Шинэ Англи

Шинэ Англи (англи. New England) —АНУ-ын зүүн хойд хэсэг дахь Коннектикут, Мэн, Массачусеттс, Нью-Хэмпшир, Рөүд-Айленд, Вермонт зэрэг 6 мужуудыг нэгтгэсэн Атлантын далай, Канад улс болон Нью-Йорк мужтай хиллэлдэг АНУ-ын түүхэн бүс нутаг.

Хойд Америк дахь Европын хамгийн анхны суурьшилын газар энд байсан юм. Английн эхний сууршигчид анх 1620 онд Шинэ Англид суурьшиж, Плимут колони (англи. Plymouth Colony) байгуулж байжээ. Арван жилийн дараа анхны сууршигчид Бостон дахь Плимут колонийн хойд хэсэгт суурьшиж, Массачусетсийн булангийн колониудыг үүсгэсэн байна. Дараагийн 130 жилийн хугацаанд Шинэ Англичууд Франц, Энэтхэгийн дөрвөн дайнд оролцож, Британичууд Франц болон тэдний холбоотнуудыг Хойд Америкт ялах хүртэл тулалдаж явсан байна.

18-р зууны сүүлчээр Шинэ Англид колониудын зөвшөөрөлгүйгээр шинэ өндөр татвар тогтоосон Британийн парламентын эсрэг анхны эсэргүүцэлүүд гарч ирсэн. Колониудын ард түмний гомдлыг илэрхийлсэн "Бостоны цай уух" уулзалт колониудын Засгийн газруудад Их Британи цэвэрлэгээ хийсэн байна. Энэхүү сөргөлдөөн нь 1775 онд нээлттэй дайнд хүргэж, 1776 оны хавар Британичуудыг Шинэ Англиас хөөж, улмаар 1776 оны 7-р сард АНУ-ын Тусгаар тогтнолын Тунхаглалд гарын үсэг зурсан байна.

Америкийн уран зохиол, гүн ухаан, боловсролын анхны хөдөлгөөнүүдийн зарим нь Шинэ Англид үүссэн. Тус бүс нутаг нь боолчлолыг халах хөдөлгөөнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн бөгөөд аж үйлдвэрийн хувьсгалаар өөрчлөгдсөн АНУ-ын анхны бүс нутаг байв. Өнөөдөр Шинэ Англи нь дэлхийн боловсрол, өндөр технологи, даатгал, анагаах ухааны гол төвүүдийн нэг болоод байгаа юм. Бостон бол соёл, санхүү, боловсрол, эрүүл мэнд, тээврийн төв юм.

Муж бүр нь Шинэ Английн хотууд гэгддэг жижиг хотуудад хуваагддаг бөгөөд эдгээрийг хотын хурлаар удирддаг. 1970 оноос хойш сонгогчид АНУ-ын бусад бүс нутгаас илүү муж болон холбооны түвшинд либерал нэр дэвшигчдийг илүү дэмжих хандлагатай байгаа юм.

Нэршил

1616 онд Английн судлаач Жон Смит энэ бүс нутгийг "Шинэ Англи" гэж нэрлэжээ. 1620 оны 11-р сарын 3-нд Виржиниа мужийн Плимут компанийн дүрмийг тус бүс нутгийг колоничлох, удирдах зорилгоор байгуулагдсан хувьцаат компани болох Шинэ Английн Плимут Зөвлөлийн хааны дүрмээр сольсноор энэ нэрийг албан ёсоор баталжээ. Анхны сууршигчид хөлөг онгоцноос буухын өмнө Майфлотерын компактыг бичиж, гарын үсэг зурсан нь тэдний анхны удирдах баримт бичиг болсон юм. Массачусетсийн булангийн колони нь тус бүс нутагт ноёрхох болсон бөгөөд 1629 онд хааны дүрмээр байгуулагдсан бөгөөд түүний гол хот, Бостон боомт нь 1630 онд байгуулагдсан.