Нисэх онгоц

Энэ онгоцыг бусад онгоцоос ялган таниарай.

Агаарын урсгалыг ашиглан нисдэг төхөөрөмжийг нисэх онгоц гэнэ. Онгоц нь агаарын бөмбөлөг ба пуужингаас агаарын урсгалаар хөөрдөг зарчмаар ялгагдана.

Далавч нь онгоцны тогтворжуулагч ба хөөргөлтийн үүргийг гүйцэтгэнэ, харин сүүл бол тогтворжуулахаас гадна чиглүүлэх үндсэн үүрэг гүйцэтгэдэг юм.

Түүх

Маш олон оронд олон зуун жилийн өмнөөс нисэх оролдлогууд хийгдэж байсан бөгөөд голцуу шувууны бүтцийг дуурайж далавч, сүүл хэрэглэсэн нь өнөөгийн онгоцны гол бүтэц болон уламжлагджээ. ХХ зууны эхээр Европ ба Америкт технологийн эрчимжсэн хөгжлийн нөлөөгөөр АНУ, Франц, ОХУ-д анхны орчин үеийн онгоц зэрэг бүтээсэн гэж болно. Хамгийн анх АНУ-д нисэх онгоц зохион бүтээгч Уилбер Райт, Орвил Райт (ах дүү Райт) нар анхны хөдөлгүүрт нисэх онгоцыг зохион бүтээж агаарт амжилттай хөөрсөн. Тэд нар тогтвортой удирдлагатай хөндлөн нислэгийг бие даан хийх боломжтой дэлхийн анхны нисэх онгоц Flyer-1 бүтээсэн юм. Түүхэн дэх анхны нисэх онгоцны нислэг 1903 оны 12-р сарын 17-нд болсон. Flyer 1 агаарт 12 секунд байж, 36.58 метр (120 фут) урт газар ниссэн. Сайжруулсан загварууд дээр ах дүү Райт 1904 оны 9-р сарын 20-нд дэлхийд анх удаа тойрог хэлбэрээр, 1905 онд 39 км урт маршрутаар ниссэн байна.

Бүтэц

Далавч - нисэх онгоцны хурдан урагшлах хөдөлгөөний үед ирж буй агаарын урсгалд үүссэн далавчны доод ба дээд гадаргуу дээрх үүсч буй даралтын зөрүүгээс шалтгаалан нислэгт шаардлагатай өргөх хүчийг бий болгодог: онгоцны далавчны доод гадаргуу дээрх даралт нь түүний дээд гадаргуу дээрх даралтаас их. Далавч дээр аэродинамик удирдлага (эвелон, элерон мэт), түүнчлэн далавчны механикжуулалт, өөрөөр хэлбэл, агаарын хөлгийн өргөлт, чирэлтийг хянадаг төхөөрөмжүүд (хаалт, спойлер гэх мэт) байдаг.

Их бие - багийн гишүүд, зорчигчид, ачаа, тоног төхөөрөмжийг байрлуулахаас гадна далавч, өд, буух төхөөрөмж, хөдөлгүүр гэх мэтийг бэхлэх зориулалттай (энэ нь онгоцны "их бие" юм). Их биегүй жишээлбэл "нисдэг далавч" гэж байдаг.

Далавчны чиглүүлэгч хэсэг /Plumage/ - агаарын хөлгийн тогтвортой байдал, хяналт, тэнцвэрийг хангах зориулалттай аэродинамик гадаргуу. Онгоцыг удирдахын тулд гулзайлтын гадаргуу дээр аэродинамик жолоодлого (цахилгаан шат, залуур) байрлуулсан эсвэл сувгийн гадаргууг бүхэлд нь хөдөлгөдөг (дуунаас хурдан олон нисэх онгоцонд).

