3 сарын 3: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Мөр 1:
'''3 сарын 3''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 62 дахь ([[өндөр жил]] бол 63 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 303 өдөр үлдэж байна.
== Онцлох үйл явдал ==
* 473 - Баруун Ромын эзэнт гүрний хаанд Глисериус нэр дэвшив.
* 724 - Японы хатан хаан Геншо хаан ширээнээсээ татгалзаж, улмаар түүний нөхөр Шомү хаан ширээнд суув.
* 1284 - Руддианы гэрээ ёсоор Уельсын вант улс Английн эгнээнд нэгджээ.
* 1575 - Моголын эзэнт гүрний хаан Акбар Бенгалын армийг бут цохив.
* 1776 - Америкийн хувьсгал: АНУ-ын тэнгисийн цэрэг Нассаугын тулалдаанд оролцохоор эх газар дээр буужээ.
* 1799 - Орос болон Оттоманы эзэнт гүрний хамтарсан бүслэлт өндөрлөж, Францын тал бууж өгөв.
* 1845 - Флорида муж АНУ-ын 27 дахь муж болжээ.
* 1849 - Миннесота мужийн газар нутгийн заагыг эцэслэн тогтоов.
* 1857 - Франц болон Их Британи улс Хятадад дайн зарлажээ.
* 1859 - АНУ-д хоёр өдөр үргэлжилсэн боолчуудыг зарах их үзэсгэлэн өндөрлөжээ.
* 1861 - Хаант Оросын хаан II Александер иргэн бүр хувийн өмчтэй байх хуульд гарын үсэг зурав.
* 1865 - HSBC (Hongkong and Shanghai Banking Corporation) албан ёсоор байгуулагджээ.
* 1873 - АНУ-ын Конгресс ор хөнжлийн явдал, янаглал, тачаангуй байдлыг илтгэсэн элдэв номыг шуудангаар зөөхгүй, хэвлэн нийтлэхэд хатуу хяналт тавих шийдвэр гаргажээ.
* 1875 - Жорж Бизегийн алдарт "Кармен" дуурь Парист анх удаа тайзнаа тавигдав.
* 1878 - Орос-Туркийн хооронд болсон дайн дуусав. Улмаар Болгарчууд Оттоманы эзэнт гүрнээс тусгаар тогтнож чаджээ. Харин Берлиний хуралдаанаар Оттоманыг эзэнт гүрэн бус вант улс байх шийд гаргасан байна.
* 1885 - АНУ-ын Нью-Йорк хотноо алдарт AT&T компани албан ёсоор байгуулагджээ.
* 1904 - Германы эзэн хаан II Вилгельм дуу хураагуурт илтгэлээ бичүүлсэн дэлхийн хамгийн анхны улстөрч болжээ. Тэрээр Томас Эдисоны зохиосон дуу хураах цилиндр буюу фонограф төхөөрөмжинд үгээ хэлж бичүүлжээ.
* 1910 - Америкийн саятан Жон Д.Рокефеллер тэтгэвэртээ гарч байгаагаа зарлаад өөрийн хөрөнгөө сайн санааны болон буяны үйлсэд зарцуулна гэдгээ мэдэгджээ.
* 1918 - Брест-Литовскын гэрээнд Герман, Австри, Оросууд гарын үсэг зурснаар Финланд, Эстони, Литви, Польш улс тусгаар тогтнов.
* 1923 - Алдарт TIME сэтгүүлийн анхны дугаар худалдаанд гарчээ.
* 1924 - 14 зууны турш буюу 1,400 жил оршин тогтносон Исламын халифат Оттоманы эзэнт гүрэн задран унав. Улмаар Туркын тусгаар тогтнол баталгаажиж Кемал Ататурк анхны ерөнхийлөгч болжээ.
** Фиумын чөлөөт улс руу Италийн хаант улс нэвтэрч, булаан эзлэв.
* 1931 - АНУ-ын төрийн сүлд дууллаар одоогийн хэрэглэж байгаа төрийн дууллыг соёрхон батлажээ.
* 1938 - Саудын Араб улсаас газрын тос илрэв.
* 1939 - Энэтхэгийн эрх чөлөөний төлөө тэмцэгч Мохандас Ганди Энэтхэгийг эзлэн захирч байгаа Британийн дарангуйллын эсрэг тайван замаар өлсгөлөн зарлаж тэмцэхээр болов.
* 1942 - Дэлхийн II дайн: Японы нисэх хүчний арван онгоц Баруун Австралийн Брүүм хотод халдсаны улмаас 100 гаруй хүн амиа алджээ.
* 1944 - ЗХУ-ын тэнгисийн цэргийн дээд шагнал болох "Нахымов" болон "Ушаков"-ын одонг ЗХУ-ын Сайд нарын зөвлөл соёрхон батлав.
* 1945 - Дэлхийн II дайн: Америк Филиппиний хамтарсан цэргийн хүч Манила хотод бүрэн хяналтаа тогтоожээ.
** Дэлхийн II дайн: Навигацын төхөөрөмжийн алдааны улмаас Их Британийн эзэн хааны армийн агаарын хүчин Нидерландын Гааг хотын Безуйденхут тосгонд бөмбөг хаяж энгийн номхон 511 хүн амиа алджээ.
