Монголын Ардын Арми

(Монголын Ардын арми-с чиглүүлэгдэв)

Монголын Ардын Арми буюу Монгол Ардын Хувьсгалт Цэрэг нь 1921 оны 3 сарын 18 -наас 1992 он хүртэл БНМАУ-ын Зэвсэгт хүчний албан ёсны нэр юм.

Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс 1949Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс Монголын Ардын Арми/
Mongolian People's Army

Монгол Ардын Хувьсгалт Цэрэг
Emblem of Mongolian People's Army.svg
Удирдлага
Ерөнхий командлагч: Дамдины Сүхбаатар
(1923 он хүртэл)

Хорлоогийн Чойбалсан
(1923 оноос нас барах хүртлээ)

Зэвсэгт хүчний удирдлага: БНМАУ-ын зэвсэгт хүчний жанжин штаб
Төв байр: Улаанбаатар, Ховд, Чойбалсан
Цэргийн салбар: Морин цэрэг, хуурай газрын зэвсэгт хүчин, агаарын зэвсэгт хүчин, хуягт танкийн цэрэг, инженерийн анги, нэгтгэл
Зэвсэгт хүчний хүчин чадал
Алба хааж буй цэрэг: татан буугдсан (50000) 1960
Алба хаах үүрэг: тийм, зөвхөн эрчүүд
Цэргийн алба хаах нас: 18 насанд бүрэн хүрсэн бол
Түүх
Байгуулагдсан: 1921 оны 3 сарын 18гри
Татан буугдсан: 1992
Сүхбаатар 1920-1922 он

Үүсэн байгуулсан ньЗасварлах

МАН-ын үүсгэн байгуулагдаж байх үедээ авсан анхны арга хэмжээнүүдийн нэг нь морин цэргийн дарга Дамдины Сүхбаатарын удирдлагаар үндэсний армийг 1920 онд зохион байгуулах явдал байсан байна. Энэхүү шинэ арми нь Сүхбаатарын шууд удирдлага доор цагаантны хөдөлгөөний орос цэрэг болон энэ үед Монголыг эзэлсэн байсан хятадын цэргүүдийн эсрэг амжилттай тулалдсан. МАН-д ЗХУ-ын Улаан Арми тусалсан бөгөөд БНМАУ-ын нутаг дэвсгэрт 1925 он хүртэл цэргээ байрлуулсан байна.

1930-аад оны үйл ажиллагааЗасварлах

Монголын Ардын арми нь 1930-д оны эхээр монголд гарсан бослого, хөдөлгөөнүүдийг дарах болон 1930-д оны дундуур Японтой эхэлсэн хилийн мөргөлдөөнүүдэд оролцсон бөгөөд Зөвлөлтийн ажилчин тариачны Улаан армийн сургагч нар түүнийг бэлтгэхэд оролцож байжээ. МАА нь 1939 онд Халхын голын байлдаанд Хорлоогийн Чойбалсаны удирдлагаар Георгий Жуковын захирсан Улаан Армийн хүч хавсран Мичитаро Комацубарагийн командалсан Японы эзэн хааны армийн хүчийг бут цохин ялсан түүхтэй.

Чөлөөлөх дайнЗасварлах

Хүйтэн дайны үедЗасварлах

Улс төрийн номлолЗасварлах

Бэлтгэл сургалтЗасварлах

Хүчин чадалЗасварлах

Үндсэн нэгжүүд ба моторжуулалтЗасварлах

Үндсэн нэг нь 3 эскадрон бүхий 2000 цэрэг бүхий морин цэргийн хороо юм. Эскадрон бүр нь 650 хүнтэй бөгөөд 5 суман, пулемётын суман, инженерийн сумантай. Морьт хороод нь артиллерийн ба хангамжийн салбар бүхий бригад эсвэл дивизийг бүрдүүлдэг байжээ. Энэхүү цэргийн хүч нь маш түргэн хөдөлгөөнтэй чанар нь Монгол шиг өргөн уудам нутгийн хэмжээнд зохицож байсан ба жижиг анги салбарууд нь 24 цагт 160 км зайг туулах чадвартай байсан.

