1 сарын 7

Онцлох үйл явдал

1131 он – Данийн Харальдшдет хотод Шведийн Хаан I Магнусыг түүний үеэл Канют Лавар хороов. Канют Лавар Дани улсад өрнөсөн иргэний дайны гол толгойлогч байсан юм.
1325 он – Португаль улсын хаан ширээнд IV Альфонсо залрав.
1566 он – Католик шашны тэргүүн папаар V Пьус хамба сонгогджээ.
1598 он – Оросын хаан ширээнд Борис Годунов суув.
1610 он – Аугаа одон оронч Галилио Галилей Бархасбадь гарагын Ганимед, Галлисто, Ио, Европа гэх дөрвөн сарыг илрүүлжээ. Гэвч тэр нээснээсээ хойш 2 хоногийн дараа сүүлийн хоёрыг нь сар гэж үзсэн байна.
1782 он – Америк тивийн анхны арилжааны банк болох Хойд Америкийн банк нээгдэв.
1785 он – Францын иргэн Жеан-Пьер Бланшар, АНУ-ын иргэн Жон Жеффрис нар Английн Довер хотоос Францын Калай хот хүртэл агаарын бөмбөлөгөөр аялжээ.
1797 он – Итали улсын одоогийн төрийн далбааг албан ёсоор баталж, мандуулж эхлэв.
1894 он – Францын иргэн Уиллиам Кеннеди Диксон хөдөлгөөнт дүрс /одоогийн кино/-ийн албан ёсны патентыг авчээ.
1927 он – АНУ-ын Нью-Йорк хотоос Их Британийн нийслэл Лондон хот руу дуудлага хийх анхны телефон үйлчилгээ нээгдэв.
1931 он – Австралийн нисгэгч Гай Мензэс Австралиас Шинэ Зеланд хүртэл 11 цаг 45 минутын турш зогсолтгүй нислэг үйлдсэн анхны хүн болов.
1935 он – Италийн Бенито Муссолини, Францын гадаад хэргийн сайд Пьер Лавал нар Итали-Францын гэрээнд гарын үсэг зурав.
1945 он – Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Их Британийн генерал Бернард Монтгомери хэвлэлийн бага хурал зарлаж, Бьелжийн тулаанд ялалт байгуулсанаа мэдэгдэв.
1959 он – АНУ-ын Засгийн газар Кубын шинэ удирдагч Фидель Кастрог хүлээн зөвшөөрчээ.
1979 он – Кампож-Вьетнамын дайн: Вьетнамын цэргийн хүч Пном Пень хотод нэвтэрч Кампожийн армийг бүрэн ялав. Ингэснээр Кхмерийн бослогоор гарч ирсэн Пол Потын засаглал нуран унасан юм.
1980 он – АНУ-ын ерөнхийлөгч Жимми Картер "Крайслер" корпорацид 1,5 тэрбум ам.долларын зээл олгох шийдвэр гаргажээ.
1984 он – Зүүнөмнөд Азийн үндэстнүүдийн холбоо буюу АСЕАН-ы 6 дахь гишүүнээр Бруней улс элсэв.
1989 он – Японы эзэн хаан Хирохитог нас барсаны дараа түүний хүү Акихито хаан ширээнд суув. Тэрээр Япон улсын 125 дахь эзэн хаан болсон юм.
1990 он – Дэлхийн түүхэн дэх хамгийн алдартай ганхмал цамхаг болох Пиза аюулгүй байдлын үүднээс олон нийтээс хаалгаа барьжээ.
1993 он – Гана улс дөрөв дэх удаагаа үндсэн хуулиа өөрчилж, ерөнхийлөгчөөр Жерри Роулингс сонгогджээ.
1999 он – АНУ-ын Сенатын танхим Ерөнхийлөгч Билл Клинтоныг огцруулах эсэх асуудлыг хэлэлцэж эхлэв.
2015 он – Францын нийслэл Парис хотын зүрхэнд орших Шарли Эбдо сонины редакцид террористууд халдаж, 12 хүн амь эрсдэн, 7 хүн шархаджээ.

Мэндэлсэн алдартнууд

1502 он – XIII Грегори пап ламтан (1585 онд нас барсан)
1718 он – АНУ-ын алдарт генерал Израел Путнам (1790 онд нас барсан)
1768 он – Италийн хаан Йосеф Бонапарте (1844 онд нас барсан)
1800 он – АНУ-ын 13 дахь Ерөнхийлөгч Миллард Филмор (1874 онд нас барсан)
1827 он – Цагийн нэгдсэн тооллын системийг үндэслэгч Сэндфорд Флеминг (1915 онд нас барсан)
1831 он – Олон улсын Шууданчдын холбоог үндэслэгч Хайнрих Стефан (1897 онд нас барсан)
1895 он – Кантас агаарын тээврийн компанийг үүсгэн байгуулагч, бизнесмэн Хадсон Фиш (1974 онд нас барсан)
1926 он – Өмнөд Солонгосын 11 дэх Ерөнхий сайд Ким-Жон Пил
1934 он – Кипр улсын 5 дахь Ерөнхийлөгч Тассос Пападопулос (2008 онд нас барсан)
1945 он – Кени улсын 2 дахь Ерөнхий сайд Райла Одинга
1946 он – Роллинг Стоне сэтгүүлийг үүсгэн байгуулагч Жанн Веннер
1952 – Саммо Хун, Хонгконгийн жүжигчин
1956 он – Майами хотын мөрдөх товчоо цувралын од Девид Карусо
1963 - хөгжим судлаач Самбуугийн Энхбулаг мэндэлжээ.
1964 он – Жүжигчин, кино найруулагч, продьюсер Николас Кейж
1977 он – Италийн хөлбөмбөгч Марко Сторари
1978 он – Антарктид тивд төрсөн анхны хүн Эмилио Пальма
1983 – Наталие Гюлбис, Америкийн гольфчин
1985 он – Формула 1 уралдааны 3 удаагийн аварга, нисгэгч Льюис Хамилтон
1985 он – Английн хөлбөмбөгч Уейн Ратлидж
1989 он – Аргентин улсын хөлбөмбөгч Эмилиано Инсуа
1991 он – Бельгийн хөлбөмбөгч Эден Азар

Нас барсан алдартнууд

1285 он – Наплийн I Чарльз хаан (1226 онд төрсөн)
1536 он – Арагоны гүнж I Катерин (1485 онд төрсөн)
1655 он – Пап ламтан X Инносент (1574 онд төрсөн)
1919 он – Сент Льюс дэх Вашингтоны их сургуулийг үндэслэн байгуулагч Хенри Вейр Эллиот (1843 онд төрсөн)
1920 он – Австралийн анхны Ерөнхий сайд Эдмунд Бартон (1849 онд төрсөн)
1927 он – Грекийн 99 дэх Ерөнхий сайд Никалос Калогеропулос (1851 онд төрсөн)
1944 он – АНУ-ын 33 дахь тэргүүн хатагтай Лүй Хенри Хүүвер (1874 онд төрсөн)
1984 он – Нобелийн шагналт физикч Альфред Кастлер (1902 онд төрсөн)
1989 он – Хирохито, Японы эзэн хаан (1901 онд төрсөн)
1996 он – Унгарын 51 дэх Ерөнхий сайд Кароли Грош (1930 онд төрсөн)
1998 он – Нобелийн шагналт химич Владимир Прелог (1906 онд төрсөн)
2017 он – Португалийн 16 дахь Ерөнхийлөгч Мариу Суареш (1924 онд төрсөн)

Тэмдэглэлт баярууд

Commons: 1 сарын 7 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан