Жоу Эньлай
Жо́у Эньла́й (уламжлалт хятад. 周恩來, хялбар. 周恩来, пиньинь Zhōu Ēnlái) (1898 оны 3 дугаар сарын 5-нд төрж 1976 оны 1 дүгээр сарын 8-нд нас барсан) хятадын болон БНХАУ-ын улс төрийн зүтгэлтэн. БНХАУ 1949 онд байгуулагдсанаас хойш 1976 онд нас бартлаа БНХАУ-ын Төрийн Зөвлөлийн тэргүүн байсан.
Нэрт дипломатч тэрээр барууны орнуудтай энх тайвнаар зэрэгцэн оршихыг дэмжиж, үүний зэрэгцээ Зөвлөлт Холбоот Улстай харилцаагаа таслахгүй байхыг хичээж байв. Түүний нарийн алсын бодлого, ажилдаа баримталдаг зарчим нь түүнд "соёлын хувьсгал" -ын үед Ерөнхий сайдын албан тушаалыг хадгалж үлдэх боломж өгсөн бөгөөд дипломат зан чанар, ажиллах өндөр чадвараараа ард түмний дунд алдар нэр авчирсан.
Намтар засварлах
Жоу Эньлай 1898 оны 3 дугаар сарын 5 -нд Хуайань дүүргийн Шаньян мужид (орчин үеийн Зянсу мужийн нутаг дэвсгэрт) төрсөн. Түүний аав Жоу Инэн ( Жоу Шаоган) нь эртний язгууртны гэр бүлд харьяалагддаг байсан боловч өөрөө карьераа хийж чаддаггүй байсан бөгөөд Эньлай төрөхөд Жоу овогийнхон бараг мөхсөн байжээ. Эньлай эцэг эхээ эрт алдаж, Хятадын нөгөө хэсэгт байдаг хамгийн ойрын хамаатан садныхаа гар дээр өсчээ. Жоу Эньлай зургаан сар хүрээгүй байхад түүнийг аавынхан хүүхэдгүй, хүнд өвчтэй ах Жоу Иньган өргөж авсан бөгөөд тэр нь Жоу Энлайгийн эцэг эхтэй адил Хуаяан хотын нэгэн эдлэнд амьдардаг байжээ. Үрчилж авсан эцэг нь удалгүй нас барсан бөгөөд Жоу Эньлай талийгаачийн бэлэвсэн эхнэрийн асрамжинд үлдсэн бөгөөд түүнийг өргөж авсан ээж болжээ. Жоу Эньлай дөрвөн настайгаасаа эхлэн өргөж авсан ээжийнхээ хяналтан дор Тан улсын (618-907) үеийн яруу найрагчдын иероглиф бичиж, сонгодог шүлгийг уншиж сурчээ. Таван настайгаасаа эхлэн тэрээр хувийн сургуульд сурч, хүүхдүүдэд зориулсан дидактик эссэ цээжлэх болжээ (афоризмын цуглуулга). Жоу Эньлай 8 настай байхдаа хувьсгалт үзэл бодлыг баримталдаг Гонг Инсун (түүний эхийн үеэл) хувийн сургуульд явуулжээ. Авга ах нь хүүд улс төрийн үйл явдлын сонирхлыг өдөөсөн. 1907 оны хавар Ваншийн өөрийн ээж нас барж, жилийн дараа өргөж авсан ээж нь сүрьеэгээр нас баржээ.
1910 оны хавар Жоу Эньлайг 12 настай байхад авга ах Жоу Игэн нь түүнийг гэр бүлдээ оруулж, Мүгдэны зургадугаар сургуульд оруулжээ. 1911 оны 10 дугаар сард, Синьхайн хувьсгал эхэлсэн тухай анхны мэдээгээр Жоу Эньлай сүлжсэн үсээ хайчилж, нөхдөдөө үлгэр дууриал үзүүлэв (Хятадыг эзлэн авах үеэр үүсгэн байгуулагч Чин гүрний эрх баригчдыг эсэргүүцсэн жагсаал болгон, гутаан доромжлох заншлыг нэвтрүүлсэн: хятад эрчүүдийг үсээ тайруулж, зөвхөн гахайн сүүл үлдээсэн).
1913 оны хавар 15 настай Жоу Эньлай авга эгчийнхээ гэр бүлийнхэнтэй хамт амьдрахаар Тяньжинд ирж, 8 дугаар сарын дундуур Европ, Америкийн орчин үеийн заах арга зүйг ашигладаг Нанкай ахлах сургуульд элсэлтийн шалгалтаа амжилттай өгчээ. Энд тэрээр Баруун Европын сурган хүмүүжүүлэгчдийн номыг их уншсан байна: "Нийгмийн гэрээ" Ж.Ж. Руссо, Монтескьегийн "Хуулийн сүнс", Хятадын алдарт шинэчлэгч Ян Фугийн орчуулсан Хакслигийн "Хувьсал ба ёс зүй".
Жоу Энлай 5 дугаар сарын 4 -ний хөдөлгөөний үеэр 1917 онд Жоу Эньлай багш, найз нөхдийнхөө дэмжлэгтэйгээр Японд суралцах мөнгөө цуглуулжээ. Тэрээр зургаан сар орчим япон хэл сурахад зориулагдсан боловч Токиогийн 1 -р дунд сургуулийн элсэлтийн шалгалтыг амжилттай өгөхөд хангалттай үр дүнд хүрч чадаагүй юм. Тэр ажил хийж бэлтгэлээ үргэлжлүүлэх ёстой болжээ.
Тэрээр Японд байхдаа Орост болсон хувьсгалт үйл явдлын талаар олж мэдээд эхлээд социалист үзэл санаа, түүний дотор марксист үзэл санаатай танилцжээ. Нанкай их сургуулийн Нанкай ахлах сургуульд удахгүй нээгдэх тухай зарласан найзаасаа захидал хүлээн авсны дараа Жоу Энлай Японоос гарч, гэртээ үргэлжлүүлэн сурахаар шийдэж, 1919 оны 4 дүгээр сарын сүүлээр Тяньжин руу буцаж иржээ.
Жоу Эньлай "5 дугаар сарын 4 -нд" болсон үйл явдлын мэдээг сонссон даруйдаа залуучуудын эх оронч эсэргүүцлийн жагсаалд нэгдэв. Мөн оны 6 дугаар сараас эхлэн тэрээр Тяньжиний оюутны холбоо сонины эрхлэгчээр ажиллаж эхэлсэн байна; түүний "5 -р сарын 4 -ний хөдөлгөөн" -ийн талаархи анхны нийтлэлийг Тяньжин хотын тэргүүлэх сонинууд дахин хэвлэв. Анх сонин гурван өдөр тутамд нэг удаа гардаг байсан бол удалгүй 20 мянган хувь хэвлэгддэг өдөр тутмын сонин болжээ.
1919 оны 9 дүгээр сарын 16 -нд Жоу Эньлай "Ухамсар Сэрээх Нийгэмлэгийг" байгуулахад оролцож, дараа нь хувьсгалт сэтгүүл зүйдээ энэ талаар нэг бус удаа ашигласан У Хао (Тавдугаар тоо) хоч нэрээ хүлээн авчээ. Нийгмийн тунхаг бичгийг Жоу Эньлай бичсэн. Энэ нь Хятадад милитаризм, улс төржилт, хүнд суртал, эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн тэгш бус байдал, консерватив сэтгэлгээ, хуучин ёс суртахууныг таслан зогсоох тухай ярьсан байдаг юм.
1919 оны 12 -р сард тэр үед Тяньжиний Оюутны Холбооны Нэгдсэн Холбооны тэргүүнээр сонгогдсон Жоу Эньлай хотын бусад олон нийтийн байгууллагуудын оролцоотойгоор Японы бараа бүтээгдэхүүнийг хот даяар бойкотлох ажлыг зохион байгуулав. 1920 оны 1-р сард Жили мужийн захирагчид Японыг эсэргүүцсэн өргөдлийг хүргэхийг оролдож буй Жоу Эньлайгаар ахлуулсан бүлэг этгээдүүдийг баривчилжээ. Жоу Эньлай шоронд байхдаа нөхдийнхөө дунд сахилга баттай байж, улс төр судалж, нийгэм, улс төрийн тулгамдсан асуудлаар хэлэлцүүлэг зохион байгуулжээ. 1920 оны 7 дугаар сард Жоу Эньлайгийн хэргийг нээлттэй хэлэлцсэн нь тус хотод ихээхэн сонирхол төрүүлж, 7 дугаар сарын 17 -нд шүүх Жоу Эньлай болон түүний нөхдийг "хорих хугацаа нь дууссан тул сулласан" гэж зарлав.
Европ дахь амьдрал засварлах
1920 оны 11 дүгээр сарын 13 -нд Жоу Эньлай Францын Марсель хотод хүрч ирээд галт тэргээр Парис руу явж, Латин тойргийн хямд зочид буудалд суурьшжээ. Тэрээр Парист амьдарч байхдаа нэгэн удаа "Renault" автомашины үйлдвэрт ажилчнаар ажилд орж, Лиль дэх нүүрсний уурхайд, Лион хотын ойролцоох Сент-Чамон дахь төмөрийн үйлдвэрт хэдэн сар ажилласан. 1921 оны хавар Жоу Эньлай хожим Хятадын Коммунист намд нэгдсэн 8 коммунист хэсгийн нэг болох Парисын Коммунист бүлэгт элсэв. Жоу Эньлай Европт байх хугацаандаа Францаас гадна Герман, Англиар аялж, "Ишибао" сонинд байнга сурвалжлага бичиж, дэлхийд болж буй үйл явдлын талаар хятад уншигчдад мэдээлэл түгээдэг байжээ. Хятадын коммунист намын үүрд ХКН -ын 1 дүгээр их хуралд төлөөлөгчдийг илгээх урилга ирсэн (1921 оны 7 -р сар), гэхдээ техникийн шалтгаанаар үүнийг хэрэгжүүлж чадаагүй ажээ.
1922 оны 3 дугаар сард Жоу Эньлай Берлин рүү нүүж очоод удалгүй Герман дахь ХКН -ын үүрийг үүсгэн байгуулав. 1922 оны 5 -р сард тэрээр жилийн дараа байгуулагдсан Европт амьдардаг Хятадын залуучуудын коммунист нам нэртэй шинэ байгууллагын дүрмийн төслийг санал болгов. 1922 оны 10 -р сард Берлинд Жоу Эньлай Сычуаны алдарт жанжин Жу Тэ -тэй уулзаж, түүнд ХКН -д элсэх зөвлөмж өгчээ. ХКН Гоминдантай хамтран ажиллах шийдвэр гаргасны дараа 1923 оны 11 -р сарын 25 -нд Францын Лион хотод Гоминданы Европын бүлгийн үүсгэн байгуулагчдын чуулган Жоу Эньлай-г даргаар сонгов. Үүний зэрэгцээ тэрээр ХКН -ын Европын байгууллага, хятадуудын залуучуудын коммунист байгууллагын Европын салбарыг байгуулж, эдгээр байгууллагын хэвлэл болох "Шаонян" (Залуучууд), "Чигуан" сэтгүүлийг бий болгоход хамгийн их хувь нэмэр оруулсан юм. (Scarlet Light) ба 1922-1924 онд олон нийтлэл хэвлүүлжээ.
Европтын амьдралын хүнд хэцүү нөхцөл байдал нь Жоу-г даруухан амьдралд сургасан: тэр өөрөө хоол хийж, угааж, цэвэрлэж, засвар хийдэг байв. Үүний зэрэгцээ тэрээр мэдлэг боловсролтой, англи, франц, герман хэл мэддэг хүн болов.
1924 оны зун Жоу Эньлай ХКН -ын Төв Хорооны шаардлагаар Хятад руу буцжээ.
Гоминьданы холбоотон засварлах
1924 оны 10 дугаар сарын эхээр Жоу Эньлай Гуандун мужийн намын хорооны түр дарга, цэрэг, суртал ухуулгын хэлтсийн дарга болов. Жоу Эньлай ажилчин, тариачдын өөрийгөө хамгаалах отряд байгуулж, Сунь Ятсений хувьсгалт Засгийн газрыг дэмжиж, хувьсгалын эсрэг тэмцэх хүчийг дайчлан цуглаан, цуглаан дээр үг хэлэв. Удалгүй түүнийг Өмнөд Хятадын хувьсгалт Засгийн газрын армид боловсон хүчин бэлтгэдэг "Вампу академид" улс төрийн зааварлагчаар илгээж, 11 -р сард тус академийн улс төрийн хэлтсийн даргаар томилогдов.
Дорнодын 1, 2 -р кампанит ажлын үеэр Жоу Эньлай Академийн курсантуудтай хамт фронтод байлдаж, байлдааны ажиллагаанд оролцов. Мөн энэ үед тэрээр ХКН, Гоминдангийн ээлжит их хурлын ажилд оролцов. Энд Гуанжоу хотод Жоу Энлай Хятадын өөр нэг нэрт хувьсгалч Мао Зэдунтай уулзаж, тэр үед ХКН -ын Төв Хорооны гишүүн, Гоминданы Төв Гүйцэтгэх Хорооны гишүүнээр нэр дэвшигч, Улс төрийн долоо хоног сэтгүүлийн редактор болжээ. 1925 онд Гуанжоугийн Засгийн газар Жоу -г хошууч генерал цолоор шагнасан бөгөөд тэрээр орон нутгийн милитарист Чен Жиомингийн цэргүүд, Үндэсний хувьсгалт армийн цэргийн анги, бүрэлдэхүүний улс төрийн хэлтсийн удирдлагуудтай хийсэн тулаанд шууд оролцсоныг тэмдэглэжээ. 1926 оны 3 дугаар сарын 20-нд болсон цэргийн эргэлтийн дараа Чан Кайши Үндэсний хувьсгалт армийн офицеруудын бүх коммунистуудыг халах тушаал гаргасан байна. Хэргийг хүлээлгэн өгсний дараа Жоу Энлай Улс төрийн тусгай сургалтын курсын дарга болсон; Жоу Эньлай эдгээр курс төгссөн хүмүүсийн ихэнхийг Е Тингийн удирдлага дор тусдаа дэглэмд илгээв. 1926 оны 12 -р сард Жоу Эньлай ХКН -ын тушаалаар Шанхай хотод томилогдон ирж, ХКН -ын Төв хорооны зохион байгуулалтын хэлтсийн дарга, ХКН -ын Цэргийн хорооны гишүүнээр ажиллаж эхлэв. 1927 оны 3 -р сарын 21 -нд бослогын пролетариат Шанхай хотод Засгийн эрхийг булаан авч, Үндэсний хувьсгалт армийн анги нэгтгэлүүд ирэх хүртэл хотыг гурван долоо хоногийн турш гартаа барьж чаджээ. Гэсэн хэдий ч Чан Кайши 4 дүгээр сарын 12-нд империалист гүрнүүд болон орон нутгийн хувьсгалын эсрэг хуйвалдаан хийж, хот руу цэргээ оруулсны дараа босогчдод өшөөгөө авав. Жоу Энлай зугтаж чадсан тул түүний толгойд асар өндөр шагнал зарласан байна.
1928 оны эхний хагаст Жоу Эньлай Коминтерний тусламжтайгаар ЗХУ-д нууцаар хууль бусаар 6-7-р сард ХКН-ын VI их хуралд оролцохоор иржээ. 1928 оны зун тэрээр Коминтерний VI их хуралд оролцож, Коминтерний Гүйцэтгэх хорооны гишүүнээр нэр дэвшиж сонгогдов. 1928 оны 10 -р сард Жоу Эньлай хууль бусаар Шанхай руу буцаж ирээд ХКН -ын үйл ажиллагааг шинэ орчинд зохион байгуулахаар болов. 1931 оны 11-р сарын 17-ны өдөр, Хятадын Зөвлөлт Холбоот Улсын Төлөөлөгчдийн Бүх Хятадын Төлөөлөгчдийн 1-р их хурлаар Жоу Эньлай БНХАУ-ын Зөвлөлт Бүгд Найрамдах Гүйцэтгэх Төв Хороонд сонгогдож, Хувьсгалт Цэргийн Зөвлөлийн гишүүн болжээ. 1932 оны намар тэрээр Улаан армийн улс төрийн комиссараар томилогдсон (өмнө нь энэ албан тушаалыг Мао Зэдун хашиж байсан). 1934 оны 1 дүгээр сард Зөвлөлтийн бүс нутгийн төлөөлөгчдийн Бүх Хятадын II их хурлаар Жоу Эньлай хувьсгалт цэргийн зөвлөлийн орлогч даргаар сонгогдов. 1934-35 онд Жоу Эньлай штабын даргын хувиар хятадын "Их Аян"-д идэвхитэй оролцсон.
