Молдав
Молдав (Молдав: Republica Moldova), албан ёсоор Бүгд Найрамдах Молдав Улс нь баруун талаараа Румын, бусад талаараа Украинтай хиллэдэг далайд гарцгүй зүүн Европын улс юм.
Бүгд Найрамдах Молдав Улс Republica Moldova (Румын)
| |
|---|---|
| Төрийн дуулал: Limba noastră "Бидний хэл" | |
 Европ дахь Молдавын байршил (ногоон) ба Приднестрийн хяналтгүй нутаг дэвсгэр (цайвар ногоон) | |
| Нийслэл ба томоохон хот | Кишинёв 47°0′N 28°55′E / 47.000°N 28.917°E |
| Албан ёсны ба үндэсний хэл | Румын хэл[1][2] |
| Зөвшөөрөгдсөн цөөнхийн хэл[3][4][5] | |
| Угсаатны бүлгүүд (2014; Транснистрийг хасан)[6] | 82.07% Молдавчууд / Румынчууд[a] 6.57% Украинчууд 4.57% Гагаузчууд 4.06% Оросууд 1.88% Болгарчууд 0.85% бусад |
| Шашин (2014; Транснистрийг хасан)[6] | |
| Ард түмний нэршил | Молдавчууд |
| Төр засаг | Нэгдмэл парламентын бүгд найрамдах улс |
| Майя Санду | |
| Дорин Речан | |
| Игорь Гросу | |
| Хууль тогтоох байгууллага | Парламент |
| Түүх | |
| 1346 | |
| 12 сарын 15, 1917 | |
| 4 сарын 9, 1918 | |
| 110 сарын 12, 1924 | |
| 8 сарын 2, 1940 | |
| 11 сарын 2, 1990 | |
| 8 сарын 27, 1991a | |
• Үндсэн хуулиа батлав | 7 сарын 29, 1994 |
| Газар нутаг | |
• Транснистрийг тооцон | 33,843[7] км2 (135) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 1.4 (Транснистрийг тооцон) |
• Транснистрийг хасан | 30,334 км2 [b] |
| Хүн ам | |
• 2023 тооцоо | 2,512,758[9][c] (139) |
• 2014 тооллого | 2,804,801[6][c] |
• Нягтаршил | 82.8/км2 |
| ДНБ (ХАЧТ) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $42.028 тэрбум[10][c] (132) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $16,840[10] (89) |
| ДНБ (нэрлэсэн) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $15.829 тэрбум[10][c] (138) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $6,342[10] (130) |
| ОТББИ (2019) | 26.0[11] бага |
| ХХИ (2021) | ▲ 0.767[12] өндөр · 80 |
| Мөнгөний нэгж | Молдав лей (MDL) |
| Цагийн бүс | UTC+2 (ЗЕЦ) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+3 (ЗЕЗЦ) |
| Жолооны тал | баруун |
| Утасны томьёо | +373 |
| Домэйн нэр | .md |
Вэбсайт moldova.md | |
| |
Тэмдэглэл засварлах
- ↑ Молдавчуудыг өөрсдийгөө тодорхойлох талаар маргаан гарч байгаа бөгөөд зарим зохиогчид тэднийг румын угсаатан гэж үздэг.
- ↑ Молдавын засгийн газар болон Тирасполийн эрх баригчдын хүлээн зөвшөөрсөн Транснистрийн нутаг дэвсгэр нь 3509.6 хавтгай дөрвөлжин километр юм.[8] Транснистрийн захирдаг де-факто нутаг дэвсгэр нь 3653 хавтгай дөрвөлжин километр, харин Транснистрийн нэхэмжилж буй талбай нь 4163 хавтгай дөрвөлжин километр юм.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Транснистрийн мэдээллийг хассан.
Эшлэл засварлах
- ↑ "Constituția Republicii Moldova, articolul 13: (1) Limba de stat a Republicii Moldova este limba română, funcționând pe baza grafiei latine. (pag.25)" (in румын). Parlamentul Republicii Moldova (www.parlament.md). Retrieved 5 April 2023.
- ↑ "Constituția Republicii Moldova, articolul 13 (1), pag.25" (PDF) (in румын). Preşedinţia Republicii Moldova (www.presedinte.md). Retrieved 11 April 2023.
- ↑ "Președintele CCM: Constituția conferă limbii ruse un statut deosebit de cel al altor limbi minoritare". Deschide.md. Archived from the original on 29 January 2021. Retrieved 22 January 2021.
- ↑ "Chişinău, (21.01.2021) Judecătorii constituționali au decis că limba rusă nu va avea statutul de limbă de comunicare interetnică pe teritoriul Republicii Moldova". Moldpres.md. Archived from the original on 23 January 2021. Retrieved 22 January 2021.
- ↑ "Președintele CC Domnica Manole, explică de ce a fost anulată legea cu privire la statutul special pentru limbia rusă". ProTv.md. Archived from the original on 29 January 2021. Retrieved 22 January 2021.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "Recensamântul Populației si al Locuințelor 2014". statistica.gov.md. 2 August 2013. Archived from the original on 2 December 2022. Retrieved 30 November 2022.
- ↑ "Republica Moldova – Geografie". Moldova.md. 26 August 2016. Archived from the original on 24 June 2021. Retrieved 23 June 2021.
- ↑ "MOLDOVA: Transnistria (Pridnestrovie)". Citypopulation.de. Archived from the original on 25 March 2021. Retrieved 23 June 2021.
- ↑ "Numărul populației cu reședință obișnuită, pe sexe şi grupe de vârstă, în profil teritorial la 1 Ianuarie 2023" (in румын). Biroul Național de Statistică al Republicii Moldova (BNS). Retrieved 9 June 2023.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 "World Economic Outlook Database, April 2023 Edition. (Moldova)". IMF.org. International Monetary Fund. Retrieved 11 April 2023.
- ↑ "Gini index – Moldova". data.worldbank.org. World Bank. Archived from the original on 25 April 2020. Retrieved 21 August 2022.
- ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (in англи). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Archived (PDF) from the original on 8 September 2022. Retrieved 8 September 2022.