Хайши тойрог
Хайши Монгол ба Төвөдийн өөртөө засах тойрог (Хятад: 海西蒙古族藏族自治州 Hǎixī Měnggǔzú Zàngzú Zìzhìzhōu; Өвөр Монгол дахь Монгол хэлээрх нэрийг Монгол бичгийн эрдэм шинжилгээний латин үсгээр бичвэл Qayisi-yin Mongɣol Töbed ündüsüten-ü öbertegen zasaqu jvu, кириллд буулгавал Хайшигийн Монгол Төвөд үндэстний өөртөө засах жуу гэж бичнэ[2][3]) — Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Хөхнуур мужийн өөртөө засах тойрог. 325.8 мянган км² талбайт нутагтай. Дэлхий хотод засаг захиргааны газар төвлөрсөн байдаг.
Хайши тойрог
海西州 · ᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ᠶᠢᠨ ᠵᠧᠦ · མཚོ་ནུབ་ཁུལ། | |
|---|---|
| Хайши Монгол ба Төвөдийн өөртөө засах муж 海西蒙古族藏族自治州 ᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ᠶᠢᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠧᠦ མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་ཆ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ | |
 | |
 Хөхнуур дахь Хайши тойргийн байршил | |
| Улс |  Хятад |
| Муж | Хөхнуур |
| Тойргийн төв | Дэлхий хот |
| Газар нутаг | |
| • Нийт | 325,785 км2 (125,786 бээр2) |
| Хүн ам (2017)[1] | |
| • Нийт | 515,200 |
| • Нягтрал | 1.6/км2 (4.1/бээр2) |
| • Томоохон угсаатны бүлгүүд | Хятадууд−66.01% Хотон−13.45% Төвөдүүд−10.93% Монголчууд−5.53% |
| Цагийн бүс | UTC+8 (Хятадын Стандарт) |
| Шуудангийн код | 817000 |
| Бүсийн дугаар | 0977 |
| ISO 3166 код | CN-QH-28 |
| Вэб сайт | www |
| Хайши тойрог | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Хятад нэр | |||||||
| Хятад хэл | 海西蒙古族藏族自治州 | ||||||
| |||||||
| Төвөд нэр | |||||||
| Төвөд | མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་ཆ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ | ||||||
| |||||||
| Монгол нэр | |||||||
| Монголын Кирилл | Хайши монгол ба Төвөдийн өөртөө засах муж (Qayisi-yin Mongɣol Töbed ündüsüten-ü öbertegen zasaqu jvu) | ||||||
| Монгол бичиг | ᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ᠶᠢᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠧᠦ | ||||||
| |||||||
Хүн ам
засварлах2010 оны тооллогоос үзвэл Хайшигийн нэгж тэгш дөрвөлжин километр талбайд 1.5 хүн оногдож, бүгд 489,338 хүн оршин сууж байна. Угсаатны бүтцийг 2000 оны тооллогыг үндэслэн доор хүснэгтлэв.
| Угсаатан | Тоо | Эзлэх хувь |
|---|---|---|
| Хятад | 215,706 | 64.95% |
| Төвөд | 40,371 | 12.16% |
| Хотон үндэстэн | 39,644 | 11.94% |
| Монгол | 24,020 | 7.23% |
| Цагаан Монгол | 5,792 | 1.74% |
| Салар | 3,569 | 1.07% |
| Дуншян | 1,026 | 0.31% |
| Манж | 544 | 0.16% |
| Тужя | 422 | 0.13% |
| Казахууд | 380 | 0.11% |
| Бусад | 620 | 0.2% |
Засаг захиргааны хуваарь
засварлахХайши - Монгол-Төвөдийн өөртөө засах тойргийн нутаг дэвсгэр одоогийн байдлаар
2 шянийн энтэй хот, 3 шянь, 3 засаг захиргааны зөвлөлд хуваагдаж байгаа.
| Map | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| # | Засаг захиргааны нэгж | Хүн ам (2010) | Нутаг дэвсгэр (км²) |
Нягтшил (хүн/км²) | |||||
| 1 | Дэлхий (шянийн энтэй хот) | 78,184 | 27,613 | 2.83 | |||||
| 2 | Голмуд (шянийн энтэй хот) | 215,213 | 123,460 | 1.74 | |||||
| 3 | Улаан шянь | 38,723 | 10,784 | 3.59 | |||||
| 4 | Дулаан шянь | 76,623 | 50,000 | 1.53 | |||||
| 5 | Тяньжун шянь | 33,923 | 20,000 | 1.70 | |||||
| 6 | Ленхүгийн засаг захиргааны зөвлөл[4] |
2,434 | 21,000 | 0.12 | |||||
| 7 | Их Цайдамын засаг захиргааны зөвлөл[4] |
13,671 | 34,000 | 0.40 | |||||
| 8 | Магнайн засаг захиргааны зөвлөл[4] |
31,017 | 32,000 | 0.97 | |||||
Тайлбар
засварлах- ↑ According to 2010 China National Census
- ↑ Энэхүү Өвөр Монгол дахь Монгол хэлээрх нэр нь "Хайшигийн Монгол Төвөд үндэстний өөртөө засах жуу" гэж дуудагдана. Монгол бичгийн юникодоор ᠬᠠᠢᠢᠰᠢ ᠵᠢᠨ ᠮᠣᠨᠭᠭᠤᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠦᠪᠡᠷᠳᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠸᠤ гэж бичигдэнэ.
- ↑ Кузьмин С.Л. Нууц Түвд орон. Тусгаар тогтнол ба эзэгнэлийн түүх. 2011. Улаанбаатар
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Үнэхээр Засаг захиргааны зөвлөл гэдэг эсэхийг баримтаар батлах хэрэгтэй.