Лити (химийн тэмдэглэл— Li, латин. Lithium) нь өнгөлөг цагаан өнгөтэй металл, хувийн жин нь 0.53 г/см3, хайлах температур нь 180.54 °С, буцлах температур нь 1330 °С. Хар тугалганаас зөөлөн бөгөөд давтагдах, сунахдаа сайн, хэд хэдэн металлуудтай хамт хайлш хийдэг.

Лити,  3Li
Тосонд хөвж буй лити
Литигийн спектрийн шугам
Ерөнхий шинж чанарууд
Нэр, тэмдэгЛити, Li
Гадаад байдалмөнгөлөг-цагаан
Англи дуудлага/ˈlɪθiəm/
LI-thee-əm
Лити-ийн үелэх систем дэх байрлал
Устөрөгч (диатомт металл бус)
Гели (инерт хий)
Лити (шүлтийн металл)
Берилли (газрын шүлтэт металл)
Бор (химийн элемент) (металлоид)
Нүүрстөрөгч (полиатомт металл бус)
Азот (диатомт металл бус)
Хүчилтөрөгч (диатомт металл бус)
Фтор (диатомт металл бус)
Неон (инерт хий)
Натри (шүлтийн металл)
Магни (газрын шүлтэт металл)
Хөнгөн цагаан (шилжилтийн дараах металл)
Цахиур (металлоид)
Фосфор (полиатомт металл бус)
Хүхэр (полиатомт металл бус)
Хлор (диатомт металл бус)
Аргон (инерт хий)
Кали (шүлтийн металл)
Кальци (газрын шүлтэт металл)
Сканди (шилжилтийн металл)
Титан (шилжилтийн металл)
Ванади (шилжилтийн металл)
Хром (шилжилтийн металл)
Манган (шилжилтийн металл)
Төмөр (химийн элемент) (шилжилтийн металл)
Кобальт (шилжилтийн металл)
Никель (шилжилтийн металл)
Зэс (шилжилтийн металл)
Цайр (шилжилтийн металл)
Галли (шилжилтийн дараах металл)
Германи (металлоид)
Арсени (металлоид)
Селени (полиатомт металл бус)
Бром (диатомт металл бус)
Криптон (инерт хий)
Рубиди (шүлтийн металл)
Стронци (газрын шүлтэт металл)
Иттри (шилжилтийн металл)
Циркони (шилжилтийн металл)
Ниоби (шилжилтийн металл)
Молибден (шилжилтийн металл)
Технеци (шилжилтийн металл)
Рутени (шилжилтийн металл)
Роди (шилжилтийн металл)
Паллади (шилжилтийн металл)
Мөнгө (химийн элемент) (шилжилтийн металл)
Кадми (шилжилтийн металл)
Инди (шилжилтийн дараах металл)
Цагаан тугалга (шилжилтийн дараах металл)
Сурьма (металлоид)
Теллур (металлоид)
Иод (диатомт металл бус)
Ксенон (инерт хий)
Цези (шүлтийн металл)
Бари (газрын шүлтэт металл)
Лантан (лантаноид)
Цери (лантаноид)
Празеодим (лантаноид)
Неодим (лантаноид)
Промети (лантаноид)
Самари (лантаноид)
Европи (лантаноид)
Гадолини (лантаноид)
Терби (лантаноид)
Диспрози (лантаноид)
Гольми (лантаноид)
Эрби (лантаноид)
Тули (лантаноид)
Иттерби (лантаноид)
Лютеци (лантаноид)
Гафни (шилжилтийн металл)
Тантал (шилжилтийн металл)
Вольфрам (шилжилтийн металл)
Рени (шилжилтийн металл)
Осми (шилжилтийн металл)
Ириди (шилжилтийн металл)
Цагаан алт (шилжилтийн металл)
Алт (шилжилтийн металл)
Мөнгөн ус (шилжилтийн металл)
Талли (шилжилтийн дараах металл)
Хар тугалга (шилжилтийн дараах металл)
Висмут (шилжилтийн дараах металл)
Полони (шилжилтийн дараах металл)
Астат (металлоид)
Радон (инерт хий)
Франци (шүлтийн металл)
Ради (газрын шүлтэт металл)
Актини (актиноид)
Тори (актиноид)
Протактини (актиноид)
Уран (актиноид)
Нептуни (актиноид)
Плутони (актиноид)
Америци (актиноид)
Кюри (актиноид)
Беркли (актиноид)
Калифорни (актиноид)
Эйнштейни (актиноид)
Ферми (актиноид)
Менделеви (актиноид)
Нобели (актиноид)
Лоуренси (актиноид)
Резерфорди (шилжилтийн металл)
Дубни (шилжилтийн металл)
Сиборги (шилжилтийн металл)
Бори (шилжилтийн металл)
Хасси (шилжилтийн металл)
Мейтнери (unknown chemical properties)
Дармштадти (unknown chemical properties)
Рентгени (unknown chemical properties)
Коперници (шилжилтийн металл)
Нихони (unknown chemical properties)
Флерови (шилжилтийн дараах металл)
Москови (unknown chemical properties)
Ливермори (unknown chemical properties)
Теннессин (unknown chemical properties)
Оганесон (unknown chemical properties)
H

