Альберт Эйнштейн

Альберт Эйнштейн (Albert Einstein, герман дуудлага нь Айнштайн, * 1879 оны 3 сарын 14; †1955 оны 4 сарын 18) нь Германы жүүд гаралтай АНУ, Швейцарын хамгийн алдартай онолын физикч эрдэмтэн байв. Зөв дуудлага нь Айнштайн боловч социализмын үед Оросоор дамжуулан хүний нэрийг орос эх сурвалжийг баримтлан бичдэг байснаас ийнхүү олон нийтэд буруу хэвшжээ. Түүний онолын физикт оруулсан хувь нэмэр нь физикийн ертөнцийг асар ихээр өөрчилсөн билээ.

Альберт Эйнштейн
Альберт Эйнштейн, 1921
Төрсөн огноо	1879.03.14 Германы эзэнт гүрэн, Вюртембергийн Хант Улс, Улм
Нас барсан огноо	1955.04.18 АНУ, Нью-Жерси Муж Улс, Принстон
Оршин суугаа улс	Герман, Итали, Швейцар, АНУ
Иргэншил	Вюртемберг/Герман (1879–96) Харьяалалгүй (1896–1901) Швейцар (1901–55) Австри (1911–12) Герман (1914–33) АНУ (1940–55)
Угсаа	жүүд
Салбар	физик
Байгууллага	Швейцарын патентын алба (Берн) Цюрихийн Их Сургууль Праг дахь Карлын Их Сургууль ETH Цюрих Пруссийн Шинжлэх ухааны академи Кайзэр Вилхэлмийн хүрээлэн Лайдэний Их Сургууль Дэвшилтэт судалгааны хүрээлэн
Төгссөн сургууль	ETH Цюрих Цюрихийн Их сургууль
Эрдмийн ажлын зөвлөх	Алфрэд Клайнэр
Эрдмийн бусад зөвлөх	Хайнрих Фрийдрих Вэбэр
Нэр хүндтэй шавиуд	Эрнст Г. Штраус Натан Розэн Лео Шилард
Алдаршсан зүйл	харьцангуйн ерөнхий онол харьцангуйн тусгай онол гадаад фотоэффектийн хууль Брауны хөдөлгөөн масс-энергийн тэнцэтгэл Эйнштейний орны тэнцэтгэлүүд нэгдсэн орны онол Бозе-Эйнштейний конденсаци
Нэр хүндтэй шагналууд	Нобелийн шагнал (1921) Коплийн медаль (1925) Макс Планкын медаль (1929) Тайм сэтгүүлийн Зууны хүн
Гарын үсэг

Түүний судалгааны үндсэн чиглэл болох гол харьцангуйн онол нь орон зай ба цаг хугацааны ойлголтыг үндсээр нь өөрчилсөн юм. Тэрээр 1905 онд гаргасан "Хөдөлж буй биетийн электродинамик" гэсэн гарчигтай ажлынх нь агуулга нь харьцангуйн тусгай онол хэмээн тодорхойлогдсон билээ. Эйнштейн 1916 онд харьцангуйн ерөнхий онолоо нийтлүүлсэн. Мөн тэрээр Квант физикт дорвитой хувь нэмэр оруулсан бөгөөд 1905 онд хэвлүүлж байсан Фото-электроны эффектийн тайлбараараа 1922 оны арван нэгдүгээр сард 1921 оны физикийн Нобелийн шагнал хүртсэн билээ. Түүний онолын ажлууд болон E=mc² масс-энергийн тэнцэтгэл нь атомын бөмбөг ба цөмийн энергийн хөгжилд шууд бусаар нөлөөлсөн.Мөн тэрээр Буддиззм үзэл сурталд шинжлэх ухаантай хамгийн ойр хэмээсэн байдаг

Физикийн нээлтүүд

Альберт Эйнштейн нь физикийн шинжлэх ухаанд олон шинэ нээлтүүдийг хийсэн бөгөөд түүний хамгийн гол 5 нээлтийг дурдвал:

• Харьцангуйн тусгай онол
• Гадаад фотоэффектийн хууль
• Бозе-Эйнштейний конденсаци
• Хар нүхний онол
• Харьцангуйн ерөнхий онол

Эдгээр бүх нээлтүүд нь өдгөө нобелийн шагнал хүртэх хэмжээний ажлууд хэмээн үнэлэгдэж буй бөгөөд түүний хамгийн чухал нээлт хэмээн тооцогддог харьцангуйн тусгай ба ерөнхий онолоороо биш харин Гадаад фотоэффектийн хуулиараа 1921 онд Нобелийн шагнал хүртсэн билээ.

Цахим холбоос

 Commons: Альберт Эйнштейн – Викимедиа зургийн сан

• Ном ба утга зохиол: Альберт Эйнштейн Германы үндэсний ном сангийн каталогт
• Түүний бүтээсэн ба түүний тухай бүтээлүүд: Альберт Эйнштейн  Германы дижитал номын санд