3 сарын 15: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 2:
'''3 сарын 15''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 74 дахь ([[өндөр жил]] бол 75 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 291 өдөр үлдэж байна.
== Онцлох үйл явдал ==
* МЭӨ 474 - Ром хотод дайн дуусч энхтайван тогтсоны 40 жилийн ойг тэмдэглэв.
* МЭӨ 44 - Ромын бүгд найрамдах улсын захирагч Юлий Цезарын амь насыг Маркус Жуниус Брутус, Гайус Кассиус Лонгинус, Десимус Жуниус Брутус нарын зэрэг Ромын сенаторууд хуйвалдан хороожээ.
* 280 - Хятадын Жин гүрнийг Хуй гүрний захирагч Сима Ян үндэслэн байгуулав.
* 856 - Византийн эзэнт гүрний захирагч III Микаел ээжийнхээ засаглалыг түлхэн унагаж өөрөө хаан ширээнд суужээ.
* 933 - Арван жилийн турш хэрэгжсэн энхийг гэрээг зөрчиж Германы хаан Хенри Унгар руу цэрэг оруулав.
* 1147 - Португалийн хаан I Афонсо Сантарем хотыг эзлэв.
* 1493 - Алдарт аялагч Кристофер Колумб Америкаар хийсэн анхны аялалаа дуусган Испанидаа иржээ.
* 1564 - Моголын эзэнт гүрний хаан Акбар иргэн бүрт татвар ногдуулав.
* 1781 - Америкийн хувьсгал: Одоогийн Хойд Каролина мужийн Грийнсбоо хотод Чарльз Корнуоллоор удирдуулсан Британийн арми Америкийн босогчдын хүчинд ялагджээ. Америкийн босогчид 4,400 байсан бол Британийн арми 1,900 цэрэгтэй байсан гэдэг.
* 1783 - АНУ-ын Нью-Йорк хотын Ньюбург хотод генерал Жорж Вашингтон хэлсэн үгэндээ засгийн эрхийг авахын тулд хүн бүр хичээн зүтгэх ёстой гэж мэдэгдэв.
* 1819 - Францын физикч Августин-Жеан Фреснел Францын шинжлэх ухааны академид гэрлийн урсгал яг л усны давалгаа мэт гэдгийг батлан үзүүлжээ. Тэрээр Исаак Ньютоны онолыг өөрийн онолоороо дахин батласан юм.
* 1820 - Мейн муж АНУ-ын 23 муж болжээ.
* 1848 - Унгарт үүссэн хувьсгалыг намжаах зорилгоор Хабсбургын угсааныхан Өөрчлөлтийн намынхантай зөвшилцөв.
* 1864 - Америкийн иргэний дайн: АНУ-ын Луйзана мужийн Александриа хотод АНУ-ын тэнгисийн цэрэг хүчээ сэлбэв.
* 1874 - Франц болон Вьетнам улс Сайгоны хоёрдугаар гэрээнд гарын үсэг зурсанаар Вьетнам улс Францаас бүрэн тусгаар тогтножээ.
* 1877 - Крикетны спортын анхны туршилтын тэмцээн Австралийн Мельбурн хотын "МСЖ" цэнгэлдэх хүрээлэнд болжээ.
* 1888 - Англи Төвдийн дайн эхэлжээ.
* 1892 - Английн хамгийн алдартай хөлбөмбөгийн клуб гэгдэх Ливерпүүл клуб байгуулагдав.
* 1906 - Автомашины Роллс-Ройс компани байгуулагджээ.
* 1916 - АНУ-ын хил дээр Мексикийн босогчид төвлөрч байгаатай холбогдуулан АНУ-ын ерөнхийлөгч Вүүдроу Вильсон 4,800 цэрэг илгээв.
* 1917 - Оросын хаан II Николайн хэргэмийг хураан авсанаар Оросыг 304 жил захирсан Романовын угсааны хаанчлал эцэслэжээ.
* 1922 - Египет улс Их Британиас тусгаар тогтнож, хаан ширээнд I Фүадыг залав.
* 1926 - Грекын ерөнхийлөгчөөр дарангуйлагч Теодорос Пангалос сонгогджээ.
* 1927 - Түүхэнд анх удаа эмэгтэйчүүдийн завьны уралдаан зохион байгуулагдав. Тус уралдаанд Оксфордын их сургууль болон Кембриджийн их сургуулийн багууд өрсөлдсөн байна.
* 1933 - Австрийн канцелор Энгельберт Доллфусс Үндэсний зөвлөлийн гишүүдтэй уулзаж Австрофашист дарангуйллыг цогцлоох талаар ярилцжээ.
* 1939 - Карпат-Украйн Унгараас тусгаар тогтнов.
* 1941 - Филиппиний нисэх хүчин түүхэндээ анх удаа Манилагаас Багуйо хот хүртэл нислэг үйлдэж, Филиппиний төрийн далбааг хөлөг онгоцон дээрээс мандуулжээ.
* 1943 - Дэлхийн II дайн: Харковь хотыг Германы цэргүүд дахин эзлэв.
* 1945 - Дэлхийн II дайн: Зөвлөлтийн арми Дээд Силесиа хот руу довтлов.
* 1961 - Үндэстнүүдийн холбооны ерөнхий сайд нарын хуралдаанаар Өмнөд Африкын тусгаар тогтнолын асуудлыг хэлэлцжээ.
* 1965 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Линдон Б.Жонсон Сельма дахь бослогын бурууг хүлээж, АНУ-ын Конгресст хар арьстнуудын санал өгөх эрхийг баталгаажуулах талаар үг хэлэв.
* 1978 - Этиоп болон Сомали улсууд энхийн гэрээнд гарын үсэг зурж, дайн өндөрлөв.
* 1985 - Интернетийн анхны домейн нэрийг авав. (symbolics.com)
* 1986 - Сингапурт байрлах "New World" зочид буудал нурж 33 хүн амиа алджээ.
* 1990 - ЗХУ-ын анхны ерөнхийлөгчөөр Михайль Горбачёв сонгогдов.
* 1991 - Нэгдсэн Германы удирдлагууд уулзаж, Холбооны бүгд найрамдах Герман улсыг байгуулах гэрээнд гарын үсэг зурж баталгаажуулжээ.
* 2011 - Сири улсад иргэний дайн дэгдэв.
== Мэндэлсэн алдартнууд ==
* 1638 - Хятадын эзэн хаан Шүнжи (1661 онд нас барсан)
* 1767 - АНУ-ын долоо дахь ерөнхийлөгч Эндрью Жексон (1845 онд нас барсан)
* 1779 - Их Британийн ерөнхий сайд Уиллиам Лемб (1848 онд нас барсан)
* 1809 - Либерийн анхны ерөнхийлөгч Жозеф Женкинс Робертс (1876 онд нас барсан)
* 1830 - Нобелийн шагналт Германы зохиолч Пол Хайс (1914 онд нас барсан)
* 1835 - Австрийн хөгжмийн зохиолч Эдвард Штраусс (1916 онд нас барсан)
* 1854 - Нобелийн шагналт Германы физикч Эмиль фон Беринг (1917 онд нас барсан)
* 1857 - Норвегийн анхны ерөнхий сайд Кристиан Микельсен (1925 онд нас барсан)
* 1869 - Бүгд найрамдах Польш улсын хоёр дахь ерөнхийлөгч Станислав Войчековски (1953 онд нас барсан)
* 1878 - Ираны хаан Реза Шах (1944 онд нас барсан)
* 1913 - "Бидний амьдралын сайхан өдрүүд" киноны Том Хортоны дүрээр алдаршсан Макдоналд Кейри (1994 онд нас барсан)
* 1916 - Косовогын хоёр дахь ерөнхийлөгч Фадил Хожа (2001 онд нас барсан)
* 1920 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Э.Донналл Томас (2012 онд нас барсан)
* 1930 - Нобелийн шагналт Оросын Жорес Альферов
** Нобелийн шагналт Америкийн химич Мартин Карплас
* 1953 - Гвиней-Биссау улсын ерөнхийлөгч Кумба Лала (2014 онд нас барсан)
* 1957 - "Симпсон" хүүхэлдэйн цувралын найруулагч Девид Силверман
* 1973 - Өмнөд Солонгосын жүжигчин И Же Жүн
* 1975 - Америкийн реппер, продьюсер Уилл.Ай.Эм
** Америкийн жүжигчин Эва Лонгориа
* 1977 - Линкин Парк хамтлагын продьюсер Жое Ханн
* 1982 - Олимпын хүрэл медальт Кенийн марафонч Уилсон Кипсанг Кипротич
* 1983 - Туркийн хөлбөмбөгч Умут Бүлүт
* 1991 - Америкийн сагсанбөмбөгч Завьер Хенри
* 1993 - Францын хөлбөмбөгч Поль Погба
== Нас барсан алдартнууд ==
* МЭӨ 44 - Ромын жанжин Юлий Цезарь (МЭӨ 100 онд төрсөн)
* 752 - Ромын пап Закари (төрсөн огноо тодорхойгүй)
* 963 - Византийн эзэн хаан II Романос (938 онд төрсөн)
* 1933 - Перу улсын 73 дахь ерөнхийлөгч Густаво Хименез (1886 онд төрсөн)
* 1962 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Артур Комптон (1892 онд төрсөн)
* 1969 - Японы мэргэжлийн сүмо бөхийн 33 дахь их аварга Такеши Мусашияма (1909 онд төрсөн)
* 1975 - Грекын саятан Аристотель Онассис (1900 онд төрсөн)
* 2004 - Нобелийн шагналт Америкийн химич Жон Попле (1925 онд төрсөн)
* 2006 - Грекийн ерөнхий сайд Георгиос Раллис (1918 онд төрсөн)
* 2011 - Америкийн реппер Нейт Догг (1969 онд төрсөн)
* 2012 - Панам улсын ерөнхийлөгч Бернардино Гонзалез Руйз (1911 онд төрсөн)
==
* {{BLR}} Үндсэн хуулийн өдөр
* {{JPN}} Хонен Мацүри
* {{LBR}} Ж.Ж.Робертсын өдөр
* {{PLW}} Залуусын өдөр
* Цагдаагийн зүй бус харилцааны эсрэг олон улсын өдөр
* Дэлхийн хэрэглэгчдийн эрх ашгийг хамгаалах өдөр
* Муслим соёл, энхтайван, хэл, киноны дэлхийн өдөр
----
{{Сарууд}}
| |||