1 сарын 11

1 сарын 11 бол Григорийн он тооллоор жилийн 11 дэх өдөр. Энэ өдрөөс хойш жил дуусахад 354 хоног үлдэнэ. Хэрвээ өндөр жил тохиовол 355 хоног үлдэнэ.

Онцлох үйл явдал

1055 – Византийн эзэнт гүрний хаан ширээнд гүнж Теодора суулаа.
1569 – Дэлхийн түүхэнд хамгийн анх удаа Англи улсад лотерей болов.
1571 – Австрийн язгуур угсааныхан шашин шүтэх эрхийг нээлттэй болгожээ.
1693 – Сицили болон Мальтад хүчтэй газар хөдлөв.
1759 – АНУ-ын Филаделфиа болон Пеннсильвани мужуудад даатгалын компани анх удаа байгуулагджээ.
1779 – Манипур буюу одоогийн Энэтхэгийн хант улсын ширээнд Чин Тан Хомба заларчээ.
1787 – Одон оронч Уиллиам Хөршиль Тэнгэрийн ван гаригийн дагуул болох Титаниа, Обероныг илрүүлэв.
1805 – Мичиган мужийн газар нутгийг тогтоов.
1861 – Америкийн иргэний дайн: АНУ-ын арми Алабама мужийг эзлэв.
1863 – Америкийн иргэний дайн: Холбооны армийн генерал Жон МакКлернанд, адмирал Девид Портер нар Арганзас голыг эзлэв.
1879 – Англи-Зулугийн дайн дэгджээ.
1908 – АНУ Их хавцлыг үндэсний дархан цаазат газарт бүртгэн, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэн, дурсгалын цогцолбор байгуулах шийдвэр гаргав.
1912 – Массачусетс мужийн Лоуренс хотын цагаач ажилчид ажлын долоо хоногийг бууруулах, цалин хөлс нэмэгдүүлэхээр ажил хаялт зарлажээ.
1927 – Метро-Голдуин Маер студийн тэргүүн Луй Б.Маер АНУ-ын кино академи байгуулж, Лос-Анжелес хотноо хүндэтгэлийн ёслол зохион байгуулав.
1922 – Дэлхийн эрүүл мэндийн практикт анх удаагаа чихрийн шижнээр өвчилсөн хүнд инсулинийг ашиглаж эхлэв.
1935 – Амелиа Эрхарт Калифорни мужаас Хавай хүртэл нисч хүрсэн анхны хүн болов.
1942 – Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Япончууд Куала-Лумпурыг эзлэн авсан.
1943 – Дэлхийн хоёрдугаар дайн: АНУ болон Их Британийн арми Хятад улсад газар нутгийн эрхийг нь буцаан олгов.
- Бүгд найрамдах Хятад улс Британи болон Америктай шинэ түвшний дипломат харилцаа тогтоох гэрээ байгуулав.
1946 – Албанийн Коммунист намын дарга Энвер Хожа өөрийгөө Бүгд найрамдах Албани улсын төрийн тэргүүн гэж зарлажээ.
1961 – АНУ-ын Нью Йорк хотын Бронкс болон Күийнс дүүргийг холбосон гүүр ашиглалтад оров.
1962 – Перу улсын Хуаскаран ууланд цасан уруй болж 4000 мянган хүн амиа алджээ.
1957 – Сенегалын нийслэл Дакар хотноо Африкийн зөвлөл байгуулагдав.
1972 – Зүүн Пакистан нэрээ Бангладеш болгон өөрчилж, тусгаар тогтнолоо зарлав.
1986 – Австралийн Күийснлэнд мужид Гейтвэй гүүр ашиглалтад оржээ.
1994 – Ирландын парламент Ирландын бүгд найрамдах арми болоон удирдагч Синн Фейнийг олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр гаргахгүй байх 15 жилийн хоригоо албан ёсоор цуцлав.
1996 – АНУ-ын Кеннедигийн нэрэмжит сансар судлалын төвөөд Шаттл хөтөлбөрийн STS-72 хөлөг амжилттай хөөрөв. Энэ нь Шаттл хөтөлбөрийн 74 дэх, Эндевор хөлгийн 10 дахь нислэг байсан юм.
- Япон улсын Ерөнхий сайдын суудалд Либерал ардчилсан намын дарга Рютаро Хашимото суув.
1998 – Алжир улсад зэвсэгт халдлагын улмаас 100 гаруй хүн амиа алджээ.
2003 – АНУ-ын Иллиной мужийн захирагч Жорж Райн Жон Бөржийн хэрэгт холбогдуулан 176 хоригдолд цаазын ял оноов.
2010 – Сомали улсын Було Марер хотод барьцаалагдсан франц иргэнийг аврах ажиллагааны үеэр францын нэг цэрэг, 17 зэвсэгт тэмцэгч амиа алджээ.