 
Монголын морин цэрэг халхын голд (1939 он)

Монголын Ардын армийн дивизүүд ба бусад нэгжүүд

  • 1 дүгээр морьт дивиз
  • 2 дугаар морьт дивиз
  • 3 дугаар морьт дивиз
  • 4 дүгээр морьт дивиз
  • 5 дугаар морьт дивиз
  • 6 дугаар морьт дивиз
  • 7 дугаар морьт дивиз
  • 8 дугаар морьт дивиз
  • 9 дүгээр морьт дивиз
  • 10 дугаар морьт дивиз
  • 7 дугаар моторжуулсан хуягт бригад
  • 3 дугаар танкийн тусгай хороо
  • 3 дугаар артиллерийн хороо
  • Нисэхийн холимог дивиз
  • Химийн хамгаалалтын инженерийн хороо
 
БНМАУ-н цэргийн цол 1936-1940 он

Армийн зэрэг цолЗасварлах

Дүрэмт хувцасЗасварлах

Монголын ардын армийн эсрэг Сталины хэлмэгдүүлэлтЗасварлах

Үндсэн өгүүлэл: Их хэлмэгдүүлэлт
 
монголын цэргүүд Японы цэргийн эсрэг Халхын голын байлдаанд, 1939 он

Хөнгөн зэвсэглэлЗасварлах

Мосин-наган, ППШ-41,

ППШ-43,

M1910 Максим,

СГ-43 Горюнов,

ДШK

Дегтяровын пулемёт

Артиллери ба мортарЗасварлах

37 мм-ийн танк эсэргүүцэх их буу M1930 (1-K)

76 мм-ийн хорооны их буу M1927

45 мм-ийн танк эсэргүүцэх их буу M1937 (53-K)

76 мм-ийн хорооны их буу M1943

Пуужинт төхөөрөмжЗасварлах

БМ-13 - 150

АвтомашинЗасварлах

Хуягт корпусЗасварлах

Хуягт машинЗасварлах

Хөнгөн танкЗасварлах

Дунд танкЗасварлах

Өөрөө явагч их бууЗасварлах

Монголын ардын армийн Агаарын цэргийн хүч 1925–1945 онЗасварлах

СургалтынЗасварлах

Бөмбөгдөгч ба дайрагч онгоцЗасварлах

Сөнөөгч онгоцЗасварлах

Тээврийн онгоцЗасварлах

Монголын ардын армийн чадавх ( 1950-1990 )Засварлах

Техник Гарал Хувилбар Тоо Тайлбар
Үндсэн танк/Дунд танк
СУ-100   Зөвлөлт Холбоот Улс Өөрөө явагч их буу 10[1]
Т-34/85   Зөвлөлт Холбоот Улс Дунд танк 40[1]
T-54   Зөвлөлт Холбоот Улс Дунд танк 250[1]
T-55   Зөвлөлт Холбоот Улс Дунд танк 250[1]
T-62   Зөвлөлт Холбоот Улс Үндсэн танк 100[1]
Явган цэргийн байлдааны машин/[[Хуягласан тусгай машин]]
БМП-1   Зөвлөлт Холбоот Улс Явган цэргийн байлдааны машин 400[1]
БТР-40   Зөвлөлт Холбоот Улс Дугуйтай хуягласан машин 200[1]
БТР-60   Зөвлөлт Холбоот Улс Дугуйтай хуягласан машин 50[1]
БТР-152   Зөвлөлт Холбоот Улс Дугуйтай хуягласан машин 50[1]
БРДМ-1   Зөвлөлт Холбоот Улс Хуягласан тусгай машин 150[1]
БРДМ-2   Зөвлөлт Холбоот Улс Хуягласан тусгай машин 120[1]
Пуужинт төхөөрөмж
БМ-21 Град   Зөвлөлт Холбоот Улс 122 мм-ийн Пуужинт төхөөрөмж 130[1]
Артиллери
85 мм-ийн дивизийн их буу D-44   Зөвлөлт Холбоот Улс 85 мм-ийн дивизийн их буу
122 мм-ийн их буу M1931/37 (A-19)   Зөвлөлт Холбоот Улс 122 мм-ийн их буу 20[1]
122 мм-ийн зенитийн их буу 2A18 (D-30)   Зөвлөлт Холбоот Улс 122 мм-ийн зенитийн их буу 50[1]
130 мм-ийн хээрийн их буу M1954 (M-46)   Зөвлөлт Холбоот Улс 130 мм-ийн хээрийн их буу
152 мм-ийн зенитийн их буу M1937 (ML-20)   Зөвлөлт Холбоот Улс 152 мм-ийн зенитийн их буу
122 мм-ийн зенитийн их буу M1938 (M-30)   Зөвлөлт Холбоот Улс 122 мм-ийн зенитийн их буу 100[1]
152 мм-ийн зенитийн их буу M1943 (D-1)   Зөвлөлт Холбоот Улс 152 мм-ийн хээрийн их буу 50[1]
Мортар
БМ-37   Зөвлөлт Холбоот Улс 82 мм-ийн калибрийн мортар
ПМ-43   Зөвлөлт Холбоот Улс 120 мм-ийн калибрийн мортар
M-160   Зөвлөлт Холбоот Улс 160 мм-ийн дивизийн мортар
Танк эсэргүүцэх буу
СПГ-9   Зөвлөлт Холбоот Улс 73 мм-ийн Танк эсэргүүцэх буу unknown number
85 мм-ийн Танк эсэргүүцэх буу Д-48   Зөвлөлт Холбоот Улс 85 мм-ийн Танк эсэргүүцэх буу
100 мм-ийн хээрийн их буу M1944 (БС-3)   Зөвлөлт Холбоот Улс 100 мм-ийн хээрийн их буу 25[1]
T-12 Танк эсэргүүцэх буу   Зөвлөлт Холбоот Улс 100 мм-ийн Танк эсэргүүцэх буу 25[1]

