Халькопирит (/ˌkælkəˈprt, -k-/[6][7] KAL-ko-PY-ryt) нь тетрагонал системээр талстжисан, зэс төмөр хүхэр агуулсан эрдэс. Химийн томъёо нь CuFeS2.

Халькопирит
Ихэрлэсэн халькопиритийн талст, Кэмп Бёрдын уурхай, Юрей тойрог, Колорадо, АНУ. Ойролцоогоор 1 см × 1 см талст.
Үндсэн
АнгилалСульфидийн эрдэс
ТомъёоCuFeS2
Эрдсийн ангилал02.CB.10a
Талст системТетрагонал скаленогедрал 42m
Огторгуйн бүлэгТетрагонал 42m – скаленогедрал
Нэгжийн үүрa = 5.289 Å, c = 10.423 Å; Z = 4
Тодорхойлох
Молекул жин183.54
ӨнгөБүдэг шаргал, солонгорсон бэхийн ягаан бүдгэрэлттэй байж болно.
Талст зуршилИхэвчлэн ижил талт тетраэдр, голдуу цул, зарим тохиолдолд хадаас хэлбэрийн
ИхэрлэлтШингэсэн
Хагарал{011}-т хэсэгчилсэн
ХугаралЖигд бусаас тогтмол бус
ЭсэргүүцэлХэврэг
Моосын хатуулаг3.5
ГялтганалтМеталлын
Судал Хар ногоон
Тунгалаг чанарТунгалаг бус
Хувийн жин4.1 – 4.3
УусалтHNO3-д уусдаг
Бусад ш/чхалаахад соронзон
Эх сурвалж[1][2][3][4][5]

Мөн үзэх засварлах

Цахим холбоос засварлах

  Commons: Chalcopyrite – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Эх сурвалж засварлах

  1. Klein, Cornelis and Cornelius S. Hurlbut, Jr., Manual of Mineralogy, Wiley, 20th ed., 1985, pp. 277 – 278 ISBN 0-471-80580-7
  2. Palache, C., H. Berman, and C. Frondel (1944) Dana’s system of mineralogy, (7th edition), v. I, 219–224
  3. Chalcopyrite on Mindat.org
  4. Chalcopyrite data on Webmineral.com
  5. Chalcopyrite in the Handbook of Mineralogy
  6. "Chalcopyrite". Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Retrieved 2016-01-21.
  7. "Chalcopyrite". Merriam-Webster Dictionary. Retrieved 2016-01-21.