Массачусеттс
Массачусеттсын Хамтын Нөхөрлөл (Англи: Commonwealth of Massachusetts) нь Америкийн Нэгдсэн Улсын Зүүн Хойд хэсгийн Шинэ Английн бүсэд орших АНУ-ын нэгэн муж улс. Өмнө талаараа Рөүд-Айленд, Коннектикут, баруун талаараа Нью-Йорк, хойд талаараа Вермонт, Нью-Хэмпшир муж улсуудтай хиллэдэг. 6.4 сая хүн амын ихэнхи нь Бостоны метрополитан бүсэд оршин суудаг. Энэхүү харьцангуй жижиг муж улсын зүүн хагас нь хотожсон буюу хагас хотожсон бүс бол баруун хагас нь их төлөв хөдөөний бүс юм. Массачусеттс нь Шинэ Английн зургаан муж улс дундаа хамгийн олон хүн амтай муж улс бөгөөд хүн амын нягтшилаар АНУ-д гуравт, нэг хүнд ногдох ДНБ-ээр дөрөвт ордог.
Массачусеттсын Хамтын Нөхөрлөл Commonwealth of Massachusetts | |||||||||||
| |||||||||||
Албан ёсны хэл | англи | ||||||||||
Нийслэл | Бостон | ||||||||||
Хамгийн том хот | Бостон | ||||||||||
Хамгийн том хотуудын бөөгнөрөл | Их Бостон | ||||||||||
Нутаг дэвсгэр | АНУ-д 44-д орно | ||||||||||
- Нийт | 27,336 км² | ||||||||||
- Өргөн | 295 км | ||||||||||
- Урт | 182 км | ||||||||||
- Усны эзлэх % | 25.7 | ||||||||||
- Өргөрөг | 41° 14′ N - 42° 53′ N | ||||||||||
- Уртраг | 69° 56′ W - 73° 30′ W | ||||||||||
Хүн ам | АНУ-д 14-д орно | ||||||||||
- Нийт | 6,449,755 (2007 оны тооцоо)[1] | ||||||||||
- Нягтшил | 312.7/км² АНУ-д 3-д орно | ||||||||||
- Дундаж орлого | $56,592 (7) | ||||||||||
Өндөр | |||||||||||
- Хамгийн өндөр цэг | Грэйлок уул[2] 1,064 м | ||||||||||
- Дундаж | 150 м | ||||||||||
- Хамгийн нам цэг | Атлантын Далай[2] 0 м | ||||||||||
АНУ-д нэгдсэн | 1788 оны хоёрдугаар сарын 6 (6) | ||||||||||
Амбан захирагч | Дивал Патрик (АН) | ||||||||||
Дэд захирагч | Тим Мөррэй (АН) | ||||||||||
АНУ-ын сенатчид | Тед Кеннеди (АН) Жон Керри (АН) | ||||||||||
Конгрессын төлөөлөгчид | Жагсаалт | ||||||||||
Цагийн бүс | Дорнод: UTC-5/-4 | ||||||||||
Товчлолууд | MA Mass. US-MA | ||||||||||
Вэбсайт | www.mass.gov |
Массачусеттс Америкийн түүхийн туршид чухал үүрэг гүйцэтгэсээр ирсэн. Плимөт нь Хойд Америк дахь Английн хоёрдахь байнгын суурин болсон. Массачусеттсийн олон хотыг 1620-1630-аад оны үед Английн колоничлогчид байгуулжээ. XVIII зууны үед Бостонд үймээн дэгдсэн нь Америкийн хувьсгал гарахад хүргэж, улмаар АНУ Их Британиас тусгаар тогтноход хүргэсэн тул "Эрх чөлөөний өлгий" гэгдэх болсон. XIX зуунд Массачусеттс боолчлолыг устгасан АНУ-ын анхны муж улс болжээ. Түүнчлэн Массачусеттс Америкийн иргэний дайны өмнө архидалтын эсрэг хөдөлгөөн болон боолчлолын эсрэг үйл ажиллагааны гол төв болж байсан. 2004 онд Массачусеттс ижил хүйстний гэрлэлтийг хууль ёсоор зөвшөөрсөн АНУ-ын анхны муж улс болжээ. Тус муж улсаас олон нэртэй улс төрчид төрөн гарсны дотор Адамсынхан болон Кеннедийнхнийг дурдахад хангалттай.
