Клетодим
Клетодим нь циклогексанедионы бүлийн органик нэгдэл ба үет ургамлыг хянах зориулалттай гербицид юм.[1][2] Клетодим нь сонгомол үйлчилгээтэй системийн гербицид ба ХАА-н таримал дахь нэг болон олон наст үет хог ургамлыг устгахад өргөн ашиглагддаг.
| |
| Нэр | |
|---|---|
| IUPAC нэр
2-[(E)-N-[(E)-3-chloroprop-2-enoxy]-C-ethylcarbonimidoyl]-5-(2-ethylsulfanylpropyl)-3-hydroxycyclohex-2-en-1-one
| |
| Өөр нэр
Centurion, Centurion Plus, Chevron RE 45601
| |
| Ерөнхий | |
| 99129-21-2 | |
| ChEBI | CHEBI:70721 |
| ChEMBL | ChEMBL111058 |
| ЕХ дугаар | 619-396-7 |
| Jmol-3D зураг | Зураг |
| KEGG | C18609 |
| PubChem | 135491728 |
| UNII | 05SB62IB6F |
| |
| |
| Шинж чанар | |
| C17H26ClNO3S | |
| Аюултай нөхцөл | |
| Аюулын тэмдэг | 
|
| GHS дохио үг | Warning |
| H302, H317, H412 | |
| P261, P264, P270, P272, P273, P280, P301+312, P302+352, P321, P330, P333+313, P363, P501 | |
Өөрөөр тодотгож заагаагүй бол бодисуудын хэвийн төлөв (25 °C [77 °F], 100 kPa) дахь үзүүлэлтүүд. | |
| Мэдээлэлийн хайрцагны эх сурвалж | |
Концентраци
засварлахКдетодим нь 120, 240, 360 гр/л гэх зэрэг олон янзын концентрацитай үйлдвэрлэгддэг. Энэ өгүүлэгт клетодим 240 гр/л, эммульсийн концентрат гербицидын тухай авч үзсэн болно.
Ашиглах заавар
засварлахТун ба тарималын үе шат
засварлахКлетодим 240 гр/л ЭК гербицидын дээд тун нь 460 мл/га ба дараах ургамлууд өсөлтийн бүх үе шатандаа дээд тунг тэсвэрлэдэг боловч үр жимсэнд илүүдэл үлдэгдэл үүсэхээс сэргийлэхийн тулд "Ургац хураахын өмнөх интервал"-ыг дагаж мөрдөх ёстой.
- Хонин шош + (Cicer arietinum)
- Эгэл шош # (Phaseolus vulgaris)
- Морин шош ΔΔΔ† (Vicia faba)
- Prairie Carnation ++†
- Царгас, зөвхөн цухуйлтын үед
- Рапс, канола
- Эгэл гоньд ∆† (Carum carvi)
- Brassica carinata ΔΔΔ
- Кориандр ++†
- Anethum graveolens +++∆∆†
- Грек чирэг+++† (Trigonella foenum-graecum)
- Таримал вандуй
- Маалинга (Солин мөн адил)
- Зөрөг цэцэг ΔΔΔ† (Humulus lupulus)
- Сэвэгзарам
- Гич (хүрэн, шар, цагаан)
- Тосны гич ∆ (Brassica juncea)
- Төмс
- Сафлор, 6-8 навчтай үед ∆†
- Шар буурцаг
- Наран цэцэг
Тайлбар:
+ 9 хүртэлх зангилаатай үед буюу 18 см-с намхан үед.
++ 2-5 навчтай үед, жилд нэг удаа.
+++ 3-5 навчтай үед, жилд нэг удаа.
# Шошуудын бүх сортуудыг клетодимд тэсвэрлэх чадварыг туршиж үзээгүй тул клетодимыг эхлээд бага талбайд туршиж шалгах хэрэгтэй.
∆ Өмнө хэрэглэж үзээгүй үйлдвэрлэгчийн гербицидыг бага талбайд туршиж шалгах хэрэгтэй.
ΔΔ Өмнө хэрэглэж үзээгүй үйлдвэрлэгчийн гербицидыг бага талбайд туршиж шалгах хэрэгтэй.
ΔΔΔ Өмнө хэрэглэж үзээгүй үйлдвэрлэгчийн гербицидыг бага талбайд туршиж шалгах хэрэгтэй.
† Эдгээр ургамлуудад хэрэглэхийг үйлдвэрлэгч зөвлөдөггүй ба үүсэх эрсдэлийг хэрэглэгч хариуцна.
