Boloroo 129
Төрийн пайз
Алтан пайзтай элч бол онц эрхтэй бөгөөд энэ нь өргөнөөрөө алгын чинээ, уртаараа хагас тохойн чинээ хэмжээтэй байсан ба түүн дээр хааны зарлиг бичээстэй байжээ. Ийм үүрэгтэй пайз нь "гэрч", "гэрчлэх" гэсэн утга агуулгатай тул "гэрэгэ" гэж нэрлэгдэх болжээ. Барс зодолдож буй гэрэгэ: "Тэнгэрээс заяасан Чингис хааны зарлиг хэргийг үзсэнээр явуулбаас зохимжтой" гэсэн бичигтэй. Жирийн алтан гэрэгэ: "Тэнгэрээс заяасан Чингис хааны зарлиг, яаравчлагтүн" гэсэн бичигтэй байжээ
Төрийн сүлд
Монгол улсын төрийн үйлс мандан бадрахын бэлгэдэл нь Есөн хөлт цагаан туг сүлдэнд шингэжээ. Чингис хаан Их монголын тулгар төрөө байгуулж есөн хөлт, есөн хэлт, есөн манжлагат төрийн Их цагаан сүлдийг босгон тахиснаас эхлэн өнөөг хүртэл онголон шүтэн дээдэлж ирсэн билээ.
Төрийн их цагаан сүлд
Монгол улсын төрийн үйлс мандан бадрахын бэлгэдэл нь Есөн хөлт цагаан туг сүлдэнд шингэжээ. Чингис хаан Их монголын тулгар төрөө байгуулж есөн хөлт, есөн хэлт, есөн манжлагат төрийн Их цагаан сүлдийг босгон тахиснаас эхлэн өнөөг хүртэл онголон шүтэн дээдэлж ирсэн билээ.
Догшин хар сүлд
Монгол улсын төрийн үйлс мандан бадрахын бэлгэдэл нь Есөн хөлт цагаан туг сүлдэнд шингэжээ. Чингис хаан Их монголын тулгар төрөө байгуулж есөн хөлт, есөн хэлт, есөн манжлагат төрийн Их цагаан сүлдийг босгон тахиснаас эхлэн өнөөг хүртэл онголон шүтэн дээдэлж ирсэн билээ.
Алаг сүлд
Монгол улсын төрийн үйлс мандан бадрахын бэлгэдэл нь Есөн хөлт цагаан туг сүлдэнд шингэжээ. Чингис хаан Их монголын тулгар төрөө байгуулж есөн хөлт, есөн хэлт, есөн манжлагат төрийн Их цагаан сүлдийг босгон тахиснаас эхлэн өнөөг хүртэл онголон шүтэн дээдэлж ирсэн билээ.
Төрийн дуулал
Аливаа улсын эрхэм нэгэн бэлгэдэл нь төрийн дуулал байдаг. Эдүгээ төрийн ёслол үйлдэх болон тухайн улсыг хүндэтгэхэд төрийн дуулал нь эгшиглэдэг Монголчуудын түүхийн туршид төрийн янз бүрийн дуулал байсан. Чингис хааны үед “Эртний сайхан” 1923-1940 онд С.Буяннэмэхийн үг, Насанбатын ая “Монгол Интернационал” 1950 онд Ц. Дамдинсүрэн ”БНМАУ-ын төрийн дуулал” 1961 он Ц.Гайтав, Ч.Чимэд нарын зохиосон ”БНМАУ-ын төрийн дуулал” 1992 онд “Монгол улсын төрийн дуулал”
Хан төрийн 7 эрдэнэ
1911 онд монголчууд манжийн ноёрхлыг халж Жавзундамба хутагт VIII богдыг хаан ширээнээ өргөмжлөөд долоон эрдэнийг цогцолбороор бүтээж: ХҮРД /Хорол/ ЧАНДМАНЬ, ХАТАН, ТҮШМЭЛ, ЗААН, МОРЬ, БААТАР долоог багтаажээ.