Анхандаа хөдөө аж ахуй болон Европтой хийх худалдаанаас хамааралтай байсан Массачусеттс үйлдвэрийн хувьсгалын үеэр аж үйлдвэрийн төв болон хөгжжээ. XX зууны эхний хагаст бага цалин хөлстэй Өмнөдийн муж улсууд руу үйлдвэрүүд нүүн байршсан нь эдийн засгийг зогсонги байдалд оруулсан. Массачусеттсийн эдийн засаг Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа эргэн сэргэж, 1990-ээд оны үед цэцэглэн хөгжиж эхэлжээ. Тус муж улс дээд боловсрол, анагаах ухаан, өндөр технологиор дэлхийд тэргүүлдэг билээ.
Лавлах материал
засварлах- ↑ http://www.census.gov/popest/states/NST-ann-est.html 2007 Population Estimates
- ↑ 2.0 2.1 "Elevations and Distances in the United States". U.S Geological Survey. 29 April 2005. Archived from the original on 1 Зургадугаар сар 2008. Татаж авсан: November 6.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
and|archive-date=
(help); Unknown parameter|accessyear=
ignored (|access-date=
suggested) (help)
Ном зүй
засварлахТойм ба судалгаа
засварлах- Brown, Richard D. and Jack Tager. Massachusetts: A Concise History (2002)
- Hall, Donald. ed. The Encyclopedia of New England (2005)
- Works Progress Administration. Guide to Massachusetts (1939)
Хоёрдогч сурвалж
засварлах- Abrams, Richard M. Conservatism in a Progressive Era: Massachusetts Politics, 1900-1912 (1964)
- Adams, James Truslow. Revolutionary New England, 1691-1776 (1923)
- Adams, James Truslow. New England in the Republic, 1776-1850 (1926)
- Andrews, Charles M. The Fathers of New England: A Chronicle of the Puritan Commonwealths (1919), short survey
- Conforti, Joseph A. Imagining New England: Explorations of Regional Identity from the Pilgrims to the Mid-Twentieth Century (2001)
- Cumbler, John T. Reasonable Use: The People, the Environment, and the State, New England, 1790-1930 (1930), environmental history
- Fischer, David Hackett. Paul Revere's Ride (1994), 1775 in depth
- Green, James R., William F. Hartford, and Tom Juravich. Commonwealth of Toil: Chapters in the History of Massachusetts Workers and Their Unions (1996)
- Huthmacher, J. Joseph. Massachusetts People and Politics, 1919-1933 (1958)
- Labaree, Benjamin Woods. Colonial Massachusetts: A History (1979)
- Morison, Samuel Eliot. The Maritime History of Massachusetts, 1783-1860 (1921)
- Peirce, Neal R. The New England States: People, Politics, and Power in the Six New England States (1976), 1960-75 era
- Porter, Susan L. Women of the Commonwealth: Work, Family, and Social Change in Nineteenth-Century Massachusetts (1996)
- Sletcher, Michael. New England (2004).
- Starkey, Marion L. The Devil in Massachusetts (1949), Salem witches
- Tager, Jack, and John W. Ifkovic, eds. Massachusetts in the Gilded Age: Selected Essays (1985), ethnic groups
- Zimmerman, Joseph F. The New England Town Meeting: Democracy in Action (1999)
Гадны холбоос
засварлах- The Commonwealth of Massachusetts
- Massachusetts Historical Society
- Energy Profile for Massachusetts- Economic, environmental, and energy data
- USGS real-time, geographic, and other scientific resources of Massachusetts
- Maps of Massachusetts
- 1837 descriptions of Massachusetts cities, towns, mountains, lakes, and rivers, from Hayward's New England Gazetteer.
- Massachusetts State Symbols
- Miscellaneous Massachusetts Facts
- Massachusetts State Facts from USDA
- Massachusetts 351 Project
- Massachusetts Constitution and Laws
- Massachusetts Tourism Board
- Maritime History of Massachusetts, a National Park Service Discover Our Shared Heritage Travel Itinerary
- Atlases of Massachusetts. 1871-Walling&Gray, 1891-Walker, 1892-Mass., 1904-Walker. Large Images at Salemdeeds.
- Free images of 300+ Maps of Massachusetts at www.DavidRumsey.com