Явах эд анги, дугуй - нисэх онгоцны хөөрөх, буух гүйлт, түүнчлэн түүний хөдөлгөөн, газар дээр зогсоход шаардлагатай тулгуурын систем. Хамгийн өргөн тархсан нь дугуйтай явах эд анги юм. Цана, хөвөгч, гулсуур бүхий явах эд ангиудын загварыг бас мэддэг. ЗХУ-д туршилтыг гинжит явах эд анги, агаарын дэрний явах эд ангиудаар хийсэн. Орчин үеийн олон нисэх онгоцууд, ялангуяа ихэнх цэргийн нисэх онгоцууд, түүнчлэн зорчигч тээврийн онгоцууд эвхэгддэг буух төхөөрөмжтэй байдаг.

Нисэх онгоцны тоног төхөөрөмжийн систем нь ямар ч нөхцөлд нисэх боломжийг олгодог төрөл бүрийн төхөөрөмжүүд юм. Сүүлийн 30-40 жилийн хугацаанд цахим тоноглол нь хамгийн ухаалаг, нарийн төвөгтэй, үнэтэй тоног төхөөрөмж байсан бөгөөд онгоцны бусад бүтэцтэй харьцуулахад илүү үнэтэй байдаг.

Онгоцны ангилал

Янз бүрийн шалгуурын дагуу ангилдаг. - зориулалт, дизайны онцлог, хөдөлгүүрийн төрөл, нислэгийн гүйцэтгэлийн үзүүлэлт гэх мэт.

Зорилгоороо цэргийн болон иргэний гэж үндсэн хоёр хэсэгт хуваагддаг.

Төрөл

Сэнст онгоц иргэний ба цэргийн хэрэглээнд идэвхтэй нэвтэрсэн 1910 оны сүүл үетэй давхцан инженерүүд онгоцны өөр зарчмын хөдөлгүүрийг судалж эхэлсэн юм. 1936 онд Германд Фокке Вүльф компани анхны бүрэн ажиллагаатай нисдэг тэрэг Фокке Вульф Фв61-ийг амжилттай зохион бүтээж үйлдвэрлэлд нэвтрүүлжээ.

Сэнст онгоцны дотоод шаталтат хөдөлгүүр

Эдгээр онгоцнууд орчин үеийн онгоцны технологийн эх үүсвэр болсон:

ME109

Монгол Улсад нисэх онгоц иргэний тээвэрт ашигласан нь

Монгол Улсын анхны агаарын тээврийн үйлчилгээг Монголын Иргэний Агаарын Тээврийн (МИАТ) компани 1925 оны 5-р сарын 25-нд эхлүүлжээ. 1946 оноос Иргэний Агаарын тээврийн тасаг 7 дээд зэрэглэлийн онгоц, 1 По-2 онгоцтойгоор байгуулагдан Дундговь, Дорноговь, Хэнтий болон Сүхбаатар аймгуудад дотоодын иргэний агаарын тээврийн үйлчилгээг үзүүлж эхэлсэн юм.

1993 онд МИАТ компани 12 Ан-24 онгоц, 3 Ан-26, 5 Ю-12, 45-Ан-2, 1 Б-727, 1 ТУ-154, 1 Ан-30 онгоцноос бүрдсэн, нийт 68 онгоц бүхий парктай болсон байлаа.

1994 оны зургадугаар сард Солонгос улсаас 2 ширхэг Б-727 онгоц худалдан авснаар олон улсын нислэгийг өөрийн онгоцоор үйлдэх боломжтой болсон юм.

Олон улсын үйл ажиллагаа өргөжин тэлж 1990 онд тус компани нь бүртгэлийн СИТА системийн гишүүн, мөн 1996 онд Олон Улсын Агаарын Тээврийн Холбоо- ИАТА-ийн гишүүн тус тус болжээ.

1998 оны 5 дугаар сард тус компани нь олон улсын болон дотоодын нислэгийн паркт шинэчлэлт хийх төслийн хүрээнд, олон улсын агаарын тээврийн удирдлагын дуу чимээний шаардлагад нийцүүлэх зорилгоор 1 ширхэг А310-300 онгоцыг Аэробусаас авсан.

2002 оны 7 дугаар сард GATX –аас Б737-800 онгоцыг ашиглаж эхэлсэн.