Астана
Астана (хас. Астана) - Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын нийслэл хот юм. Казахстаны төв умар талд Акмола мужаар хүрээлүүлж 722 км² газар эзлэн Ишим голын эрэг дээр байрладаг. 2020 оны байдлаар 1.136,156 оршин суугчтай болсон байна.[11] Үүгээрээ бол Алматы хотын дараах хүн амаараа улсын хоёрдугаарт орж байгаа хот юм.
Астана
Астана | |
|---|---|
Евразийн үндэсний их сургууль | |
 Казахстан дахь Астанагийн байршил | |
  Астана  Астана | |
| Улс |  Казахстан |
| Байгуулагдсан | 8-р зуун (Бозок)[2] |
| Засаг захиргаа | |
| • Төрөл | Хотын дарга–зөвлөл |
| • Биет | Хотын зөвлөл |
| • Аким | Женис Касымбек[3] |
| Газар нутаг | |
| • Хот бүхэлдээ | 810.2 км2 (312.8 бээр2) |
| Өндөр | 347 м (1,138 фут) |
| Хүн ам (12 сарын 1, 2022)[4] | |
| • Хот бүхэлдээ | 1,350,228[1] |
| • Бөөгнөрөл | 1,400,000 |
| ДНБ | |
| • Хот бүхэлдээ | KZT 10,672.5 тэрбум $ 23.115 тэрбум (2022) |
| • Нэг хүнд ноогдох | KZT 8,053,900 $ 17,443 (2022) |
| Цагийн бүс | UTC+6 (АЛМЦ) |
| Шуудангийн дугаар | 010000–010015[7] |
| Бүсийн дугаар | 7172[8] |
| ХХИ (2021) | 0.796[9] өндөр · 5-д |
| Улсын дугаар | 01, Z |
| Вэб сайт | www |
.jpg){kind=spacer}
.svg)
.svg)
Хотын түүх
засварлах1862 онд анх хотын статустай болсон Акмолинск 100 жилийн дараа ЗХУ-ын үед буюу 1961-1992 оны хооронд Целиноград гэж нэртэй болоод Казахстан улс тусгаар тогтносны дараа 1992 оноос Акмола (казак хэлээр "Цагаан шүтээн") гэж нэрлэгдэх болсон. 1997 онд Астана (казах . «нийслэл») гэж нэрийдэж 1998 оны 6 дугаар сарын 10-нд албан ёсоор нийслэл болжээ.
2019 оны 3 дугаар сарын 20-нд БНКазУ-ын Ерөнхийлөгч Нурсултан Назарбаев албан тушаалаасаа буусантай холбогдуулж түүнд зориулж Казахстаны парламент улсын нийслэлийг Нур-Султан гэж албан ёсоор нэрлэх болсон ч 2022 оны 9-р сарын 17-нд эргээд Астана нэрээ буцаан авчээ. Ийнхүү тус хот түүхэндээ 6 удаа нэрээ сольжээ.
Хүн ам
засварлах1989 онд бүх хүн амын тоо 281 мянга байж оросууд дийлэнхдээ (хүн амын 54.1% орос, 17.7% казах) сууж байсан бол 2010 онд нийт хүн амын тоо 684 мянгад хүрч хүн амын 65.1%-ийг казах үндэстэн бүрдүүлэх болжээ.[12][13] 2021 оны байдлаар тус хотын хүн ам 1 184 469 хүрээд байна гэж Казахстаны Үндэсний эдийн засгийн яамнаас мэдээлсэн байна.
| Казахстаны нийслэлийн хүн амын өөрчлөлт | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1945 | 1989 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 |
| 69 400 | ↗281 252 | ↗298 700 | ↘292 200 | ↗294 600 | ↘293 200 | ↘289 700 | ↘287 200 | ↗300 500 | ↗326 900 | ↗381 000 |
| 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |
| ↗440 200 | ↗493 100 | ↗501 998 | ↗510 533 | ↗529 335 | ↗550 438 | ↗574 448 | ↗602 684 | ↗605 254 | ↗649 146 | ↗697 156 |
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | ||
| ↗742 884 | ↗778 198 | ↗814 435 | ↗852 882 | ↗872 655 | ↗972 672 | ↗1 032 475 | ↗1 078 384 | ↗1 136 156 | ||
Газар зүй
засварлахЦаг агаар
засварлах| Астана | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Уур амьсгалын диаграмм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Астана
Эх сурвалж: pogoda.ru.net; wetterkontor.de
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Зургийн цомог
засварлах- Астанын барилга байгууламж
Тээвэр
засварлахОлон улсын
засварлах- Нурсултан Назарбаев олон улсын нисэх буудал - 12.5 км
- Кокшетау олон улсын нисэх буудал - 287 км
Мөн үзэх
засварлахЦахим холбоос
засварлах
Commons: Астана – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан |
Wiktionary: Астана – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Эшлэл
засварлах- ↑ "stat.gov.kz". stat.gov.kz. Archived from the original on 28 June 2020. Татаж авсан: 2023-01-06.
- ↑ Pospelov 1993, pp. 24–25.
- ↑ "О назначении Касымбека Ж.М." (орос хэлээр). akorda.kz. 2022-12-08. Татаж авсан: 2022-12-08.
- ↑ Иш татахад гарсан алдаа: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedstat.gov.kz - ↑ Иш татахад гарсан алдаа: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedinformburo - ↑ DOSM. "Department of Statistics Kazakhstan". stat.gov.kz. Архивласан огноо 2 January 2024. Татаж авсан: 2023-03-01.
- ↑ "Postal Code for Astana, Kazakhstan". Postal Codes Database. Archived from the original on 2 April 2015. Татаж авсан: 10 March 2015.
- ↑ "Kazakhstan Country Codes". CountryCallingCodes.com. Archived from the original on 23 September 2015. Татаж авсан: 9 March 2015.
- ↑ "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (англи хэлээр). Архивласан огноо 23 September 2018. Татаж авсан: 2021-07-21.
- ↑ "ISO Subentity Codes for Kazakhstan". GeoNames.org. Архивласан огноо 26 February 2015. Татаж авсан: 10 March 2015.
- ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам[permanent dead link]
- ↑ Агентство Республики Казахстан по статистике. Архив (Memento 13. Арваннэгдүгээр сар 2013 цахим архивт): Национальный состав населения Республики Казахстан и его областей (том 1) (Memento 16. Наймдугаар сар 2011 цахим архивт)
- ↑ "Численность населения по областям, городам и районам, полу и отдельным возрастным группам, отдельным этносам на 1 января 2010 года". Archived from the original on 2013-01-17. Татаж авсан: 2012-04-04.