Монголын ардын армийн Агаарын цэргийн хүч ( 1950-1990 )Засварлах

Нэр Гарал Төрөл Хувилбарууд Ашиглалтанд байгаа Тайлбар
Сөнөөгч онгоц
Поликарпов И-15 ЗХУ Сөнөөгч И-15 1+[2]
Поликарпов И-16 ЗХУ Сөнөөгч И-16 1+[2]
Поликарпов По-2 ЗХУ Сөнөөгч У-2а 20[2]
МиГ-15 ЗХУ Сөнөөгч МиГ-15бис 48[2]
МиГ-17 ЗХУ Сөнөөгч МиГ-17Ф 36[2]
МиГ-21 ЗХУ Сөнөөгч МиГ-21ПФМ/МФ 30+12[1][2]
Бөмбөгдөгч
Поликарпов Р-З ЗХУ хөнгөн бөмбөгдөгч Р-З тоо тодорхойгүй[2]
Тээврийн онгоц
Боин 727 АНУ Narrow-body jet airliner Boeing 727-200 unknown number[2]
Туполев Ту 104 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц Ту-104 2[1]
Туполев Ту 154 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц Ту-154B-2
Илюшин Ил-2 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц Ил-2 Тоо тодорхойгүй[2] Could be up to 72
Илюшин Ил-12 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц Ил-12 unknown number[2]
Илюшин Ил-14 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц Ил-14 6[1]
Антонов Ан-2 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц АН-2 30[2]
Антонов Ан-12 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц An-12 15[2]
Антонов Ан-14 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц An-14 2[2]
Антонов Ан-24 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц An-24 22[2]
Антонов Ан-26 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц An-26 4[2]
Антонов Ан-32 ЗХУ Тээврийн нисэх онгоц An-32 1[2]
Харбин Ү-12 БНХАУ Нисэх онгоц Y-12 5[2]
П2Л-104 Вилга ЗХУ Нисэх онгоц Wilga-2 3[2]
Нисэх онгоц
МиГ-15 ЗХУ Сөнөөгч онгоц МиГ-15УТФ 1[1]
МиГ-17 ЗХУ Сөнөөгч онгоц МиГ-17ПФ 8[1]
МиГ-21 ЗХУ Сөнөөгч онгоц МиГ-21 УФМ unknown number[1]
Яковлев УТ-2 ЗХУ Training aircraft 1+[2]
Яковлев Як-6 ЗХУ Training aircraft unknown number[2]
Яковлев Як-9 ЗХУ Training aircraft Як-9У unknown number[2]
Яковлев Як-11 ЗХУ Training aircraft 10[1]
Яковлев Як-12 ЗХУ Training aircraft unknown number[2]
Яковлев Як-18 ЗХУ Training aircraft 10[1]
Attack Helicopter
Ми-24 ЗХУ Дайрагч вортёлот 10[1] Ground support/Anti tank
Transport Helicopter
Ми-1 ЗХУ Light helicopter 5[1] Transport
Ми-2 ЗХУ Light helicopter 1[1] Transport
Ми-4 ЗХУ Тээврийн вортёлот МИ-4A 5[1] Transport
Ми-8 ЗХУ Тээврийн вортёлот МИ-8T/MT 10[1] Transport
Камов Ка-26 ЗХУ Light utility unknown number[1] Transport
Агаараас хамгаалах зэвсэглэл
С-75 ЗХУ Стратегийн АДХ зэвсэг С-75 Двина 2[1] 24 missiles[1]
С-200 ЗХУ Стратегийн АДХ зэвсэг С-200 тодорхойгүй[3]
9К31 Стрела-1 ЗХУ Vehicle-mounted SAM system 9K31 Strela-1 unknown number
Стрела-2 ЗХУ Man portable SAM launcher Strela-2 1250[1]
Агаарын довтолгооноос хамгаалах зэвсэглэл
ЗПУ-4 ЗХУ Агаарын довтолгооноос хамгаалах зэвсэг unknown number
ЗУ-23-2 ЗХУ АДХ зэвсэг Янхан 23 гэдэг хочтой тоо тодорхойгүй
ЗСУ-23-4 ЗХУ АДХ зэвсэг unknown number
С-60 ЗХУ АДХ зэвсэг 57 мм S-60 unknown number
61-K ЗХУ АДХ зэвсэг 37 мм M1939 unknown number

Мөн үзэхЗасварлах

Монгол дах Зөвлөлтийн цэргийн бүлэглэлЗасварлах

17 дугаар арми (ЗХУ)

39 дүгээр арми (ЗХУ)

Цахим холбоосЗасварлах

  Commons: Монголын Ардын арми – Викимедиа дуу дүрсний сан

ЭшлэлЗасварлах

  • Walg, A.J. "Wings Over the Steppes: Aerial warfare in Mongolia 1930–1945: Part One". Air Enthusiast (66, November/December 1996): pp. 18–23. ISSN 0143-5450. {{cite journal}}: |pages= has extra text (help)
  • Walg, A.J. "Wings Over the Steppes: Aerial warfare in Mongolia 1930–1945: Part Two". Air Enthusiast (67, January–February 1997): pp. 25–23. ISSN 0143-5450. {{cite journal}}: |pages= has extra text (help)
  • Walg, A.J. "Wings Over the Steppes: Aerial warfare in Mongolia 1930–1945: Part Three". Air Enthusiast (68, March–April 1997): pp. 70–73. ISSN 0143-5450. {{cite journal}}: |pages= has extra text (help)