Тун ба хог ургамлын үе шат
засварлах| Хог ургамал | Тун, мл/га | Боловсруулах үе |
|---|---|---|
| Усан хоног (Echinochloa crus-galli), ногоон ба хөх ногоон хоног будаа (Setaria viridis, Seteria glauca)+†, Тарианы хар будаа (Panicum miliaceum), өнжмөл үет таримал ургамал (улаан буудай+†, арвай+†, эрдэнэ шиш, хошуу будаа+†), хонгио хошуу будаа† | 125++ | 2-6 навчтай үед, † тэмдэгтэй ургамалд доод тунг сонгох тохиолдолд 2-4 навчны үед, аль ч тохиолдолд 2-3 навчтай үед хамгийн сайн үр дүнд хүрнэ. |
| Дээрхи ургамлууд дунд болон их тархсан, дээр нь япон согоовор (Bromus japonicus), үнэгэн сүүлт арвай (Hordeum jubatum) | 185 | 2-6 навчтай үед, 2-3 навчтай үед хамгийн сайн үр дүнд хүрнэ. |
| Хиаг (зөвхөн дарангуйлах) | 185 | 2-6 навчтай үед буюу 6-15 см өндөртэй үед. 3-5 навчтай үед хамгийн сайн үр дүнд хүрнэ. |
| Хиаг (удаан хугацааны няналт), япон согоовор (3-н бутлалт хүртэл), үнэгэн сүүлт арвай (3-н бутлалт хүртэл) | 370+++ | 2-6 навчтай үед буюу 6-15 см өндөртэй үед. 3-5 навчтай үед хамгийн сайн үр дүнд хүрнэ. |
Тайлбар:
+ Эдгээр хог ургамлын хөнгөн тархалттай нөхцөлд хамгийн бага тунг ашиглана. Үйлдвэрлэгч хог ургамлын нягтралын талаар зааварчилгаа өгдөггүй. Хог ургамлын тархалтын түвшинд эргэлзэж байвал илүү өндөр тунг ашиглана.
++ Энэ тохиолдолд клетодимыг бусад пестицидтэй хольж болохгүй бөгөөд зөвхөн дараах ургах нөхцөлд хэрэглэнэ: таримал сайн ургасан, хог ургамлын зөв үе шатанд (2-3 навчтай байх нь хамгийн тохиромжтой), хог ургамлын тархалт хөнгөн, хангалттай чийг, үржил шимтэй, стрессгүй, сайн ургах нөхцөлд.
+++ 100 л ажлын уусмал тутамд 1 л нэмэлт бодис хэрэглэнэ.
Тариалангийн нэг улиралд 370 гр/га тунгаас ИЛҮҮ БҮҮ АШИГЛА.
Нөлөөлөх хүчин зүйл
засварлахЧийг дутсан эсвэл хэт ихдсэн, хүйтэн сэрүүн ба/эсвэл харьцангуй чийгшил маш бага зэргээс ургамал стресст орсон үед клетодимээр боловсруулах нь үр дүн багатай. Дээр дурдсан стрессийн аль нэг нөхцөлд боловсруулалт хийсэн тохиолдолд дахин ургалт ажиглагдах магадлалтай. Найруулах усан дахь бикарбонатын ионы агууламж 500 мг/л-с их тохиолдолд клетодимын идэвх буурна. Шүүж цэвэршүүлээгий ус ашиглах тохиолдолд, нэг га талбайд 1 кг аммонийн сульфат эсвэл 0.8 кг 99 хувьтай хуурай аммонийн нитрат эсвэл 1л 28-0-0 шингэн бордоо ноогдохоор тооцож, клетодимыг нэмэхээс өмнө саванд хийж холино. Ийм аргаар клетодимыг усан дахь антогонист ионы нөлөөгөөс хамгаалж болно.
Бусад пестицидтэй нийлэмж
засварлахКлетодимыг хамгийн бага тунгаас бусад тохиодолд өөр төрлийн пестицидтэй хольж ашиглах боломжтой. Холимогийг бэлтгэхдээ хамт ашиглах пестицидын зааврыг дагаж мөрдөнө. Өөрөөр загаагүй тохиолдолд нэмэлт бодисыг зохих хэмжээгээр ашиглана.
Бусад гербицидтэй хольж ашиглах нь
засварлах- Маалингад (солин бус):
- Бромоксинил/МЦПА эфир (зохих тунгаар) ∆
- Клопиралид/МЦПА эфир (зохих тунгаар) †
- МЦПА эфир (зохих тунгаар)
- Клопиралид 360 гр/л (0.57 - 0.84 л/га тунгаар) †
- Солинд (бага линолений тосны агууламжтай маалинга):
- Бромоксинил/МЦПА эфир (зохих тунгаар) ∆
- Клопиралид/МЦПА эфир (зохих тунгаар) †
- Клопиралид 360 гр/л (0.57 - 0.84 л/га тунгаар) †
- Клопиралид 360 гр/л †
- Этаметсульфурон-метил 75% (урвуу гагадай (Amaranthus retroflexus) 20 гр/га тунгаар хянагдана) †
Бусад инсектицидтэй хольж ашиглах нь
засварлахЗөвшөөрсөн зүйл үгүй.
