Бүх Оросын Кино урлагийн улсын дээд сургууль

С.Герасимовын нэрэмжит Бүх Оросын Кино урлагийн улсын дээд сургууль (орос. Всеросси́йский госуда́рственный институ́т кинематогра́фии и́мени С.А.Гера́симова, товч. ВГИК)- ОХУ-ын Холбооны Дээд Боловсролын төсвийн байгууллага. Өнөө үед ОХУ-ын Соёлын яамны дэргэдэх дээд боловсролын байгууллага ажээ.

Бүх Оросын Кино урлагийн улсын дээд сургуулийн төв байр

Энэхүү дээд сургууль кино урлаг, телевиз болон бусад дүрс бичлэгийн урлагийн мэргэжилтнүүд бэлтгэдэг байна. Мөн ВГИК-ийн аспирантурт эрдэм шинжилгээний болон сурган хүмүүжүүлэх ухааны мэргэжилтнүүд бэлтгэдэг байна.

Түүх

1919 оны 9-р сарын 1-нд Москва хотноо Кино урлагийн улсын сургууль (орос. Государственная школа кинематографии) 4 өрөө орон сууцанд нээгдсэн түүхтэй. Оюутнуудаа шалгаруулж аваад: Сэтгэл хөдлөлийн үед дахь нүүрний хувиралт, бүжиг, сэлэм, уран нугаралт, бие ялдрын хөгжил, сэтгэл хөдлөлийн дасгал зэрэг хичээл ордог байжээ. Тоног төхөөрөмжгүй байсан тул оюутнууд хиймэл рамаар экран болгож тоголдог байсан байна.

1923 онд кино инженерын (кино зураглаач буюу оператор) факультет нээгдэж тус сургуулийн нэрийг Кино урлагийн улсын техникум (орос. Государственный техникум кинематографии) гэж өөрчилжээ. 1924 онд найруулагч, хүүхэлдэйн киноны урлан нээгдсэн байна. 1928 онд Сергей Эйзенштейн хичээл зааж эхэлсэн байна.

1930 онд Кино урлагийн улсын Дээд сургууль (орос. Государственный институт кинематографии буюу товч-ГИК) гэж нэрээ сольжээ.

1938 оноос Бүх Холбоотын кино урлагийн улсын дээд сургууль (орос. Всесоюзный государственный институт кинематографии) болсон байна.1986 онд ЗХУ-ын Сайд нарын Зөвлөлийн шийдвэрээр тус урлагийн боловсролын байгууллагыг Зөвлөлтийн алдарт кино найруулагч Сергей Герасимовын нэрэмжит болжээ.

ЗХУ задран унаж 1992 онд ОХУ-ын Засгийн газрын шийдвэрээр тус сургуулийн албан ёсны нэр- Бүх Оросын Кино урлагийн улсын дээд сургууль болжээ.

Энэ сургууль байгуулагдсан цагаасаа хойш нийт 15 мянган кино урлагийн мэргэжилтэн бэлтгэсэн бөгөөд гадаадын 80 гаруй орны оюутныг бэлтгэн сургасан байна.

ВГИК ба Монгол

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Бүх Оросын кино урлагийн улсын дээд сургууль /”ВГИК”/-ийг Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор 2019 оны 9-р сард шагнажээ. Тус сургуулийг үүсгэн байгуулсны 100 жилийн ойн хүндэтгэлийн ёслолын үеэр Бүх Оросын кино урлагийн улсын дээд сургуулийн захирал, ОХУ-ын соёл, урлагийн сургуулиудын холбооны ерөнхийлөгч, ОХУ-ын Боловсролын академийн академич, ОХУ-ын Соёлын гавьяат зүтгэлтэн Владимир Сергеевич Малышевт одонг гардуулан өгсөн байна. Хүндэтгэлийн ёслолд монголын талаас үе үеийн монгол төгсөгчдийн төлөөлөл болох Монгол Улсын урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, киноны нэрт зураач Түдэвийн Гоош, Урлагийн гавьяат зүтгэлтэн, нэрт кино оператор Мэдрэлтийн Мөрөнгуа, кино оператор Доржсүрэнгийн Тунгалаг зэрэг уран бүтээлчид оролцжээ.

Монгол төгсөгчид:

Гомбожавын Жигжидсүрэн- /кино найруулагч, 1967 онд төгссөн/,

Д.Тунгалаг- /зураглаач/,

Ц.Туяа -/зураглаач/,

М.Мөрөнгуа - /зураглаач/,

Намсрайн Сувд- /кино жүжигчин/,

Төмөртогтохын Баярцэнгэл- /кино судлаач/,