Харанга (хамтлаг)

Харанга нь Монголын рок хөгжмийн хамтлаг юм. Хамтлагийн гишүүд 1977 онд Ардын Армид татагдан танилцаж "Соёмбо" хамтлагт хамт тоглох болсон. Үүнээс хойш 10 гаран жил хамтдаа тоглож байгаад цэргээс халагдаж 1989 онд Драмын театрын дэргэд "Харанга" хамтлагийг байгуулжээ. Хүнд рок, прогрессив урсгалаар уран бүтээлээ туурвидаг

Харанга хамтлаг
дээрээс: Чука, Лхагваа, Манлай доороос: Пүүжээ, Булган, Оогий
Ерөнхий мэдээлэл
Гарал	Улаанбаатар, Монгол Улс
Жанр	Хүнд рок
Үүссэн	1989 он – одоо
Анх байгуулсан гишүүд
Дуучин, гоцлол гитарчин	Цэндсүрэнгийн Энхманлай
Гитарчин	Яринпилийн Одсүрэн
Дуучин, аргил гитар	Цэрэндоржийн Чулуунбат
Бөмбөрчин	Нэмэхийн Пүрэвдаш
Дуучин	Хатанбаатарын Лхагвасүрэн
Урьдын гишүүд
Даралтат хөгжимчин	Хангалын Булган

Байгуулагдсан нь

1988 оны сүүлээр Цэндсүрэнгийн Энхманлай "Рок" хэмээх Р.Мөнхсайхантай уулзаж, хамтлаг байгуулах санаатай байгаагаа хэлжээ. Тэр үед Драмын театрт ажилладаг байсан Мөнхсайхан түүнийг театрын дарга МУАЖ Намсрайн Сувдтай уулзуулсан байна. Энхманлай түүнд хамтлаг байгуулах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлж, Ардын Дуу Бүжгийн Чуулгын дэргэд "Соёл Эрдэнэ" хамтлаг байгуулагдсан байхад Драмын театрын дэргэд яагаад хамтлаг байж болохгүй гэж ятгасан байна. Энэ уулзалтаас 7 хоногийн дараа театрын зүгээс хамтлаг байгуулахыг зөвшөөрсөн хариу өгчээ. Ингэж 1989 оны эхээр хамтлаг үндэс сууриа тавьсан юм. Анхандаа гоцлол гитарчин, дуучнаар Энхманлай, аргил гитарчнаар Яринпилийн Одсүрэн, бөмбөрчнөөр Нэмэхийн Пүрэвдаш, даралтат хөгжимчнөөр Х.Булган нар тоглож байв. Энэ бүрэлдэхүүн удалгүй өөрчлөгдөж Булган хамтлагаас гарч Соёл Эрдэнэ хамтлагт орсон юм. Ингээд тэр жил армиас халагдаж байсан Цэрэндоржийн Чулуунбатыг хамтлагтаа авчээ. Анхандаа түүнийг тонмейстерээр авахаар ярьж байгаад, Булганыг гарсны дараа даралтат хөгжимчнөөр авах санал хэлжээ. Гэвч Чулуунбат бол аргил гитарчин байлаа. Хоорондоо ярилцаад Одсүрэн хэмнэлт гитарчин болж, Чулуунбат аргил гитараа тоглох болжээ. Удалгүй дуучнаар "Соёмбо"-д хамт байсан Хатанбаатарын Лхагвасүрэнг авснаар үндсэн бүрэлдэхүүн тогтжээ. Хамтлаг анх нэргүй байж байгаад, Драмын театр, Ардын дуу бүжгийн чуулгын бүх уран бүтээлчид дунд нэрийн уралдаан зарлажээ. "Улаанбаатар", "Бат хаан" зэрэг нэрийн саналууд ирснээс Ардын дуу бүжгийн чуулгын бүжигчин Д.Сүхбаатарын санал болгосон Харанга гэж нэрийг сонгосон түүхтэй.

Анхны тоглолт

Хамтлагийн ажил жигдэрч, уран бүтээлдээ шаргуу орсон тэд өмнө нь зохиосон болон шинээр зохиосон 12 дуутай тоглолт хийхээр болж хамтлагийн ахлагч Энхманлайгийн зохиосон "Амьдрал" дуугаар тоглолтоо нэрлэжээ. 1989 оны 10 сарын 26-нд тоглохоор товлогдож, тухайн өдрийнхөө 15 цагт Соёлын Яамны коллегиор оржээ. Коллегийн бүрэлдэхүүнд жүжгийн нэрт зохиолч МУАЖ, МЗЭ шагналт Э.Оюун, АУЗ, МЗЭ шагналт Ш.Сүрэнжав зэрэг Монголын урлаг соёлын алдартай эрхмүүд байсан байна. Коллегийнхон удтал хуралдсаны эцэст Э.Оюун "«Ай даа хүний амьдрал эгэл жирийн боловч энэхэн биедээ багтахааргүй их хүслийн далай юм даа" гэж энэ хүүхдүүд мөн ч сайхан хэлсэн байна шүү. Хүүхдүүдийг тоглуулъя» гэж хэлснээр тоглолт тавих эрхийг өгчээ. Ингэж "Харанга" хамтлаг Соёлын Яамны коллегиор орж ширүүн шүүмжлүүлж, хатуу шүүлтүүрээр шигшигдсэн сүүлчийн хамтлагуудын нэг болсон түүхтэй. Коллегийн хурал дөнгөж дуусаад тасалбараа зарж эхлэхэд 30 минутад бүх тасалбар зарагдаж дууссан байна.

