Грозный (оросоор Гро́зный, чечениэр Соьлжа-ГӀала) — Оросын Холбооны Улсын Чеченийн Бүгд Найрамдах Улсын нийслэл, Сунжа голын эрэг дээрх 331,402 /2023 онд/ мянган хүн амтай хот.

Грозный
Грозный
Бусад галиглал
 • ЧеченьСоьлжа-ГӀала
Грозный далбаа
Грозный сүлд
Байршил: Грозный
Map
Грозный is located in Чечень
Грозный
Грозный
Байршил: Грозный
Грозный is located in Европын Орос
Грозный
Грозный
Грозный (Европын Орос)
Грозный is located in Европ
Грозный
Грозный
Грозный (Европ)
Солбицол: 43°18′45″N 45°41′55″E / 43.31250°N 45.69861°E / 43.31250; 45.69861Солбицол: 43°18′45″N 45°41′55″E / 43.31250°N 45.69861°E / 43.31250; 45.69861
Улс Орос
Холбооны субъектЧечень[1]
Байгуулагдсан1818[2]
Одоогийн статус1869[2]
Засаг захиргаа
  БиетДепутатуудын зөвлөл[3]
  Хотын дарга[5]Хас-Магомед Кадыров[4]
Газар нутаг
  Нийт324.16 км2 (125.16 бээр2)
Өндөр
130 м (430 фут)
Хүн ам
  Тооцоо 
(2018)[6]
297,137
  Харьяалагдах нэгжГрозный бүгд найрамдах улсын чанартай хот[7]
  Нийслэл ньБүгд Найрамдах Чечень Улс[8]
  Нийслэл ньГрозный бүгд найрамдах улсын чанартай хот[7]
  Хотын тойрогГрозный хотын тойрог[9]
  Нийслэл ньГрозный хотын тойрог,[9] Грозныйн хотын район[10]
Цагийн бүсUTC+3 (Moscow Time Edit this on Wikidata[11])
Шуудангийн код[12]
364000, 364001, 364006, 364008, 364011, 364013–364018, 364020–364022, 364024, 364028–364031, 364034, 364035, 364037, 364038, 364040, 364042, 364043, 364046, 364047, 364049, 364051, 364052, 364058, 364060–364063, 364066, 364068, 364700, 366000
Залгах код(ууд)+7 8712
OKTMO ID96701000001
Баярын өдөр10 сарын 5[13]
Вэб сайтgrozmer.ru

Грозный гэж оросоор аюултай, ширүүн, гайхалтай, айдас төрүүлэм, харгис, хатуу чанга, хүнд, догшин, ноцтой гэсэн олон утгатай бөгөөд догшин Иван хааны хочоор нэрлэжээ.

Грозный хотыг 1818 онд Оросын Эзэн хааны Армийн генерал А.П.Ермолов үндэслэсэн гэж үздэг. Анх Умард Кавказад Оросын нөлөө бэхжүүлэх зорилготой цайз байжээ. Түүнээс өмнө 20 орчим чеченийн жижиг баг байсныг генерал Ермоловын цэргүүд устгаж цайз барьсан ажээ.

ЗХУ-ын үед Зөвлөлт Социалист Чечень-Ингушийн Автономит Бүгд Найрамдах Улсын нийслэл байсан.

Уур амьсгал

засварлах
Грозный
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
19
 
1
-6
 
 
21
 
3
-5
 
 
23
 
9
-1
 
 
33
 
18
5
 
 
57
 
24
11
 
 
72
 
28
15
 
 
57
 
31
18
 
 
44
 
30
17
 
 
33
 
25
13
 
 
30
 
17
6
 
 
26
 
9
2
 
 
24
 
3
-3
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: Roshydromet
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Грозный
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 0.6 2.5 8.7 17.9 23.7 27.9 30.5 29.7 24.7 16.6 9.3 3.2 Ø 16.3
Мин. Температур (°C) −6.2 −4.9 −0.5 5.4 11.0 15.4 18.2 17.2 12.7 6.1 1.8 −3.0 Ø 6.2
Тунадас (мм) 19 21 23 33 57 72 57 44 33 30 26 24 Σ 439
Бороотой өдөр (d) 5 5 5 5 7 8 6 6 5 6 6 6 Σ 70
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
0.6
−6.2
2.5
−4.9
8.7
−0.5
17.9
5.4
23.7
11.0
27.9
15.4
30.5
18.2
29.7
17.2
24.7
12.7
16.6
6.1
9.3
1.8
3.2
−3.0
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
19
21
23
33
57
72
57
44
33
30
26
24
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Roshydromet

Цахим холбоос

засварлах
  Commons: Грозный – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
 
Wiktionary
Wiktionary: Грозный – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
  1. 1.0 1.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref937
  2. 2.0 2.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named gr
  3. Charter of Grozny, Article 28
  4. Official website of Grozny. [1], Mayor of Grozny
  5. Charter of Grozny, Article 47
  6. https://web.archive.org/web/20180726010024/http://www.gks.ru/free_doc/doc_2018/bul_dr/mun_obr2018.rar. Archived from the original on 26 Долоодугаар сар 2018. Татаж авсан: 25 Долоодугаар сар 2018. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  7. 7.0 7.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref162
  8. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Capital
  9. 9.0 9.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref625
  10. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref938
  11. "Об исчислении времени". Официальный интернет-портал правовой информации (Russian хэлээр). 3 June 2011. Татаж авсан: 19 January 2019.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  12. Почта России. Информационно-вычислительный центр ОАСУ РПО. (Russian Post). Поиск объектов почтовой связи (Postal Objects Search) (Орос хэлээр)
  13. Charter of Grozny, Article 2
  14. "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)". rosstat.gov.ru. Archived from the original on 2024-04-09. Татаж авсан: 2023-12-18.