* 1951 - Дэлхийн хөгжмийн урлагын түүхэнд рок'н ролл урсгалын анхны дуу болох "Рокет 88" дуу бичигдэж дуусчээ. Энэ дууг Жеки Бренстон, Айк Төрнер нар хамтран дуулсан байдаг.
* 1958 - Иракын ерөнхий сайдын суудалд Нури аль-Саид суув. Тэрээр энэ албыг найм дахь удаагаа хашихаар болсон нь энэ юм.
* 1969 - Аполло сансрын хөтөлбөр: Аполло 9 хөлөг сарны модультай холбогдох туршилт үйлдэв.
* 1985 - Чилийн Вальпарасио бүс нутагт 8.3 магнитудын асар хүчтэй газар хөдлөлт болсоны улмаас 177 гаруй хүн амиа алдаж, нэг сая гаруй хүн орон гэргүй болжээ.
* 1986 - Австралийн хууль батлагдсанаар тус улс Их Британиас албан ёсоор тусгаар тогтнов.
* 1997 - Үндсэн үүрэг нь цахилгаан мэдээ болон кабелийн станц зориулалттай дээрээ хүмүүс багтаах танхимыг шийдсэн "Тэнгэрийн цамхаг" Шинэ Зеландын Окланд хотод албан ёсоор нээгджээ.
* 2005 - Дэлхийн түүхэнд анх удаагаа зогсолтгүй, замдаа шатахуунаар цэнэглэхгүй ганцаарчилсан нислэг амжилттай болов. Уг нислэгийг Стив Фоссетт гүйцэтгэжээ.
** Шинэ Зеландын төлөөлөгчдийн танхимын даргаар Маргарет Уилсон томилогдов. Ингэснээр Үндэстнүүдийн холбоо болон Их Британийн эзлэн түрэмгийлсэн орнуудаас анх удаагаа эмэгтэй хүн төрийн өндөр алба хашсан тохиолдол болсон юм.
* 2013 - Пакистан улсын Карачи хотод бөмбөг дэлбэрч 45 хүн амиа алдан, 180 гаруй хүн бэртэж гэмтжээ. Карачи хотын шийтийн урсгалыг дагагчид голчлон амьдардаг дүүрэгт энэхүү дэлбэрэлт болсон байна.
== Мэндэлсэн алдартнууд ==
* 1455 - Португалийн хаан II Жон (1495 онд нас барсан)
* 1825 - Японы сүмо бөхийн домог Ширануй Коемон (1879 онд нас барсан)
* 1839 - Алдарт "Тата" группыг үндэслэгч, Энэтхэгийн бизнесмэн Жамсетжи Тата (1904 онд нас барсан)
* 1847 - Телефон утасыг зохион бүтээгч Александер Грам Белл (1922 онд нас барсан)
* 1895 - Нобелийн шагналт Норвегийн эдийн засагч Рагнар Фриш (1973 онд нас барсан)
* 1918 - Нобелийн шагналт Америкийн биохимич Артур Корнберг (2007 онд нас барсан)
* 1924 - Японы ерөнхий сайд Мураяма Томичи
* 1930 - Румын улсын хоёр дахь ерөнхийлөгч Йон Илиешку
* 1935 - Болгарын хоёр дахь ерөнхийлөгч Желю Желев (2015 онд нас барсан)
* 1945 - "Хөгжилтэй хөлнүүд", "Галзуу Макс" киногоороо алдаршсан Оскарын шагналт найруулагч, кино зохиолч Жорж Миллер
* 1953 - Бразилийн хөлбөмбөгч, дасгалжуулагч Зико
* 1961 - Олимпийн мөнгө, хүрэл медальт, тив, дэлхийн аварга Их Британийн жад шидэгч Фатима Уитбред
* 1962 - Олимпийн гурав, эдлхийн дөрвөн удаагийн алтан медальт Америкийн олон төрөлтийн тамирчин Жеки Жойнер-Керсий
* 1963 - Дэлхий болон европын аварга Испанийн гүйгч Мартин Физ
* 1964 - 1985 оны Америкийн мисс Лора Харринг
* 1973 - Люксембургын ерөнхий сайд Завиер Беттел
* 1977 - Ирландын нэрт дуучин Ронан Кийтинг
* 1982 - "Тэнгэрлэг нэгэн гэр бүл" киногоор нэрд гарсан Америкийн жүжигчин Жессика Белл
* 1983 - Олимпийн хоёр удаагийн алтан медальт Өмнөд Африкийн усанд сэлэгч Сара Пауве
== Нас барсан алдартнууд ==
* 1239 - Киевын их ван IV Владимир Рурикович (1187 онд төрсөн)
* 1605 - Ромын пап VIII Клемент (1536 онд төрсөн)
* 1999 - Нобелийн шагналт Канадын химич Герхард Херцберг (1904 онд төрсөн)
==
* {{JPN}} Хинамацүри буюу Охидын өдөр
* {{BUL}} Чөлөөлөгдсөн өдөр
* {{GEO}} Ээжүүдийн өдөр
* {{MWI}} Эх орончдын өдөр
* {{EGY}} Тамирчдын өдөр
* {{LIB}} Багш нарын өдөр
* Дэлхийн зэрлэг байгалийн өдөр
----
{{Сарууд}}
| |||