Википедиа

Умард Ирланд

(Хойд Ирланд-с чиглүүлэгдэв)

Умард Ирланд (Англи: Northern Ireland, Ирланд: Tuaisceart Éireann, Ольстерийн шотланд: Norlin Airlann) Нэгдсэн Вант Улсад багтдаг улс бөгөөд[10] Ирланд арлын зүүн хойд хэсэгт оршдог. Өмнөд ба баруун талаараа Бүгд Найрамдах Ирланд Улстай хиллэдэг. 2001 оны тооллогоор хүн ам нь 1685000 байсан нь арлын нийт хүн амын дөрөвний нэг гаруй хувь буюу НВУ-ын хүн амын 3 хувийг бүрдүүлж байв.

Умард Ирланд
Төрийн дуулал: Янз бүр
 Умард Ирланд улсын байршил (хар ногоон) – Европ (ногоон & хар саарал) – Их Британи (ногоон)
 Умард Ирланд улсын байршил (хар ногоон)

– Европ (ногоон & хар саарал)
– Их Британи (ногоон)

Нийслэл
ба томоохон хот
Белфаст
54°36′N 5°55′W / 54.600°N 5.917°W / 54.600; -5.917
Албан ёсны хэл
Англи хэл • Ирланд хэл[1][2]
Орон нутгийн ба цөөнхийн хэлОльстерийн Шотланд хэл
Угсаатны бүлгүүд
(2021)
Шашин
(2021)
Төр засагНэгдмэл үндсэн хуульт хаант засгийн нэг хэсэг, шилжүүлсэн хууль тогтоох засаг
• Хаан
III Чарльз
Мишель О’Нил
Эмма Литтл-Пенгелли
Их Британийн Парламент
• Төрийн нарийн бичгийн даргаКрис Хитон-Харрис
• Төлөөлөгчдийн
танхим		18 гишүүд (650-аас)
Хууль тогтоох байгууллагаУмард Ирландын Ассамблей
Шилжүүлэлт
5 сарын 3, 1921
7 сарын 18, 1973
7 сарын 17, 1974
11 сарын 19, 1998
Газар нутаг
• Total
14130 км2[3]
Хүн ам
• 2021 тооллого
1,903,100
• Нягтаршил
135/км2
ННӨ2021 тооцоо
 • Нийт£52 тэрбум[4]
 • Нэг хүнд ноогдох£27,154[4]
ХХИ (2019)0.899[5]
маш өндөр
Мөнгөний нэгжФунт стерлинг (GBP)
Цагийн бүсUTC (Гринвичийн Дундаж Цаг)
• Зуны цаг (ЗЦ)
UTC+1 (Британийн Зуны Цаг)
Огнооны форматөө/сс/жжжж (МЭ)
Жолооны талзүүн
Утасны томьёо+44[c]
  1. Умард Ирландын албан ёсны болон де-юре төрийн далбаа нь Юнион Жак юм.[6] Ольстерийн Далбааг 1953-1973 оны хооронд Умард Ирландын парламент ашиглаж байсан. Ольстерийн далбааг одоо үед зарим байгууллага зарим байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд ашигладаг хэвээр байгаа бөгөөд үндэсний спортын баг болгон тоглохдоо Умард Ирландыг төлөөлөхөд ашигладаг. Умард Ирландын далбааны асуудал хуудсыг харна уу.
  2. ^  Ирланд хэл нь Умард Ирландын албан ёсны хэл юм.[7] Англи хэл нь засгийн газар болон гадаад харилцааны де-факто хэл юм. Ирланд болон Ольстерийн Шотланд хэлнүүд нь хоёулаа хэлний комиссаруудтай[8] ба Их Британид цөөнхийн хэл гэж хүлээн зөвшөөрөгдсөн.[9]
  3. ^  Суурин утас руу залгахад +44-ийн араас дандаа 28 ордог. од нь Их Британид 028, Ирландын Бүгд Найрамдах Улсаас 048 дугаартай бөгөөд үүнийг дотоодын дуудлага гэж үздэг.

Умард Ирланд хуучин Ирландын Ольстер мужийн есөн гүнлигээс бүрддэг. 1920 оны Ирландын засгийн газрын тухай хуулийн дагуу 1921 оны 5-р сарын 3-нд НВУ-ын тусгай захиргааны нэгж болон байгуулагдсан[11]. Гэхдээ үндсэн хуулийн үндэс суурь нь Их Британи, Ирландын хоорондох 1800 оны Холбооны тухай актаар тавигдсан. 50 гаруй жилийн турш өөрийн шилжилтийн засгийн газар, парламенттай байсан. Эдгээр байгууллагыг 1972 онд түдгэлзүүлж, 1973 онд бүрэн татан буулгасан бөгөөд шилжилтийг сэргээх оролдлогын дараа 1998 оны Умард Ирландын тухай хуулийн дагуу Умард Ирландын Гүйцэтгэх засаг, Умард Ирландын Ассемблейг байгуулсан. Ассемблей угсаатан хоорондын зөвшилцлийн ардчилсан зарчим дээр үндэслэн үйл ажиллагаагаа явуулдаг.

Умард Ирланд олон жилийн турш голдуу католик шашинт үндсэрхэг үзэлтнүүд болон голдуу протестант шашинт холбооны талынхны хоорондох харгис ширүүн угсаатан-улс төрийн зөрчил мөргөлдөөний () талбар болж байлаа.[12] Ерөнхийдөө үндсэрхэг үзэлтнүүд Умард Ирландыг Ирландын бусад хэсэгтэй улс төрийн талаар дахин нэгтгэхийг хүсдэг бол,[13][14] яльгүй олонхи болох холбооны талыг баримтлагчид нь Нэгдсэн Вант Улсын нэг хэсэг хэвээр үлдэхийг хүсдэг.[15] Холбооны талынхан нь өөрсдийгөө британичууд буюу ольстерчууд гэдэг бол үндсэрхэг үзэлтнүүд нь өөрсдийгөө ирландчууд гэцгээдэг. 1998 онд Белфастын хэлэлцээрт (буюу "Сайн Баасан гарагийн хэлэлцээр") гарын үсэг зурсны дараа мөргөлдөөнд оролцогч хагас цэрэгжсэн бүлгүүдийн ихэнх нь зэвсэгт ажиллагаагаа зогсоосон.

Эшлэл

засварлах
  1. ↑ Ainsworth, Paul (6 December 2022). "'Historic milestone' passed as Irish language legislation becomes law". The Irish News (англи хэлээр). Татаж авсан: 7 December 2022.
  2. ↑ "Identity and Language (Northern Ireland) Act 2022 publications – Parliamentary Bills – UK Parliament".
  3. ↑ "The Countries of the UK". ons.gov.uk. Office for National Statistics (United Kingdom). Архивласан огноо 11 May 2015. Татаж авсан: 7 July 2015.
  4. ↑ 4.0 4.1 "Regional economic activity by gross domestic product, UK: 1998 to 2021". 2023-04-25.
  5. ↑ "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org. Архивласан огноо 17 August 2021. Татаж авсан: 21 July 2021.
  6. ↑ "The Flags Regulations (Northern Ireland) 2000". Government of the United Kingdom. 8 November 2000. Архивласан огноо 2 September 2013. Татаж авсан: 26 October 2019.
  7. ↑ Ainsworth, Paul (6 December 2022). "'Historic milestone' passed as Irish language legislation becomes law". The Irish News (англи хэлээр). Татаж авсан: 10 December 2022.
  8. ↑ "Irish language and Ulster Scots bill clears final hurdle in Parliament". BBC News (британи-англи хэлээр). 26 October 2022. Татаж авсан: 10 December 2022.
  9. ↑ "Languages covered by the European Charter for Regional or Minority Languages" (PDF).
  10. ↑ The Countries of the UK statistics.gov.uk, accessed 10 October, 2008. The Northern Ireland Act 1998 describes Northern Ireland as "part of the United Kingdom". The term "constituent country" is sometimes applied to Northern Ireland by Unionists and British sources. [1] [2].
  11. ↑ Statutory Rules & Orders published by authority, 1921 (No. 533); Additional source for 3 May 1921 date: Alvin Jackson, Home Rule - An Irish History, Oxford University Press, 2004, p198.
  12. ↑ Northern Ireland LIFE & TIMES survey. Question: Generally speaking, do you think of yourself as a unionist, nationalist or neither? (Memento 11. Тавдугаар сар 2011 цахим архивт), ARK Research, 2005
  13. ↑ Strategy Framework Document: Reunification through Planned Integration: Sinn Féin’s All Ireland Agenda (Memento 16. Долоодугаар сар 2006 цахим архивт) www.sinnfein.ie, accessed 2 August 2008
  14. ↑ Policy Summaries: Constitutional Issues www.sdlp.ie, accessed, 2 August 2008
  15. ↑ Standing up for Northern Ireland www.uup.org, accessed 2 August 2008

Нэмж унших материал

засварлах
  • Jonathan Bardon, A History of Ulster (Blackstaff Press, Belfast, 1992), ISBN 0-85640-476-4
  • Brian E. Barton, The Government of Northern Ireland, 1920—1923 (Athol Books, 1980).
  • Paul Bew, Peter Gibbon and Henry Patterson The State in Northern Ireland, 1921—72: Political Forces and Social Classes, Manchester (Manchester University Press, 1979)
  • Tony Geraghty (2000). The Irish War. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-7117-4.
  • Robert Kee, The Green Flag: A History of Irish Nationalism (Penguin, 1972–2000), ISBN 0-14-029165-2
  • Osborne Morton, 1994. Marine Algae of Northern Ireland Ulster Museum, Belfast.
  • Henry Patterson, "Ireland Since 1939: The Persistence of Conflict" (Penguin, 2006), ISBN 978-1-84488-104-8
  • Hackney, P. (Ed).1992. Stewart's and Corry's Flora of the North-east of Ireland. Third edition. Institute of Irish Studies, The Queen's University of Belfast. ISBN 0-85389-446-9(HB)

Цахим холбоос

засварлах
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Умард_Ирланд&oldid=792277"-с авсан