Амжилт

2009, 2011 онуудад Монгол орноо бүтэн тойрч, тоглолт хийсэн. 2016 онд "Алдрын од" шагнал хүртсэн 2 дахь хамтлаг болсон бөгөөд Соёлын Төв Өргөөний орчимд тус хамтлагийн хүндэтгэлийн самбарыг байрлуулсан. Мөн бүх гишүүд нь Гавьяат цолтой, мөн Монголын түүхэн дэх анхны бөгөөд цорын ганц бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ Монгол Улсын Төрийн шагналыг хүртсэн цор ганц хамтлаг болоод байна.

Цомгууд

Герман улсад хэвлүүлсэн "Эрин зууны хөг", "Best of" цомгуудыг Daimler-Chrysler болон Siemens Nixdorf компаниуд спонсорлож хэвлүүлж байжээ.

• Эрин зууны хөг (1997)
• Best of Haranga (1997)
• Бодлын тэнгис (2000)
• Ертөнцийн өнгө (2003)
• Special Edition Gold (2007)
• "Амьдрал-2" амьд цомог (2017)
• Харанга хамтлагийн 30 жилийн ойд зориулсан 4 цомог box-set edition (2019)
• "Volume 1" пянз (2023)
• "Volume 2" пянз (2024)

Одоогийн бүрэлдэхүүн

Үндсэн гишүүд

• МУГЖ Цэндсүрэнгийн Энхманлай /хамтлагийн ахлагч, гоцлол гитарчин, дуучин/
• МУУГЗ Цэрэндоржийн Чулуунбат /аргил гитарчин, дуучин/
• МУГЖ Хатанбаатарын Лхагвасүрэн /гоцлол дуучин/
• МУУГЗ Яринпилийн Одсүрэн /хэмнэлт гитарчин, арын хоолой/
• МУГЖ Нэмэхийн Пүрэвдаш /бөмбөрчин, цохилуур хөгжимчин/

Техникч

• МУСТА Ц.Мөнх-Эрдэнэ

Хамтардаг хөгжимчин

• А.Болорхүү /төгөлдөр хуурч, даралтат хөгжимчин/
• Д.Батбилэг /аргил гитарчин, "Fire" хамтлаг/
• Бука /аргил гитарчин/
• М.Мөнх-Эрдэнэ /төгөлдөр хуурч, Улсын Филармони/
• Б.Чинбат /төгөлдөр хуурч, даралтат хөгжимчин/

Видео Клипүүд

• Энэ бол дурлал биш (On'n Off)
• Энх Тайван (On'n Off)
• Хилэнцэт Харц (On'n Off)
• Манан (On'n Off)
• Зөвхөн Монголдоо (On'n Off)
• Зүүдэндээ би (Nirunfilm)
• Сүүлчийн шөнө (On'n Off)
• Хүсэхгүй байна (St'udio)
• Хайр минь (On'n Off)
• Он жилүүд (On'n Off)
• Бороо (Ondo Studio)
• Цаг хугацаа (Score Entertainment)
• Эргэх учрал (Lemon)
• Хамгийн сүүлчийн (Desoft Media, Absolute Pictures)
• Амьдрал (Lemon)
• Бодлын Тэнгис (Skin)
• Замд Гаръя (Боловсрол ТВ)
• Толин Хул /хамт Татар хамтлаг/
• Үгүйлэн Санана
• Аялгуу
• Асууя

Тоглолт

• 1989 онд ”Амьдрал”
• 1991 онд “Дэлхий ертөнц”
• 1993 онд “Миний рок”
• 1994 онд “Харанга” хамтлагийн 5 жилийн ойн тоглолтууд
• 1995 онд “Тэртээх өдрүүд”
• 1998 онд ”Эрин зууны хөг”
• 1999 онд “Сэтгэлд шингэсэн дуунууд”
• 1999 онд "Бодлын тэнгис" анплаггед тоглолт
• 1999 онд “Харанга” хамтлагийн 10 жилийн ойн тоглолт
• 2003 онд “Ертөнцийн өнгө” тоглолт
• 2004 онд Харанга хамтлагийн Харангын 15 жилийн ойн тоглолт
• 2009 онд Харанга хамтлагийн 20 жилийн ойн тоглолтууд
• 2011 онд "Амьдрал 2"
• 2013-2014 онд Харанга хамтлагийн 25 жилийн ойн тоглолтууд
• 2016 онд "Улаанбаатарын үдэш" - Үндэсний их баяр наадмын тоглолт
• 2016 онд "Алдрын од" хүндэтгэлийн тоглолт
• 2018 онд "Хайрла..." тоглолт
• 2019 онд Харанга хамтлагийн 30 жилийн ойн "Замд гаръя..." тоглолт
• 2022 онд “Greatest Hits” Төрийн шагналын мялаалгын тоглолт
• 2024 онд Төв Цэнгэлдэх хүрээлэнд "Амьдрал 35" амьд хөгжмийн наадам
• 2024 онд "Haranga Unplugged" тоглолт

Төрийн шагналт бүтээл

• 2019 он: Амьдрал — Ц. Энхманлайн ая ба шүлэг
• 2019 он: Зөвхөн Монголдоо — Ц. Чулуунбатын ая, Б. Явуухулангийн шүлэг
• 2019 он: Толин хул — Ц. Чулуунбатын ая, Г. Батхүүгийн шүлэг
• 2019 он: Үгүйлэн санана — Ц. Чулуунбатын ая, С.Оюуны шүлэг
• 2019 он: Энэ бол дурлал биш — Я. Одсүрэнгийн ая, Ц. Энхманлайн шүлэг

Цахим холбоос

• Албан ёсны Фэйсбүүк хуудас
• Албан ёсны Инстаграм хуудас
• Албан ёсны Твиттер хуудас