Николае Чаушеску
Николае Чаушеску (рум. Nicolae Ceaușescu, [nikoˈla.e tʃe̯a.uˈʃesku] ; 1918 оны 1-р сарын 26-нд Румынд төрсөн[1][2] – 1989 оны 12-р сарын 25-нд цаазлуулж нас барсан) - Румыны коммунист улс төрч, удирдагч байв. Тэрбээр 1965 оноос 1989 он хүртэл Румыны Коммунист Намын ерөнхий нарийн бичгийн даргаар ажилласан, Румыны 2 дахь бөгөөд сүүлчийн коммунист удирдагч билээ. Түүнчлэн 1967 оноос Румыны төрийн зөвлөлийн ерөнхийлөгч, 1974 оноос БНУ-ын ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байгаад 1989 онд Зүүн Европт өрнөсөн, коммунизм болон ЗХУ-ын эсрэг бослого хөдөлгөөний хүрээнд 1989 оны 12 сард гарсан Румыны хувьсгалаар албан тушаалаа алдаж, будуулж цаазлуулсан юм.
Николае Чаушеску Nicolae Ceaușescu | |
|---|---|
 1965 оны хөрөг | |
| Румыны Коммунист Намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга | |
| Албан тушаал хашсан 1965 оны 3 сарын 22 – 1989 оны 12 сарын 22 | |
| Өмнөх | Георге Георгиу-Деж |
| Дараах | Албан тушаал үгүй болсон |
| Румыны ерөнхийлөгч | |
| Албан тушаал хашсан 1974 оны 3 сарын 28 – 1989 оны 12 сарын 22 | |
| Ерөнхий Сайд | |
| Өмнөх | Албан тушаал бий болсон |
| Дараах | Үндэсний Авралын Фронтын Зөвлөл (түр засгийн газар) |
| Румыний төрийн зөвлөлийн ерөнхийлөгч | |
| Албан тушаал хашсан 1967 оны 12 сарын 9 – 1989 оны 12 сарын 22 | |
| Ерөнхий Сайд | |
| Өмнөх | Чиву Стойка |
| Дараах | Албан тушаал үгүй болсон |
| Хувийн мэдээлэл | |
| Төрсөн | 1918 оны 1 сарын 26 Румыны вант улс, Скорничешти |
| Нас барсан | 1989 оны 12 сарын 25 (71 насалсан) Бүгд Найрамдах Социалист Румын Улс, Тырговиште |
| Expression error: Unrecognized punctuation character "[". of death | Буудуулж цаазлуулсан |
| Resting place | Румын, Бухарестt, Генча оршуулгын газар |
| Үндэсний харьяалал | Румын |
| Улс төрийн нам | Румыны Коммунист Нам (1932-1989) |
| Эхнэр, Нөхөр | Елена Петреску (г. 1947; н. 1989) |
| Хүүхэд | |
| Гарын үсэг |  |
| Цэргийн алба | |
| Харьяалал | .svg){kind=small} Румын |
| Салбар | Румыны арми |
| Алба хаасан жил | 1948–1989 |
| Цол |  Дэслэгч генерал |
| Тулаан/дайн | Румыны хувьсгал  |
Намтар
засварлах
Николае Чаушеску 1918 оны 1-р сарын 26-нд Скорничести тосгонд тариачны гэр бүлд төрж, гэр бүлийн арван хүүхдийн гурав дахь нь болжээ. Румыний ирээдүйн удирдагчийн гэр бүл нэлээд ядуу байв. Даруухан орлоготой байсан ч Андрутагийн аав хүүдээ бага боловсрол эзэмшүүлж, Николаг 11 настайдаа төгссөн хөдөөгийн сургуульд явуулжээ.
11 настайдаа Чаушеску эгч Никулина Русескугийн хамт Бухарестэд очиж амьдрах болжээ. Нийслэлд тэрээр нэгэн үйлдвэрт ажиллаж гутлын чиглэлээр суралцаж, гуталчинд дагалдангаар ажилд орсон байна. Тэрээр 15 настайдаа хууль бус байсан Румыны Коммунист намын (РКП) идэвхтэй гишүүн Александру Сандулескугийн гутлын жижиг цехэд дагалдангаар ажилд оржээ. Чаушескуг коммунист ажилчдын хөдөлгөөний үйл ажиллагаанд татан оруулсан хүн бол Сандулеску байсан юм.
1933 онд Николае Румыны Коммунист намын дэргэдэх Залуучуудын Холбоонд элсэн оржээ. Тэр үед тэрээр анх шоронд орсон байна. Үүний дараа тэрээр Румын улсын янз бүрийн шоронд хэд хэдэн удаа орж байсан юм. Энэ үед тэрээр идэвхтэй суртал ухуулгын ажилтан, коммунист, фашизмынэсрэг тэмцэгч гэсэн нэр хүндтэй болсон. Чаушеску хоёр жил шоронд хоригдож, хүнд нөхцөлд гэдгээрээ алдартай улс төрийн хоригдлуудын Дофтаны шоронд ял эдэлж байжээ. Дофтанд Чаушеску марксизмын онолыг судалсан гэдэг.
1939 онд шоронгоос гарсны дараа цэргийн ёслолын жагсаалын үеэр тэрээр нэхмэлийн үйлдвэрт ажиллаж байсан тариачны охин Елена Петреску хэмээх залуу нууц коммунист ажилтан бүсгүйтэй танилцжээ. Хожим нь 1946 онд Елена, Николае хоёр албан ёсны гэрлэлтээ батлуулсан; Елена Чаушеску дараа нь Румыны улс төрийн амьдралд томоохон нөлөө үзүүлэх болсон юм.
