Википедиа

Рутени


Рутени нь Ru тэмдэгтэй , атомын дугаар нь 44 байдаг химийн элемент юм. Энэ нь ховор шилжилтийн металлд хамаардаг. Германы эрдэмтэн Карл Эрнст Клаус 1844 онд нээсэн бөгөөд Рутениа хэмээх төрөлх нутгийнхаа нэрээр нэрлэжээ. 

Шинж чанар
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Рутени, Ru, 44
Цуваа Шилжилтийн металл
Бүлэг, үе, блок 8, 5, d
Гадаад байдал мөнгөлөг цагаан металл
CAS дугаар 7440-18-8
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 0,02 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 101,07(2)[3] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 130 (178) пм
Ковалент радиус 146 пм
Электрон бүтэц [Kr] 4d7 5s1
1. Ионжилтын энерги 710,2 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1620 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 2747 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц гексагональ
Нягт 12,37 g/cm3
Моосын хатуулаг 6,5
Соронзон чанар Парасоронзон (Χm = 6,6 · 10−5)[4]
Хайлах цэг 2607 K (2334 °C)
Буцлах цэг 4423 K[5] (4150 °C)
Молийн эзлэхүүн 8,17 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 619 кЖ/моль[5]
Хайлах дулаан 25,7 кЖ/моль
Уурын даралт 1,4 Па 2523 K-д
Дууны хурд 5970 м/сек
Цахилгаан дамжуулалт 14,1 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 120 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 2, 3, 4, 6, 8
Цахилгаан сөрөг чанар 2,2 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭ (МэВ) ЗБ
96Ru 5,52 % тогтвортой
97Ru {син.} 2,9 d ε 1,115 97Tc
98Ru 1,88 % тогтвортой
99Ru 12,7 % тогтвортой
100Ru 12,6 % тогтвортой
101Ru 17,0 % тогтвортой
102Ru 31,6 % тогтвортой
103Ru {син.} 39,26 d β− 0,763 103Rh
104Ru 18,7 % тогтвортой
105Ru {син.} 4,44 h β− 1,917 105Rh
106Ru {син.} 373,59 d β− 0,039 106Rh
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
  I квантын тоо γ
рад·Тл−1·сек−1 		Er (1H) fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
99Ru 5/2 −1,229 · 107 0,000144 4,605
101Ru 5/2 −1,377 · 107 0,000271 5,161
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [6]

Нунтаг

02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай

Аюултай

АТ-фразын жагсаалт H: 228
P: 210 [6]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Шинж чанар

засварлах

Физик шинж чанар

засварлах
 
Рутенийн талст.
Z Элемент Э/бүрхүүлийн дугаар
26 төмөр 2, 8, 14, 2
44 рутени 2, 8, 18, 15, 1
76 осми 2, 8, 18, 32, 14, 2
108 хасси 2, 8, 18, 32, 32, 14, 2

Рутени нь 8-р бүлгийн бусад элементүүдээс ялгаатай нь гадна электроны бүрхүүлдээ 1 л электронтой байдаг. 

Зарим рутенийн оксидийг ангижруулах томьёо:

0.455 V Ru2+ + 2д− ↔ Ru
0.249 V Ru3+ + e− ↔ Ru2+
1.120 V RuO2 + 4H+ + 2д− ↔ Ru2+ + 2Н2O
1.563 V RuO2−

4RuO2−
4 + 8H+ + 4e−

↔ Ru2+ + 4H2O
1.368 V RuO−

4RuO−
4 + 8H+ + 5e−

↔ Ru2+ + 4H2O
1.387 V RuO4 + 4H+ + 4e− ↔ RuO2 + 2Н2O

Цахим холбоос

засварлах
 
Wiktionary
 Wiktionary: Рутени – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
  Commons: Рутени – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл

засварлах
  1. ↑ Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. ↑ Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Ruthenium) entnommen.
  3. ↑ CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. ↑ Robert C. Weast (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bis E-145. Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  5. ↑ 5.0 5.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  6. ↑ 6.0 6.1 Datenblatt Ruthenium bei Sigma-Aldrich, abgerufen am 22. April 2011 (PDF).
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Рутени&oldid=743792"-с авсан