Дифлимп буюу Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн олимп (хуучин Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн дэлхийн наадам, Сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүсийн олон улсын наадам гэдэг байсан, Англи: Deaflympics) гэдэг нь ОУОХ-ноос хүлээн зөвшөөрсөн, сонсголын бэрхшээлтэй тамчиричд оролцдог дээд зэрэглэлийн тэмцээн юм. Тус наадмыг Comité International des Sports des Sourds (CISS, "Олон Улсын Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Спортын Холбоо") зохион байгуулдаг.

4 жил тутамд зохиогддог Дифлимп нь олимпийг эс тооцвол хамгийн эртнээс зохиогдож ирсэн олон спортын цогц наадам юм[1]. 1924 онд Парист зохиогдсон анхны дифлимп нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн оролцсон анхны олон улсын спортын тэмцээн байсан билээ[2]. Дэлхийн хоёрдугаар дайнаас болж тасалдсаныг эс тооцвол дөрвөн жил тутамд зохиогдож ирснээс гадна 1949 оноос Өвлийн дифлимп зохиогдож эхэлсэн байна[3]. Парист болсон анхны наадамд Евроопын 9 орны 145 тамирчин оролцож байжээ.

1924-өөс 1965 онд албан ёсоор "Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Олон Улсын Наадам" гэгддэг байсан бөгөөд мөн "Олон Улсын Чимээгүй Наадам" гэгдэж байв. 1966-1999 онд "Сонсголын Бэрхшээлтэй Хүмүүсийн Дэлхийн Наадам" буюу "Дэлхийн Чимээгүй Наадам" гэгдэж байгаад 2000 оноос одоогийнхоороо "Дифлимп" гэгдэх болсон байна[3].

Дифлимпэд оролцохын тулд тамирчдын "сайн чих" нь дор хаяж 55 дб-ээр сонсголоо алдсан байх ёстой. Тамирчдын нөхцлийг ижил байлгахын тулд сонсголын аппарат зэргийг хэрэглэхийг үл зөвшөөрнө[3]. Хөлбөмбөгийн тэмцээнд шүүгч шүгэл үлээхийн оронд дарцаг өргөдөг бол хөнгөн атлетик зэрэг уралдаанд гараандаа гарахыг гар буу биш, гэрэл гялбуулж мэдэгддэг байна.

Спортын төрлүүд

засварлах

Дифлимпийн хөтөлбөрт өдгөө дараах спортын төрлүүд багтдаг[4]:

Зуны дифлимп

засварлах

Хувийн спорт

засварлах

Багийн спорт

засварлах

Өвлийн дифлимп

засварлах

Хувийн спорт

засварлах

Багийн спорт

засварлах

Зохион байгуулагдсан хот, улсууд

засварлах

Өнөөдрийн байдлаар Дифлимпийн наадам нь 21 улсын 36 хотод зохион байгуулагдаж байсан боловч Европ, Хойд Америк тивээс гадна ердөө 3 удаа (Христчөрч 1989, Мельбурн 2005, Тайбэй 2009). Дараагийн зуны наадам Грекийн Афинд 2013 онд, өвлийн наадам Словакийн Хай Татраст 2011 онд зохиогдоно. Зохиогдож байсан хот, улсуудыг дор жагсаав[2][5]:

Зуны дифлимп

засварлах
Он Наадам Хот Улс
1924 I Парис   Франц
1928 II Амстердам   Нидерланд
1931 III Нюрнберг   Герман
1935 IV Лондон   Нэгдсэн Хаант Улс
1939 V Стокхольм   Швед
1940–48 онд Дэлхийн хоёрдугаар дайны улмаас зохиогдоогүй
1949 VI Копенхаген   Дани
1953 VII Брюссель   Бельги
1957 VIII Милан   Итали
1961 IX Хельсинки   Финланд
1965 X Вашингтон   Америкийн Нэгдсэн Улс
1969 XI Белград   Югослав
1973 XII Мальмё   Швед
1977 XIII Бухарест   Румын
1981 XIV Кёльн   Баруун Герман
1985 XV Лос-Анжелес   Америкийн Нэгдсэн Улс
1989 XVI Христчөрч   Шинэ Зеланд
1993 XVII Софи   Болгар
1997 XVIII Копенхаген   Дани
2001 XIX Ром   Итали
2005 XX Мельбурн   Австрали
2009 XXI Тайбэй   Тайвань (Бүгд Найрамдах Хятад Улс)

(  Хятадын Тайвань гэсэн нэрээр оролцдог)

2013 XXII Афин   Грек

Өвлийн дифлимп

засварлах
Он Наадам Хот Улс
1949 I Сифелд   Австри
1953 II Осло   Норвеги
1955 III Обераммергау   Герман
1959 IV Монтана-Вермала   Швейцар
1963 V Оре   Швед
1967 VI Берхтесгаден   Герман
1971 VII Аделбоден   Швейцар
1975 VIII Лэйк-Плэсид   Америкийн Нэгдсэн Улс
1979 IX Мэрибэл   Франц
1983 X Мадонна ди Кампиглио   Итали
1987 XI Осло   Норвеги
1991 XII Банфф   Канад
1995 XIII Иллөс   Финланд
1999 XIV Давос   Швейцар
2003 XV Сундсвалл   Швед
2007 XVI Солт-Лэйк Сити   Америкийн Нэгдсэн Улс
2011 XVII Хай Татрас   Словак
2015 XVIII Ванкувер   Канад

Мөн үзэх

засварлах
  1. What are the Deaflympics? - Disabled World
  2. 2.0 2.1 "Future Directions of the Deaflympics". Эх хувилбараас архивласан: 2012-10-13. Татаж авсан: 2010-01-28.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Historical overview of the Paralympics, Special Olympics, and Deaflympics". Эх хувилбараас архивласан: 2012-10-13. Татаж авсан: 2010-01-28.
  4. International Committee of Sports for the Deaf - Sports
  5. International Committee of Sports for the Deaf - Games

Гадны холбоосууд

засварлах