Павел Дуров

Павел Дуров (орос. Павел Вальеревич Дуров, 1984 оны 10-р сарын 10-нд ЗХУ-ын Ленинград хотод төрсөн) — орос гаралтай мэдээлэл технологийн салбарын бизнес эрхлэгч.

2006 онд тэрээр өөрийн ах Николай Дуровын хамт "ВКонтакте" олон нийтийн сүлжээг үүсгэн байгуулсан нь Орос болон хуучин Зөвлөлтийн бүрэлдэхүүнд дахь орнуудад хамгийн алдартай сүлжээ болсон юм. 2014 онд тус компанийн шинэ эзэдтэй зөрчилдөж, Оросын эрх баригчдын шахалтаас болж Дуров "ВКонтакте" компанийн ерөнхий захирлын албан тушаалаа болон Оросыг орхисон байна.

Павел Дуров интернетийн эрх чөлөөг идэвхтэй дэмжиж, иргэдийн цахим орчны эрхийг хязгаарлахыг оролдож буй засгийн газруудыг шүүмжилдэг. Арабын Нэгдсэн Эмират улсад тэрээр 2013 онд өөрийн бүтээсэн "Telegram мессенжер"-ээ хөгжүүлэхэд анхаарлаа хандуулсан бөгөөд энэ нь мэдээллийн нууцлалыг өндөр түвшинд хадгалдаг сүлжээ гэгддэг.

2023 оны 2-р сард "Арабын Бизнес" (Arabian Business) сэтгүүл түүнийг Дубай дахь хамгийн нөлөө бүхий бизнес эрхлэгчээр нэрлэсэн. Форбс сэтгүүлийн мэдээлснээр 2024 оны 8-р сарын байдлаар Павел Дуров 15.5 тэрбум долларын хөрөнгөтэй дэлхийн хамгийн баян хүмүүсийн жагсаалтын 120-д бичигджээ.

Павел Дуров Оросын иргэншлээс гадна Сент-Киттс ба Невис, АНЭУ, Францын иргэншилтэй ажээ.

2024 оны 8-р сарын 24-нд түүнийг "Telegram" дээр зохион байгуулалттай гэмт хэрэгтэй холбоотой хэд хэдэн гэмт хэрэгт буруутган Парис хотноо францын хуулийнхан 92 цаг баривчилжээ. 2024 оны 8-р сарын 28-нд П.Дуровыг францаас гарахгүй байх нөхцөлтэй 5 сая евро барьцаа тавьж, шүүхийн хяналтан дор батлан даалтаар суллаад байна.

Намтар

2002 онд Дуров Санкт-Петербургийн Улсын Их Сургуулийн Филологийн факультетэд англи хэлний филологи, орчуулагч мэргэжлээр элээд 2006 онд онц дүнтэй төгссөн байна. Дуров Их Сургуульд сурч байхдаа их сургуулийн олон нийтийн болон шинжлэх ухааны амьдралын чанарыг сайжруулах зорилготой Durov.com болон Spbgu.ru арилжааны бус вэбсайтуудыг бий болгосон байна.

Хожим нь Дуровын хуучин найз нь АНУ-д суралцаж байгаад буцаж ирээд түүнийг Америкийн их сургуулийн оюутнуудад зориулсан интернет төсөл болох "Facebook"-тэй танилцуулж, хэрэглэгчид өөрсдийн жинхэнэ нэр, гэрэл зургийг профайл дээрээ нийтэлсэн байхыг үзэв. Дуров Орос улсад ижил төстэй вэбсайт нэвтрүүлэхээр шийджээ. Ирээдүйн төслийн анхны нэр болох "Student.ru" -г "ВКонтакте" ("VK") дээр Дуров сольсон, учир нь түүний хэлснээр "эрт орой хэзээ нэгэн цагт бид бүгд оюутан биш болно" гэжээ. Дуров их сургуулиа төгссөн даруйдаа төслийг хэрэгжүүлж эхэлсэн. Павел болон түүний дүү Николай Дуров нар "ВКонтакте" хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанийг байгуулж, 2006 оны 10-р сарын 1-ний өдөр албан ёсны мэдээллээр бүртгүүлсэн vkontakte.ru домайн нэртэй сүлжээний бета хувилбарыг эхлүүлсэн байна.

Хэрэглэгчдийн тоо хурдацтай өсөн нэмэгдэж байгаа нь бүтээгчдийг серверээ өөрчлөх, сүлжээний програм хангамжийн дэмжлэгийг сайжруулахад хүргэв. Дуровын төслийг худалдаж авах санал удаа дараа ирсэн боловч тэр татгалзаж, харин хөрөнгө оруулалт татсан байна. 2007 онд "VK" нь 2008 онд RuNet-ийн гурав дахь хамгийн алдартай сайт болж, сүлжээг мөнгөжүүлж, хэрэглэгчдийн тоо 20 саяас давжээ. 2011 онд Дуров 7.9 тэрбум рублийн хөрөнгөөр Оросын тэрбумтнуудын жагсаалтын 350-р байрыг эзэлжээ.

2011 оны 12-р сард ОХУ-ын Холбооны Аюулгүй байдлын алба (ФСБ) Дуроваас таван нийгэмлэг, хоёр бүлгийн сүлжээг хаахыг шаардсан байна. П.Дуров үүнийг хийхээс татгалзсан бөгөөд үүний дараа түүнийг Санкт-Петербургийн Прокурорын газарт тайлбар өгөх хэмээн түүнийг дуудсан байна.

2014 оны 4-р сарын 16-нд Павел Дуров 2013 оны 12-р сарын 13-нд ФСБ сүлжээний удирдлагаас Евромайдан бүлгүүдийн зохион байгуулагчдын хувийн мэдээллийг өгөхийг шаардсан гэж мэдэгдсэн бөгөөд тэрээр татгалзсан гэв. Өнгөрсөн 2013 оны 12-р сард тус компанийн хувьцааг худалдах гэрээ хийсэн. Түүний хэлснээр Оросын харьяалал нь ВК нийгмийн сүлжээний Украины хэрэглэгчдэд хамаарахгүй. Дуров мөн Украины хэрэглэгчдийн мэдээллийг түгээх нь хууль зөрчсөн хэрэг төдийгүй Украины сая сая хэрэглэгчдийн эсрэг гэмт хэрэг болно гэж тэмдэглэжээ.

2014 оны 4-р сарын 22-нд Павел Дуров гадаадад явсан бөгөөд Орос руу буцах бодолгүй байсан нь тодорхой болсон. Тэрээр "Харамсалтай нь энэ улсад интернетийн бизнес эрхлэх боломжгүй" гэж тэмдэглэжээ.

2017 оноос хойш тэрээр Telegram-ын төв байр байрладаг Дубайд амьдарч байв.

2018 онд Дуров Францын Ерөнхийлөгч Эмманюэл Макронтой уулзаж, Дуровд Telegram-ын төв байраа Парис руу нүүлгэхийг санал болгосон ч татгалзсан хариу авсан юм.

2021 оны 2-р сарын 6-нд Павел Дуров Дубайн угсаа залгамжлах хунтайж Хамдан бин Мохаммед аль-Мактумтай уулзаж, Telegram-ийн хөгжлийн амжилтын түүхийн талаар ярив.

Тэрээр 2021 оны 2-р сард Арабын Нэгдсэн Эмират улсын иргэншил, удалгүй 8-р сард Францын иргэншил авсан.