Дифлимп
Дифлимп буюу Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн олимп (хуучин Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн дэлхийн наадам, Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн олон улсын наадам гэдэг байсан, Англи: Deaflympics) гэдэг нь ОУОХ-ноос хүлээн зөвшөөрсөн, сонсголын бэрхшээлтэй тамчиричд оролцдог дээд зэрэглэлийн тэмцээн юм. Тус наадмыг Comité International des Sports des Sourds (CISS, "Олон Улсын Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Спортын Холбоо") зохион байгуулдаг.
Түүх засварлах
4 жил тутамд зохиогддог Дифлимп нь олимпийг эс тооцвол хамгийн эртнээс зохиогдож ирсэн олон спортын цогц наадам юм[1]. 1924 онд Парист зохиогдсон анхны дифлимп нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн оролцсон анхны олон улсын спортын тэмцээн байсан билээ[2]. Дэлхийн хоёрдугаар дайнаас болж тасалдсаныг эс тооцвол дөрвөн жил тутамд зохиогдож ирснээс гадна 1949 оноос Өвлийн дифлимп зохиогдож эхэлсэн байна[3]. Парист болсон анхны наадамд Евроопын 9 орны 145 тамирчин оролцож байжээ.
1924-өөс 1965 онд албан ёсоор "Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Олон Улсын Наадам" гэгддэг байсан бөгөөд мөн "Олон Улсын Чимээгүй Наадам" гэгдэж байв. 1966-1999 онд "Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Дэлхийн Наадам" буюу "Дэлхийн Чимээгүй Наадам" гэгдэж байгаад 2000 оноос одоогийнхоороо "Дифлимп" гэгдэх болсон байна[3].
Дифлимпэд оролцохын тулд тамирчдын "сайн чих" нь дор хаяж 55 дб-ээр сонсголоо алдсан байх ёстой. Тамирчдын нөхцлийг ижил байлгахын тулд сонсголын аппарат зэргийг хэрэглэхийг үл зөвшөөрнө[3]. Хөлбөмбөгийн тэмцээнд шүүгч шүгэл үлээхийн оронд дарцаг өргөдөг бол хөнгөн атлетик зэрэг уралдаанд гараандаа гарахыг гар буу биш, гэрэл гялбуулж мэдэгддэг байна.
Спортын төрлүүд засварлах
Дифлимпийн хөтөлбөрт өдгөө дараах спортын төрлүүд багтдаг[4]:
Зуны дифлимп засварлах
Хувийн спорт засварлах
Багийн спорт засварлах
Өвлийн дифлимп засварлах
Хувийн спорт засварлах
Багийн спорт засварлах
Зохион байгуулагдсан хот, улсууд засварлах
Өнөөдрийн байдлаар Дифлимпийн наадам нь 21 улсын 36 хотод зохион байгуулагдаж байсан боловч Европ, Хойд Америк тивээс гадна ердөө 3 удаа (Христчөрч 1989, Мельбурн 2005, Тайбэй 2009). Дараагийн зуны наадам Грекийн Афинд 2013 онд, өвлийн наадам Словакийн Хай Татраст 2011 онд зохиогдоно. Зохиогдож байсан хот, улсуудыг дор жагсаав[2][5]:
Зуны дифлимп засварлах
| Он | Наадам | Хот | Улс |
| 1924 | I | Парис |  Франц
|
| 1928 | II | Амстердам |  Нидерланд
|
| 1931 | III | Нюрнберг |  Герман
|
| 1935 | IV | Лондон |  Их Британи
|
| 1939 | V | Стокхольм |  Швед
|
| 1949 | VI | Копенхаген |  Дани
|
| 1953 | VII | Брюссель |  Бельги
|
| 1957 | VIII | Милан |  Итали
|
| 1961 | IX | Хельсинки |  Финланд
|
| 1965 | X | Вашингтон |  Америкийн Нэгдсэн Улс
|
| 1969 | XI | Белград | .svg){kind=small} Югослав
|
| 1973 | XII | Мальмё | Швед
|
| 1977 | XIII | Бухарест | .svg){kind=small} Румын
|
| 1981 | XIV | Кёльн |  Баруун Герман
|
| 1985 | XV | Лос-Анжелес | Америкийн Нэгдсэн Улс
|
| 1989 | XVI | Христчөрч |  Шинэ Зеланд
|
| 1993 | XVII | Софи |  Болгар
|
| 1997 | XVIII | Копенхаген | Дани
|
| 2001 | XIX | Ром | Итали
|
| 2005 | XX | Мельбурн |  Австрали
|
| 2009 | XXI | Тайбэй |  Тайвань (Бүгд Найрамдах Хятад Улс)
( |
| 2013 | XXII | Афин |  Грек
|
Өвлийн дифлимп засварлах
| Он | Наадам | Хот | Улс |
| 1949 | I | Сифелд |  Австри
|
| 1953 | II | Осло |  Норвеги
|
| 1955 | III | Обераммергау | Герман
|
| 1959 | IV | Монтана-Вермала |  Швейцар
|
| 1963 | V | Оре | Швед
|
| 1967 | VI | Берхтесгаден | Герман
|
| 1971 | VII | Аделбоден | Швейцар
|
| 1975 | VIII | Лэйк-Плэсид | Америкийн Нэгдсэн Улс
|
| 1979 | IX | Мэрибэл | Франц
|
| 1983 | X | Мадонна ди Кампиглио | Итали
|
| 1987 | XI | Осло | Норвеги
|
| 1991 | XII | Банфф |  Канад
|
| 1995 | XIII | Иллөс | Финланд
|
| 1999 | XIV | Давос | Швейцар
|
| 2003 | XV | Сундсвалл | Швед
|
| 2007 | XVI | Солт-Лэйк Сити | Америкийн Нэгдсэн Улс
|
| 2011 | XVII | Хай Татрас |  Словак
|
| 2015 | XVIII | Ванкувер | Канад
|
Мөн үзэх засварлах
Эшлэл засварлах
- ↑ What are the Deaflympics? - Disabled World
- ↑ 2.0 2.1 "Future Directions of the Deaflympics". Archived from the original on 2012-10-13. Retrieved 2010-01-28.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Historical overview of the Paralympics, Special Olympics, and Deaflympics". Archived from the original on 2012-10-13. Retrieved 2010-01-28.
- ↑ International Committee of Sports for the Deaf - Sports
- ↑ International Committee of Sports for the Deaf - Games