Эх оронч үзэл: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
бNo edit summary |
||
Мөр 1:
'''Эх оронч үзэл''' ({{lang-en|Patriotism}}) буюу бидний Монголчуудын хэлж заншсан “Эх оронч үзэл” гэдэг нь өөрийн төрөлх нутгаа
Заримдаа патриотизмыг үндэсний үзэлтэй утга дүйцүүлэн хэрэглэх явдал байдаг ч үндэсний үзэл нь эх оронч
Зарим шашин өөрийн шашны үнэлэмжийг эх оронч үзлээс дээгүүр гэж ойлгох явдал бий. Үүний хамгийн том жишээ нь Энэтхэг, Израйль юм. Өөр бусад орнуудад ч тухайлбал, АНУ-д амьдарч байгаа еврей, католиг, ислам шашин шүтэгчид үндэстэн гэхээсээ шашиндаа үнэнч байдаг. Америк, Английн католиг шашинтнууд өөрийн үндэстэн гэхээсээ илүү Ватиканд үнэнч байдаг. Тэдний хувьд шашиндаа үнэнч байх нь нэг ёсны “эх оронч үзэл” юм. Шашны үнэлэмж хийгээд эх оронч үзлийн талаарх ойлголтын талаар АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан эцэг Бушийн нэгэн сэтгүүлчтэй хийсэн ярилцлага их сонирхолтой юм. Сэтгүүлч Шерман эцэг Бушд түүний сонгуулийн сунгаанд өрсөлдөх явцад дараах асуулт тавьж хариулт авчээ. Асуулт: Та америкийн атеистүүд (шашингүй хүмүүс)-ийн саналыг авахын тулд юу хийх вэ? Хариулт: Би шашингүй хүмүүстэй хэрхэхээ сайн мэдэхгүй байна. Миний хувьд Бурханд итгэнэ гэдэг бол чухал асуудал юм. Асуулт: Та шашингүй америкчүүдийн эх оронч үзэл, тэдний иргэн байх тэгш эрхийг мэдээж хүлээн зөвшөөрнө биз дээ? Хариулт: Үгүй ээ, Шашингүй хүмүүсийг эх оронч байтугай, иргэн гэж үзэх ёстой гэдгийг би мэдэхгүй юм байна. Энэ үндэстэн нэг л бурханы дор амьдарч байгаа. Эцэг Бушийн дээрх ярилцлагын дараа шашингүй америкчүүд ихэд уурссан байдаг. Энд шашинтай байх, шашингүй байх тухай асуудал нь төдийлөн сонин биш юм. Хамгийн гол нь эх оронч үзлийг шашны үнэлэмжээр тодорхойлж байгаа нь сонин юм.
Та шашиндаа үнэнч биш л бол эх оронч биш л гэсэн утгатай. Өөрөөр хэлбэл эх оронч үзлийг америкчүүд шашны үнэлэмжээс салгахгүй байна. Үүнтэй нэгэн адил хуучин социалист гэгдэж байсан орнуудад эх оронч үзлийн тухай ярихдаа шашны биш юмаа гэхэд үндэсний үзлийг биш социалист үзлийг, “пролетарийн интернационализм”-ын үзлийг агуулдаг байжээ. Социализмын тугийг даян дэлхийд мандуулах тийм л хүн жинхэнэ эх оронч гэж үнэлэгддэг байлаа. Үүний хамгийн тод жишээ бол хүний нутагт зэвсэгт тэмцэл өрнүүлж явсан эх оронч Че Гевара юм. Түүний хувьд эх оронч үзэл гэдэг бол социалист хувьсгалыг бусад орнуудад түгээх явдал байсан юм. Эх оронч үзэл дайн, тэмцэл тулалдааны үед хамгийн их оргилж тайван цагт унтаа байдалтай болдог зүй тогтлыг эрдэмтэд ажигласан байна. Магадгүй үүнтэй холбоотойгоор монголчууд “эх оронч үзэл”-ийн тухай ярихдаа цэрэг, эх оронч үзэл гэж тодотгол өгдөг нь санамсаргүй зүйл биш бололтой.
|