Удвал (Латин: Aquilégia) — Холтсонцэцэгтэн (Ranunculaceae)-ий овгийн төрөл юм.

Удвал (ургамал)

Биологийн ангилал
Аймаг: Ургамал
Овог: Холтсон цэцэгтэн
Төрөл: Удвал

Энэ төрөлд 100 орчим зүйл хамрагдах бөгөөд тэдгээр нь гол төлөв дэлхийн бөмбөрцгийн хойд хагаст тархсан байдаг.

Удвалын 35 зүйлийг тарималжуулан олон хэлбэр, сортуудыг гарган авчээ.

Нэр засварлах

Удвал хэмээх нэр нь төвөд хэлний ཨུཏ་པ་ལ (Удбала) гэсэн үгнээс гаралтай. Харин Aquilégia гэгдэх шинжлэх ухааны нэр нь aqua — «ус» болон legere — «хураах, цуглуулах», эсвэл aquila — «бүргэд» гэсэн үгнүүдээс үүссэн гэж үздэг.

Дүрслэл засварлах

Цэцэг нь 6-10 см голчтой, хөх заримдаа шаравтар дэрвэнтэй, бүдүүн гоодой цоморлигийн навчинцрыг бодвол хоёр дахин богино. Навчис хошоод, гурвалсан; навчинцар шүдэрхэг. Хэтэвч 8-10. Цэцгийн шилбэ булчирхайлаг.

Европ, Азид ургах зүйлүүдийн цэцэг нь цагаан, хөх, цэнхэр, ягаан өнгөтэй бол Америкт ургадаг зүйлүүд алтлаг, улбар шар, улаан өнгөтэй байна.

Зүйлүүд засварлах

The Plant List мэдээллийн санд удвалын төрлийн 102 зүйл цэцэгт ургамал бүртгэгдсэн байна. Монголд 5 зүйл тэмдэглэгдсэн:

  • Aquilegia ganboldii Kamelin & Gubanov. — Ганболдын удвал
  • Aquilegia glandulosa Fisch. ex Link. — Шүүсэвчит удвал
  • Aquilegia sibirica Lam. — Сибирь удвал
  • Aquilegia turczaninovii Kamelin & Gubanov.- Турчаниновын удвал
  • Aquilegia viridiflora Pall. — Ногоон удвал

Цахим холбоос засварлах

  Commons: Удвал (Aquilegia) – Викимедиа дуу дүрсний сан
 
Wiktionary
Wiktionary: Удвал – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу