Сомапура Махавихара
Сомапура Махавихара (Англи: Somapura Mahavihara; Бенгал хэл:সোমপুর মহাবিহার) нь Бангладешийн Наогаоны Пахарпурт оршдог. Тус оронд оршдог буддын вихаруудын хамгийн алдартай нь Сомапура Махавихара бөгөөд 1985 онд ЮНЕСКО дэлхийн өвд бүртгэн авчээ. Уг байгууламжийг сэргээн засварлах хамгаалахын тулд НҮБ-аас 5.6 сая ам.доллар зарцуулаад байна.
Пахарпур дахь Буддын шашны Вихарын туурь* | |
---|---|
ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өв | |
Пахарпур | |
Улс | Бангладеш |
Төрөл | Соёлын |
Шалгуур | i, ii, v |
Дугаар | 322 |
Бүс** | Ази, Австрали ба Далайн орнууд дахь дэлхийн өвүүд |
Бүртгэсэн түүх | |
Бүртгэсэн | 1985 (9-р чуулган) |
* Нэр нь Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэгдсэний дагуу. ** Бүс нь ЮНЕСКО-гийн тогтоосны дагуу. |
Дөрвөлжин хэлбэрийн бүтэцтэй уг байгууламж нь 177 бясалгалын гонхонтой, Буддын шашны суварга хэлбэртэй. Өрөөнүүдэд лам нар оршин суух буюу бясалгал үйлдэнэ. Гол шүтээний ойролцоо хэмжээ, хэлбэр дүрсээрээ ялгаатай, сийлбэр, чимэглэл, уран бичлэг, зоос, шаазан чимэглэл бүхий маш олон тооны суваргууд байдаг. Энэ газарт Сомапура Махавихарагийн олон тооны буддын сүмүүд нь 27 акр газар эзлэн оршдог. Уг цогцолбор нь зөвхөн буддынх гэлтгүй, Жайнизм, Хинди шашны аль алиных нь онцлогийг агуулсан байдгаараа ихэд өвөрмөц. Пахарпурт хийгдсэн малтлагын үр дүнгээс харвал Сомапура Махавихараг энэ нутагт оршин тогтнож байсан Пала улсын хаан Дхармапала (781-821) байгуулсан нь нотлогддог. Түвдийн эх сурвалжуудад тэмдэглэснээр Дхармапалагийн залгамжлагч Девапала бариулсан гэсэн санаа цухуйдаг байна. Мөн Пахарпурын баганын бичээст Девапалагийн залгамжлагч Махендрапалагийн 5-р онд бүтээв гэсэн байдаг ажээ.
XI зууны үед Варманы хаан Вангагийн арми халдан довтолж, уг байгууламжийг галдан шатааж байжээ. XII зууны хоёрдугаар хагаст буюу Сена хааны үед Вихаруудын нөлөө буурсан бөгөөд XIII зуун гэхэд Исламын байлдан дагуулалтаас болж, орхигдон мөхжээ. Уг шашны төвд Түвдийн лам нар маш олноороо даяанчлан суудаг байсан гэдэг.