Мэндэлсэн алдартнууд

347 – Ромын эзэнт гүрний I Теодосый хаан (395 онд нас барсан)
1209 – Монголын их эзэнт гүрний Мөнх хаан (1259 онд нас барсан)
1755 – АНУ-ын Сангийн анхны сайд Александр Хамилтон (1804 онд нас барсан)
1807 – "Уестерн Юнион", Корнеллын их сургуулийг үндэслэгч Эзра Корнелл (1874 онд нас барсан)
1815 – Канадын анхны Ерөнхий сайд Жон А.Макдоналд (1891 онд нас барсан)
1858 – Англи гаралтай Америкийн бизнесмэн, жижиглэн худалдааны магнат Харри Гордон Селфриж (1947 онд нас барсан)
1907 – Францын 142 дахь Ерөнхий сайд Пьерре Мендес Франц (1982 онд нас барсан)
1911 – Японы Ерөнхий сайд Зенко Сүзүки (2004 онд нас барсан)
1915 – Олимпын мөнгөн медальт Германы жад шидэгч Луйз Кругер (2001 онд нас барсан)
1978 – Грекийн ерөнхийлөгч Теодорос Пангалос (1952 онд нас барсан)
1924 – Франц гаралтай Америкийн физикч, Нобелийн шагналт Рожер Гулемин
1928 – Академийн наадмын шагналт продьюсер Дэвид Л.Уолпер (2010 онд нас барсан)
1934 – Канадын Ерөнхий сайд Жеан Шретьен
1940 – Эстонийн Ерөнхий сайд Андрес Татанд
1948 - Сүмо бөхийн 54 дэх ёкозүна Важима Хироши
1954 – Энэтхэгийн инженер, хүний эрхийн төлөө тэмцэгч, Нобелийн энхтайвны шагналт Кайлаш Сатярти
1963 – Олимпын гурван алт, дэлхийн таван удаагийн аварга Америкийн усанд сэлэгч Трейси Колкинс
- Олимпын аварга, дэлхийн хошой аварга Зүүн Германы усанд сэлэгч Петра Шнайдер
1971 – Америкийн дуучин, ая зохиогч Мери Ж.Блайж
1975 – Италийн 56 дахь ерөнхий сайд Маттео Ренци
1977 – Олимпын гурван алт, нэг хүрэл, Дэлхийн гурван алт, нэг мөнгө, нэг хүрэл медальт Германы гүйлтийн тэшигч Анни Фрайсингер-Постма
1978 – Английн хөлбөмбөгч, шигшээ багийн довтлогч асан Эмил Хэски
1982 – Мемфис Гризлис багийн тоглогч, сагсан бөмбөгч Тони Аллен
- Өмнөд Солонгосын жүжигчин Сон Ие Жин
1984 – WordPress-ыг үүсгэн байгуулагч, веб хөгжүүлэгч Мэтт Мюлленвэг
1987 – Английн хөлбөмбөгч, Лестэр Сити клубын довтлогч Жейми Варди
- Олимпын таван алт, нэг мөнгө, дэлхийн 14, европын 16 удаагийн аварга Унгарын каноер Данута Козак
1992 – Испанийн хөлбөмбөгч, Реал Мадрид клубын баруун жигүүрийн хамгаалагч Дани Каравахал
1993 – Английн хөлбөмбөгч Уилл Кийн
1996 – Германы хөлбөмбөгч Лерой Санэ

Нас барсан алдартнууд

705 – VI Йоан пап ламтан (655 онд төрсөн)
1958 – Америкийн дуугүй киноны эрин үеийн од Эдна Пурвьенс (1895 онд төрсөн)
1986 – Чарли Чаплины хүү, кино зохиолч Сид Чаплин (1916 онд төрсөн)
1988 – Нобелийн шагналт химич Изидор Исаак Раби (1898 онд төрсөн)
1991 – Нобелийн шагналт физикч Карл Девид Андерсон (1905 онд төрсөн)
2000 – Гоо сайхны алдарт Клерасил брендийг үндэслэгч Иван Комб (1911 онд төрсөн)
2008 – Шинэ Зеландын ууланд авирагч Эдмунд Хиллари (1919 онд төрсөн)
- Америкийн түргэн хоолны "Карлс Жуниор" сүлжээ рестораныг үндэслэгч Карл Каршер (1917 онд төрсөн)

2013 – Өмнөд Вьетнамын гурав дахь Ерөнхийлөгч Нгуен Хан (1927 онд төрсөн)

2014 – Израйлийн 11 дэх ерөнхий сайд Ариэл Шарон (1928 онд төрсөн)
- Бангладешийн Ерөнхий сайд Мухаммад Хабибур Рахман (1928 онд төрсөн)

Тэмдэглэлт өдөр

Тунис Хүүхдийн эрхийг хамгаалах өдөр
Албани Тусгаар тогтнолын өдөр
Америкийн Нэгдсэн Улс Хүний наймааны эсрэг өдөр
Япон Кагами Бираки буюу Амжилт ерөөх өдөр

Commons: 1 сарын 11 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан