Дашийн Данзанваанчиг

Дашийн Данзанваанчиг (1918 онд Дорноговь аймгийн Иххэт сумын I багийн нутаг Эрдэнэцогт гэдэг газар төрсөн- 1981 онд нас барсан) - Монголын Ардын Армийн хуягт бригадын миномёт пулемётын наводчик байхдаа 1945 оны чөлөөлөх дайнд оролцож Жанчхүүгийн давааны их бэхлэлтийг цөмлөн Японы миллитаристуудыг бут цохиход баатарлаг байлдаж таван удаа шархадсан ч тулалдаж гарамгай гавьяа байгуулжээ. 1945 оны 9 сарын 26-нд Монгол Улсын баатар цолоор шагнагдсан.

Дашийн Данзанваанчиг
Төрсөн	Монгол улс, Дорноговь аймгийн Иххэт сум
Харьяалал	Монгол үндэстэн
Иргэншил	Монгол
Мэргэжил	цэргийн зүтгэлтэн

Намтар

Ард малчин Дашийн 10 дахь хүү болж 1918 онд Дорноговь аймаг, Иххэт суманд төрсөн.

Эцэг эхийн гар дээр бага насаа өнгөрөөж улмаар Ширийн чулуу гэдэг газар шавилан суусан боловч лам болох сонирхолгүй тул гэртээ харихын мөрөөс болсоор цагаан сараар харьж хийдэд дахин очоогүй гэдэг.

Арванхоёр настайдаа тухайн үеийн тэнхимд сууж суралцсан бөгөөд ардын цэргийн алба хаах хүртлээ ах эгч нарынхаа хамт гэрийн ажилд туслах, мал маллах ан гөрөө хийх, аян жин тээх зэргээр малч уламжлалаар хүмүүжсэн байна.

Цэрэгт мордохынхоо өмнө малч, хөдөлмөрч, нямбай гэж шагшигдсан нутгийн бүсгүй Бортоогийн Цэгмидтэй ханилан суужээ.1939 онд 21 настайдаа нас бие тэнцэн цэргийн албанд татагдаж Улаанбаатар хотноо Цэргийн их бууны төв складад жагсаалын цэрэг болов.

1941 онд хүнд өвчний улмаас чөлөөлөгдөж орон нутагтаа буцаж очоод мал маллах, мал эмнэлгийн санитар хийх зэргээр  ажиллаж байгаад 1944 онд дахин эх орны дуудлагаар цэргийн албанд татагдан Сайншандын төвд байрлаж байсан 7 дугаар хуягт бригадын нэгдүгээр батальоны миномёт салаанд хуваарилагдан 50 мм миномёт бууны туслахаар суралцав.

Өөрт буй зэвсгээ онц сайн эзэмшсэн учир 1945 онд жинхэнэ наводчикоор ажиллаж 1945 оны чөлөөлөх дайнд оролцсон байна. Дайнд оролцож явахдаа  ангидаа аюул учруулж байсан 10 гаруй цэг тоотыг устгаж таван удаа хүнд шархадсан гэдэг.

Ингээд салаан даргаасаа ар тийш гарах үүрэг аваад хэвтэж байх үед мөлхөж ирсэн дайсныг өөрт байсан ганц зэвсэг болох нагаан буугаар устгажээ.

1946 онд Батлан хамгаалах яамны Сайдын тушаалаар офицерийн албанд дэвшин Цэргийн дээд сургуулийн салааны дарга нарыг бэлтгэх нэг жилийн курст суралцан бичээчийн Салаан дарга, армийн Төв складын даргын алба хашиж байгаад 1954 онд орон тоогоор  халагдаж нутагтаа буцсан байна.

1952-1962 он хүртэл Дорноговь аймгийнхаа Номын сангийн эрхлэгчээр ажиллав. 1962 онд Офицеруудын ордны Номын сангийн  эрхлэгч, 1967 оноос Армийн Музейн фондын эрхлэгчээр ажиллаж байгаад 1972 онд тусгай тэтгэвэрт гарчээ.

Гэгээн дурсгал

Эх орны чөлөөлөх дайнд оролцсон түүнд болон тэдний ангийн таван баатарт Дорноговь аймгийн Сайншанд сумын төвд зургаан баатрын хөшөөг босгожээ. Түүхт баатрын хөшөөг барималч Б.Мөнхтөр, С.Оюунтуяа нар урлажээ.

Түүний хүү Монголын эстрадын амьд домог, ОХУ-ын Буриадын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, СУИС-ийн хүндэт профессор, Олон улсын дуучдын шүүгч, Ардын жүжигчин Данзанванчигийн Ухнаа билээ.