Бусад Фунгицидтэй хольж ашиглах нь
засварлахЗөвшөөрсөн зүйл үгүй.
Бусад бордоотой хольж ашиглах нь
засварлахЗөвшөөрсөн зүйл үгүй.
Хольж хэрэглэхийг зөвлөөгүй бусад химийн бодис болон клетодимыг ашиглах хоорондын хугацаа 4 хоног.
Хориглох зүйл
засварлах- Талбайд нэвтрэх интервал: Боловсруулснаас хойш 12 цаг.
- Бэлчээрийн хязгаарлалт: Нэг наст ургамлыг клетодимоор боловсруулснаас хойш 60 хоног дотор, царгасыг боловсруулснаас хойш 30 хоног дотор мал бэлчээхийг хориглоно.
- Ургац хураахын өмнөх интервал:
| Интервал, хоног | Таримал ургамал |
|---|---|
| 21 | Зөрөг цэцэг |
| 30 | Царгас, грек чирэг |
| 40 | Укроп |
| 60 | Канола, хонин шош, кориандр, эгэл шош, морин шош, маалинга, сэвэгзарам, гич (хүрэн, шар, цагаан), төмс |
| 70 | Сафлор |
| 72 | Наранцэцэг |
| 75 | Вандуй, шар буурцаг |
Хадгалах температур
засварлахЯмар ч температурт хадгалж болно. Хэрэглэхийн өмнө сайтар сэгсэрнэ.[3]
Борооны интервал
засварлахКлетодимыг түгээснээс хойш 1 цагийн хугацааны дотор орсон бороо гербицидын идэвхийг бууруулна.[4]
Анхны тусламж
засварлах- Залгих: Амаа зайлж, дараа нь их хэмжээний ус ууна. Хагас болон бүрэн ухаан алдсан хүнд амаар юм өгөхийг хориглоно. Эмнэлгийн тусламж, зөвлөгөө хугацаа алдалгүй авч, савны шошго дээрхи хор хөнөөлийн тэмдэглэгээг эмчлэгч эмчид үзүүлж, танилцуулна. Хүчээр бөөлжиж/бөөлжүүлж болохгүй. Хордлого авсан хүний уушиг руу бөөлжис орохоос сэргийлэхэд бүх анхаарлыг хандуулна.
- Арьсанд хүрэх: Арьсыг эхлээд усаар дараа нь савантай усаар яаралтай угаана. Бүх бохирдсон хувцсыг шууд тайлах ба дахин ашиглах тохиолдолд угааж цэвэрлэнэ.
- Нүдэнд орох: Хугацаа алдалгүй, нүдийг нээж байгаад их хэмжээний цэвэр усаар химийн бодис үгүй болтол угаана. Загатнасан хэвээр байвал эмнэлгийн тусламж авна.
- Амьсгалах: Нөлөөлөлд өртсөн хүнийг хэвийн байдалд ортол нь цэвэр агаарт гаргана. Хэрэв хордлогын шинж тэмдэг арилахгүй эсвэл нэмэгдвэл эмнэлгийн тусламж авна.
- Эмчид өгөх зөвлөмж: Шинж тэмдгийн дагуу эмчилгээг хийнэ. Дотор эвгүйрэл үргэлжилсээр байвал уусгагч бодис нь уушигны үрэвсэлд (пневмонит) хүргэж/хүргэсэн байж болохыг ахнаар. Уушигны хавангийн шинж тэмдэг үйлчлэлд өртсөнөөс хойш 48 цагийн дараа илэрч болно. Эндотрахеаль гуурс тавиж ходоодыг угаах талаар анхаарч үзэх хэрэгтэй.
Эх сурвалж
засварлах- ↑ Watson, Keith G. (2011). "Cyclohexane-1,3-dione Oxime Ether Grass-Specific Herbicides and the Discovery of Butroxydim". Australian Journal of Chemistry. 64 (4): 367. doi:10.1071/CH10366.
- ↑ Yu, Qin; Collavo, Alberto; Zheng, Ming-Qi; Owen, Mechelle; Sattin, Maurizio; Powles, Stephen B. (2007). "Diversity of Acetyl-Coenzyme a Carboxylase Mutations in Resistant Lolium Populations: Evaluation Using Clethodim". Plant Physiology. 145 (2): 547–558. doi:10.1104/pp.107.105262. PMC 2048730. PMID 17720757.
- ↑ "Guide to Crop Protection, Sask". 2021.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Guide to Crop Protection, Sask". 2021.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help)