Өрөмч

(Өрөмч хот-с чиглүүлэгдэв)

Өрөмч (ᠥᠷᠥᠮᠴᠢ, уйгар. ئۈرۈمچی / Үрүмчи‎; хятад хуучин нэр нь — 迪化 Дихуа, ) — Хятад улсын (БНХАУ-ын) Шиньжян орны (ШУӨЗО-ы) харъяат аймгийн энтэй хот.

Өрөмч
乌鲁木齐市 (Хятад)
ئۈرۈمچى شەھىرى (Uyghur)
Урумчи, Дихуа, Үлүмчи
Хотын үзэмж
Өрөмчийн зах
Тянь-Шянаас харагдах Өрөмч хот
Map
Шинжаан дахь Өрөмч хотын харьялал (улаан)
Шинжаан дахь Өрөмч хотын харьялал (улаан)
Өрөмч is located in Шинжаан
Өрөмч
Өрөмч
Шинжаан дахь хотын төвийн байршил
Солбицол (Өрөмч хотын захиргаа): 43°49′21″N 87°36′45″E / 43.82250°N 87.61250°E / 43.82250; 87.61250Солбицол: 43°49′21″N 87°36′45″E / 43.82250°N 87.61250°E / 43.82250; 87.61250
Улс Хятад
Өөртөө засах оронШинжаан
Хошууны түвшин8
Захиргааны төвШүэймогоу дүүрэг
Засаг захиргаа
  ТөрөлАймгийн энтэй хот
  БиетӨрөмч Хотын Ардын Их Хурал
  ХКН-ын НБДШю Хайрун
  Хурлын даргаАхметжан Ахнияз
  Хотын даргаЯсим Садик
  ХАУТЗЗ-ийн даргаВэй И
Газар нутаг
  Аймгийн энтэй хот14,577 км2 (5,628 бээр2)
  Хотын нутаг
583 км2 (225 бээр2)
Хүн ам
 (2020 тооллого)
  Аймгийн энтэй хот4,054,000
  Тооцоо 
(2020)[1]
4,054,000
  Нягтрал280/км2 (720/бээр2)
Хүн ам
  Томоохон угсаатны бүлгүүд
Цагийн бүсДе-юре: Хятадын Стандарт (UTC+08:00)
Де-факто: Хятадын Стандарт (UTC+08:00) болон Өрөмчийн Цаг (UTC+06:00) хоёулаа
Шуудангийн код
830000
Бүс нутгийн код991
ISO 3166 кодCN-XJ-01
ДНБ (2019)[2]¥341.3 тэрбум
$49.4 тэрбум
ДНБ нэг хүнд ноогдох¥94,813
$13,721
 – Өсөлт 5.9%
Улсын дугаарын угтвар新A
Вэб сайтwww.urumqi.gov.cn (Хятад хэлээр)
Өрөмч
"Өрөмч" хялбаршуулсан, уламжлалт болон уйгур араб бичгээр
Хятад нэр
Хялбаршуулсан乌鲁木齐
Уламжлалт烏魯木齊
ПиньиньWūlǔmùqí
ШууданUrumtsi
Шууд утга(Ойрад хэлнээс) "үзэсгэлэнтэй бэлчээр
Товчлол
Хялбаршуулсан乌市
Уламжлалт烏市
ПиньиньWūshì
Хуучин нэр
Хятад хэл迪化
ПиньиньDíhuà
Шууд утгасоён гэгээрүүлэх, соёлжуулах
Монгол нэр
Монголын КириллӨрөмч
Монгол бичигᠥᠷᠥᠮᠴᠢ
Уйгур нэр
Уйгурئۈرۈمچى
Казах нэр
Казахٷرىمجى
Ürimji
Үрімжі

Хятадын Тан улс 648 онд одоогийн Өрөмч хотоос урагш 10 км-т Лунтай хотыг байгуулсан ч энэ одоогийн Өрөмч хотыг үндэслэсэн он биш юм. 1954 оны 2 сарын 1-нд хотыг "сайхан бэлчээр" гэсэн утгатай монгол үгээр нэрлэжээ.[3] Хотын хойд талд Тэнгэр уулын салбар Богд уул бий. Хятад хэлээр хотын нэрийг "улумуци" гэж дууддагийг европчууд "урумчи" гэх болсноос одоо дэлхий нийтэд хэрэглэгдэж байгаа "Урумч" нэр бий бий болжээ. Энэ үг нь монгол хэлний "үлэмжийн сайхан бэлчээр, үлэмж" гэсэн үгнээс гаралтай байж болох юм.

Аж үйлдвэрт газрын тос, нэхмэл, металлургийн салбар зонхилж байна. Өрөмч хотод мөн Хятадын хамгийн том салхины эрчим хүчний төв байрладаг. Өрөмч хот Алматы-Бээжин чиглэлийн төмөр замын дагуу байрладаг.

  1. "乌鲁木齐一年人口净增50万,得益于以下几个方面". Архивласан огноо 2 May 2022. Татаж авсан: 2 May 2022.
  2. "乌鲁木齐市2019年国民经济和社会发展统计公报" (хятад хэлээр). 12 March 2021. Архивласан огноо 10 May 2021. Татаж авсан: 12 March 2021.
  3. “The Historical and Geographical Role of Urumchi, Capital of Chinese Central Asia.” Herold J. Wiens. Annals of the Association of American Geographers, Vol. 53, No. 4 (Dec., 1963), p. 447.