1947 оны 8 -р сард Жоу Эньлай-г ХКН -ын Төв Хорооны Цэргийн Зөвлөлийн орлогч дарга, БНХАУ -ын Ардын Чөлөөлөх Армийн Жанжин штабын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр томилов. Тэрээр 1948 оны сүүл-1949 оны эхэн үеийн хамгийн том үйл ажиллагааны менежментэд оролцсон: Ляокси-Шэньян, Бэйпин-Тяньжин, Хуайхай. 1949 оны 3 -р сард Жоу Эньлай ХКН -ын төлөөлөгчдийг тэргүүлж, Гоминьдангийн засгийн газрын төлөөлөгчидтэй иргэний дайныг зогсоохоор энхийн хэлэлцээ хийжээ.
Ерөнхий сайд засварлах
1949 оны 10 дугаар сарын 1 -нд БНХАУ -ыг Тунхагласны дараа Жоу Эньлай-г БНХАУ -ын Төрийн Зөвлөлийн Ерөнхий сайд, Гадаад хэргийн сайдаар томилов.
Жоу Эньлай-гийн ачаар Хятадын дипломат харилцаа ихээхэн ахиц дэвшил гаргасан; Орчин үеийн Хятад, Барууны түүх судлалд Жоу Эньлайг "Энх тайвнаар зэрэгцэн орших таван зарчим" -ын санаачлагч гэж үздэг.
1960 -аад оны эхээр Жоу Эньлай БНХАУ -ын гадаад бодлогыг хэт их сурталчлах, зөвхөн "гуравдагч ертөнц" рүү чиглүүлэхээс зайлсхийж, өрнөдийн болон Японы капиталист орнуудтай харилцаагаа сайжруулж, ЗХУ -тай хийсэн хурцадмал байдлыг намжаах замаар явахыг оролдож байв. Соёлын хувьсгалын жилүүдэд энэ нь түүнд Хонгвэй, Заофаны зарим байгууллагууд "ревизионист үзэл бодол, мэдэгдэл" өгөхөөр дайрч байсан юм.
1969 оны 9 дүгээр сард Бээжингийн нисэх онгоцны буудал дээр Жоу Эньлай ЗХУ-ын А.Н.Косыгинтай 4 цаг хэлэлцээ хийсэн нь Даманы арал дээрх хилийн мөргөлдөөнөөс үүдэлтэй хямралыг зогсоов.
1971 онд Жоу Энлай, Х.Киссинжер нарын хооронд хийсэн нууц хэлэлцээрийн үр дүнд 1972 онд АНУ-ын Ерөнхийлөгч Р.Никсон Хятадад айлчилсан нь Хятад Америкийн харилцааг хэвийн болгоход хүргэсэн юм.
Жоу Эньлай 1973 онд Дэн Сяопиныг цөллөгөөс буцааж авчирсан.
1972 онд эмч нар Жоу Эньлайг хорт хавдартай гэж анх оношилжээ. Тэрээр нийт 13 мэс засал хийлгэсэн боловч үргэлжлүүлэн шаргуу хөдөлмөрлөсөн: 1974 оны 6 -р сарын 1 -ээс Ерөнхий сайд эмнэлэгт хэвтэж, 1976 оны 1 -р сарын 8 -нд нас барах хүртлээ Төв Хорооны удирдах албан тушаалтнуудтай 161 удаа ярилцлага хийжээ. , Дунд шатны ажилчидтай 55 удаа уулзаж, 63 удаа гадаадын зочдыг хүлээж авсан. Эмнэлгийн нөхцөлд тэрээр 20 уулзалт хийж, янз бүрийн уулзалтад оролцохын тулд 20 удаа эмнэлгээс гарчээ.
1976 оны 1 дүгээр сарын 8 -ны өглөө Бээжингийн цагаар 09.57 цагт Жоу Эньлай нас баржээ.