Курдүүд
(Курд үндэстэн-с чиглүүлэгдэв)
Күрд (орон, хэлээс ялгаж Күрд үндэстэн, оросоор олон тоонд Ку́рды, англиар олон тоонд Kurds) — Өрнө Азийн Түрк, Сири, Ирак, Иран гэсэн дөрвөн орноо төвлөн нутагладаг Иран хэл-угсааны ард түмэн, өөрийн гэсэн улстай болохын төлөө идэвхтэй тэмцэж буй 30-38 сая хүнтэй үндэстэн. Дөрвөн улсын өнцөг буланд тэнцүүхэн хуваагдсан Курдуудын нутгийг Курдистан, монголчловол Курд орон гэнэ. Курдүүд гагц Ирак өөртөө засах давуу эрх эдэлж байгаа. Курд хэл нь хоёр гурван үндсэн бүлэг аялгуутай. Өдгөө ихэнх Курдүүд оршин байгаа улсынхаа зонхилох хэлийг давхар сурч хос хэлтэй болцгоосон байдаг. Мөн олон тооны күрдүүд Герман, Азербайжан, Афганистан, АНУ болон бусад орнуудад цагаачлан амьдарч байна.
Курд үндэстэн | |
Өнөөгийн байдал | |
---|---|
Нутаг орон | Дэлхий даяар — 30[1]–38 cая.[2][3] Үүнээс: Турк (БНТУ) — 11–18.6 сая[1][2][3][4] Иран (ИБНИУ) — 6.5–7.9 сая[1][2] Ирак (БНИраУ) — 6.2–6.5 сая[1][2] Сири (АБНСУ) — 1.75–2.2 сая[5] |
Хэл аялга | Курд хэл болон бусад хэл |
Шүтлэг | Лалын шашин, дийлэнх нь Суннит, зарим нь Шийт |
Төрөл холбоо | |
Хэл угсаа | Иран угсаатан / Иранжин хэлтэн |
Лавлах холбоос
засварлах- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 CIA- The World Factbook: 14 million in Turkey (18%)[1], 4.7–6.2 million in Iraq(15-20%)[2], 7.9 million in Iran(10%)[3] (all for 2012), plus several million in Syria, neighboring countries, and the diaspora
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 The Kurds: culture and language rights (Kerim Yildiz, Georgina Fryer, Kurdish Human Rights Project; 2004): 18% of Turkey, 20% of Iraq, 8% of Iran, 9.6%+ of Syria; plus 1–2 million in neighboring countries and the diaspora
- ↑ 3.0 3.1 Sandra Mackey , “The reckoning: Iraq and the legacy of Saddam”, W.W. Norton and Company, 2002. Excerpt from pg 350: “As much as 25% of Turkey is Kurdish.”
- ↑ http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetayV3&ArticleID=913650&CategoryID=104
- ↑ https://ojcs.siue.edu/ojs/index.php/ssa/article/view/1818/496