Төрийн 9 их билэг
1.Хараа ихт хар туг - Бусдыг айлгахын бэлгэ�Төрийн сүлд болсон хар хялгасан туг бөгөөд цэргийн сүр хүчийг бадруулж, харш бүхнийг арилган дарах учиртай. 2.Хашгираа ихт улаан бүрээ - Хамаг хүнддэхийн бэлгэ Энэ нь сүрлэг дуутай тул дайсан этгээд дууг сонсоод манаран унадаг, хийгээд төрийн бат хүндийн бэлгэ аж. 3.Хүчин ихт алтан сум - Бие сахихын бэлгэ Энэ болхурц ухаан, эрэмгий зориг, хамгаалагч ялан дийлэгчийн бэлэгдэл аж. 4. Цог ихт шар шүхэр - Олноо өргөгдөхын бэлгэ Шүхэр нь халуунд сэрүүцүүлж, хүйтэнд дулаацуулдаг утгаараа төрийн энэрлийн бэлгэ тэмдэг болдог. 5. Зангараг ихт алмас илд - Засаг явуулахын бэлгэ Илд нь төрийн хэргийг мэргэн явуулах ухаан, бат хүч хоёрын бэлгэдэл ажээ. 6. Чийрэг сайн алтан эмээл - Явдлын бэлгэ Монголчууд эмээлээ хурдан хүлгээ унаж, санасан үйлээ түргэн бүтээхэд үлэмж тустай хэрэглэл гэдэг утгаараа аливаа үйл явдлын бэлгэдэл болгодог 4. Цог ихт шар шүхэр - Олноо өргөгдөхын бэлгэ Шүхэр нь халуунд сэрүүцүүлж, хүйтэнд дулаацуулдаг утгаараа төрийн энэрлийн бэлгэ тэмдэг болдог. 5. Зангараг ихт алмас илд - Засаг явуулахын бэлгэ Илд нь төрийн хэргийг мэргэн явуулах ухаан, бат хүч хоёрын бэлгэдэл ажээ. 6. Чийрэг сайн алтан эмээл - Явдлын бэлгэ Монголчууд эмээлээ хурдан хүлгээ унаж, санасан үйлээ түргэн бүтээхэд үлэмж тустай хэрэглэл гэдэг утгаараа аливаа үйл явдлын бэлгэдэл болгодог [edit] монголын уламжлалт соёл
Монголчууд нь эрт дээр үеээс уламжлагдан ирсэн одоо хүртэл өвлөн үлдээсэн эртний их соёлтой улс юм.* Монголын уламжлалт урлаг:-Хөөмий/амаараа хөгжимийн зэмсэг мэт үнхээрийн гайхамшигтай дуу авиа гарагдаг урлагын нэгэн төрөл/ *Монгол ардын бүжиг *Монгол ардын уртын дуу /уудам сайхан нутгаа бодон уянгат хойлогоороо уянглуулан нуглаа гарган дуулдаг урлаг *Монгол ардын хөгжим морин хуур/2рхон утсаар хорвоог уяраасан гайхамшигт аялгуу гарагдаг ардын хөгжим *Монголын үндэсний хувцас -дээл -монгол гутал *Монгол ардын тоглоом-шагай -шатар *Монголын уламжлалт гэр *Монголын уламжлалт хоол -ууц чанах -хорхог-боодог -бууз *Монголын үндэсний баяр наадам -эрийн гурван наадам
Эдгээр дундаас юноскод бүртгүүлсэн нь -хөөмий Гэнисийн номонд бүртгүүлсэн нь -уран нугралтаар тус тус бүртгүүлсэн. Харамсалтайн Монголын минь эдгээр өвөөг зарим улс орнууд өөрийн өвөөр бүртгүүлсэн нь тун харамсалтай
. 2405:5700:303:FF9F:40C0:28F6:E10E:D4E9 15:16, 7 Аравдугаар сар 2023 (UTC)