Дэлхийн хоёрдугаар дайны турш тэрээр нэг шоронгоос нөгөө шорон дамжин өнгөрөөсөн байна.
1944-1945 онд Коммунист залуучуудын эвлэлийн нарийн бичгийн даргаар ажиллаж байгаад 1945 онд Зэвсэгт хүчний Улс төрийн дээд газрын дарга, Батлан хамгаалахын дэд сайдаар бригадын генерал цолтой томилогдов. /Армид алба хаагаагүй байж/. Мөн онд тэрээр Оросын Коммунист Намын Төв Хорооны гишүүнээр сонгогдсон байна.
Төрийн эрх мэдэлд
засварлах1965 оны 3-р сарын 19-нд Георге Георгиу-Деж удаан хугацаанд өвдсөн хорт хавдраар нас барсан юм. Түүний үхэл эрх мэдлийн төлөөх хүчтэй тэмцлийг эхлүүлэв. Намын шинэ даргын албан тушаалд Ерөнхий сайд Ион Георге Маурер, Тэргүүн шадар сайд Георге Апостол, Ерөнхий сайд асан (1955-1961) Чиву Стойка гэсэн гурван хүн дунд өрсөлдөөн болжээ. Эхэндээ намын хамгийн дээд албан тушаалын гол өрсөлдөгч нар намын дотоод тэмцлийг хурцатгахгүйн тулд нэг нэгэндээ буулт хийж Чаушескуг нэгдүгээр нарийн бичгийн даргаар сонгохыг санал болгосон байна. 1965 оны 3-р сарын 22-нд 47 настай Н.Чаушескуг Румыны ажилчны намын Төв Хорооны нэгдүгээр нарийн бичгийн даргаар санал нэгтэй сонгов.
1965 оны 7-р сард Румыны ажилчны намын IX их хурал болж, Чаушескугийн санал болгосноор намыг өмнөх Румыны Коммунист нам (РКП) нэрийг буцааж авах шийдвэр гаргажээ. Мөн Их хурлаар намын удирдлагын боловсон хүчний өөрчлөлтийг баталж, үүний үр дүнд Чаушескугийн нэр дэвшүүлсэн хүмүүсийг гол албан тушаалд томилсон байна. Нэмж дурдахад, их хурал нь Георгиу-Дежийн үед хэрэглэж байсан удирдлагын арга барилыг шүүмжилж, өмнөх дэглэмийн үед зовж шаналж байсан хүмүүсийг нөхөн сэргээх кампанит ажлын эхлэл тавигдав. Энэхүү кампанит ажлыг хүн амын дунд Румыний шинэ удирдагчийн эерэг дүр төрхийг бий болгохын тулд суртал ухуулга ашигласан юм. Эдгээр үйл явцын толгойд Төв Хорооны Батлан хамгаалах, аюулгүй байдлын хэлтсийн дарга, Чаушескугийн ойр дотны хүн Василе Патиленец байсан бөгөөд тэрээр түүний засаглалыг бий болгоход их зүйл хийсэн юм.
1965 оны 8-р сард Чаушескугийн санал болгосноор тус улсын албан ёсны нэрийг өөрчилсөн: Бүгд Найрамдах Румын Ард Улс (БНРАУ) байсаныг Бүгд Найрамдах Социалист Румын Улс (БНСРУ) болж өөрчилсөн юм.
1967 оны 12-р сард Чаушеску Стойкагийн оронд Төрийн зөвлөлийн даргаар томилогдож нэгэн зэрэг төрийн болон намын дээд албан тушаалыг хашиж бүх эрх мэдлийг нэг гарт төвлөрүүлэхэд хүргэсэн байна.
1969 оны Румыны Коммунист намын Х Их хурлаар Намын даргыг РКН-ын Төв хорооны гишүүд бус намын Их хурлаас бүх гишүүдээс сонгодог өөрчлөлт оруулжээ. Ингэж тэрээр ойр орчмын хамтран зүтгэгчид гэнэт албан тушаалаас нь зайлуулах боломжгүй болгосон байна. /Зөвлөлтөд Н.Хрущёвыг эрх мэдлээс зайлуулсан үйл явдлаас сургамж авсан/.
1974 оны 3-р сарын 28-нд Румыны Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж, гүйцэтгэх дээд эрх мэдлийг хамтын байгууллага болох Төрийн зөвлөлөөс төрийн цорын ганц тэргүүн, ерөнхийлөгчид шилжүүлэв. Үндсэн хуульд зааснаар ерөнхийлөгчийг Үндэсний Их Хурал буюу тус улсын парламент 5 жилийн хугацаатай сонгодог болсон. 1974 оны 3-р сарын 29-нд Н.Чаушеску ерөнхийлөгчөөр сонгогдов. Дараа нь тэрээр цорын ганц нэр дэвшигчээр хэд хэдэн удаа улиран сонгогдож, насан туршийн ерөнхийлөгч болсон юм.
Монголд
засварлахНиколае Чаушеску эхнэр Елена Чаушескугийн хамт Монгол улсад (тухайн үед БНМАУ-д) эхлээд 1971 онд дараа нь 1988 оны 5-р сарын 19-21-нд 2 удаа айлчилж байжээ.
Эшлэл
засварлах- ↑ "Ceaușescu". September 2010. Татаж авсан: 28 December 2012.
- ↑ "Ceauşescu, între legendă şi adevăr: data naşterii şi alegerea numelui de botez". Jurnalul Național.