Li

Na
гелиЛитиберилли
Цэнэгийн тоо (Z)3
Атом масс (Ar)6.94[1] (6.938–6.997)[2]
Элементийн ангилал  шүлтийн металл
Бүлэг, блокбүлэг 1 (шүлтийн металл), s-блок
Үеүе 2
Электрон бүтэц[He] 2s1
давхарга бүрт
2, 1
Физик шинж чанарууд
Төлөвхатуу (хуурай)
Хайлах температур453.65 K ​(180.50 °C, ​356.90 °F)
Буцлах температур1603 K ​(1330 °C, ​2426 °F)
Нягт т.т.0.534 г/см3
шингэн үед,х.т.0.512 г/см3
Критик цэг3220 K, 67 MPa (хэт туйлширсан)
Хайлах энтальп3.00 Ж/моль
Уурших энтальп136 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт24.860 Ж/(моль·K)
Уурын даралт
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 797 885 995 1144 1337 1610
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг+1 ​(хүчтэй суурилаг исэл)
Цахилгаан сөрөг чанарПолингийн шаталбар: 0.98
Ионжилтын энерги1 дэх: 520.2 кЖ/моль
2 дахь: 7298.1 кЖ/моль
3 дахь: 11815.0 кЖ/моль
Атомын радиусэмпирик: 152 пм
Ковалент радиус128±7 pm
Ван дер Ваальсийн радиус182 pm
Бусад
Талст бүтэцбие-төвтэй куб (бтк)
Body-centered cubic crystal structure for Лити
Дууны хурд нарийн савх6000 m/s (at 20 °C)
Дулааны тэлэлт46 µm/(m·K) ( 25 °C-д)
Дулаан дамжуулалт84.8 W/(m·K)
Цахилгаан эсэргүүцэл92.8 nΩ·m ( 20 °C-д)
Соронзон чанарпарасоронзон
Юнгийн модуль4.9 GPa
Хөдөлгөх модуль4.2 GPa
Эзлэхүүний модуль11 GPa
Моосын хатуулаг0.6
Бринеллийн хатуулаг5 MPa
CAS дугаар7439-93-2
Түүх
НээсэнИоганн Аугуст Арфведсон (1817)
Анх ялгасанУилям Томас Брэнд (1821)
Хамгийн тогвортой изотопууд
изо БДТ ХЗҮ ЗТ ЗЭ (MeV) ЗБ
6Li 7.5% 6Li нь 3 нейтронтой үед тогтвортой
7Li 92.5% 7Li нь 4 нейтронтой үед тогтвортой
6Li байгаль дахь агууламж 3.75%-с бага.
Иймд, 7Li байгаль дахь агууламж 96.25%-с их.
үзэх · хэлэлцэх · засах· эх сурвалж
Лити

Хүчилтөрөгч, устөрөгч, азот, фосфор, хүхэртэй нэгдэхдээ амархан. Хэт хөнгөн, бат бөх, зэврэлтэд тэсвэртэй, халуун тэсвэрлэдэг хайлшууд хийхэд хөнгөн цагаан, магни, бериллийн хамт хэрэглэдэг бөгөөд ийм хайлшаар пуужингийн эд анги хийдэг. Лити, түүний нэгдлийг цөмийн физик, агаарын кондиционарт ашигладаг.

Металл лити, түүний нэгдлүүд нь пуужин, дуунаас хурдан онгоц, усан доогуур шумбагч онгоцны тусгай түлшний үндсэн бүрэлдэхүүн хэсэг болдог.

Лити, түүний нэгдлүүдийг нисэх хүчин, сансар судлал, хар ба өнгөт металлург, цөмийн энерги, шил ба керамик эдлэлийн үйлдвэр, агааржуулалтын систем, мөн хими ба нефтийн үйлдвэрт өргөн хэрэглэнэ.

  1. Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights

 

Энэ нуклидын тухай өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.

 

Энэ электроникийн тухай өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.