Импрессионизм
Импрессионизм (Франц: impressionisme, сэтгэгдэл)- XIX зууны сүүлээс XX зууны Францад үүссэн урлагийн шинэ урсгал юм. Тус урсгал нь гадаад ертөнцөөс төрсөн сэтгэгдлүүдийг тусган харуулах, орчин тойрноо байгаагаар нь бичдэгээрээ онцлогтой.
Тойм засварлах
Импрессионистуудын бүтээлд өнгөний бүтэц хувираагүй гагцхүү гэрэл, өнгөний харьцаа өөрчлөгдсөн. Өнгө нь гэрлийг эзэмдэгч буюу гэрэл, өнгө хоёр шүтэлцэж нэгдсэний үр дүнд хүн бүрийн сэтгэл булаах ер бусын болж чадсан юм. Импрессионизм хэмээх нэр нь Клод Монегийн Сэтгэгдэл. "Мандах наран" (Impression, soleil levant, 1872) бүтээлийн нэрээс үүдэлтэй гэж үздэг байна. Энэхүү бүтээлийн нэрийг монгол хэлнээ "Ургах наран" гэж бас орчуулсан байдаг.
Импрессионизмын гол төлөөлөгчдийн бүтээл нь "хоромхон зуурын сэтгэгдэл" байдлыг дүрслэх урлагт буулгаж чадсан явдал юм.
Түүх засварлах
1860 оноос зураачид академизмаас уйдаж, зураачид тус бүр шинийг эрэлхийлж шинэ урсгал чиглэлийг эрэлхийлж хайж эхэлсэн. Яг энэ үеэс буюу 1860 оноос Клод Монегийн уран бүтээлд байгалийн зураг голлох үүрэг гүйцэтгэх болжээ.
1863 онд Эдүар Мане нэгэн уушийн газар "Зүлгэн дээрх өглөөний цай" (фр. Le déjeuner sur l'herbe) гэдэг зургаа толилуулан, улмаар Гербүагийн кафед шинэ урсгалын суурийг тавьсан яруу найрагчид болон зураачидтай танилцжээ.
1864 онд Эдүар Мане Эжен Луи Будентэй хамтран этюд хийж, гэгээлэг өнгөөр ажиллаж сурсан байна.
1867 оноос Эдгар Дега "Бүжгийн анги", "Абсент", "Цэнхэр бүжигчид" зэрэг алдартай уран бүтээлүүдээ туурвилаа.
1871 онд Франц, Прусс улсуудын дайнаар Моне Писсаро хоёр Лондон руу явжээ.
Бичилт засварлах
Импрессионист зураачид хамгийн түрүүнд контур буюу хүрээлэл хийхээс зайлсхийдэг байжээ. Харин үүнийг илүү нарийн уусгалттай өнгөнүүдээр орлодог. Үүний ачаар будагний нийлүүр (палитр) дээрээ зөвхөн хэрэгтэй өнгөө гаргах гэж будгаа хольдог биш, басхүү хар өнгөнөөс татгалздаг болжээ.
Импрессионизмын урсгалын төлөөлөгчид засварлах
Клод Монэ, Эдүар Манэ, Жан Фредерик Базиль, Эдгар Дега, Берта Моризо, Камиль Писсарро, Эжен Луи Буден, Люсьен Писсарро, Жорж Сёра, Пьер Ренуар, Уолтер Ричард Сикерт.
