2 сарын 8: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
б Bot: Migrating 155 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2323 (translate me) |
No edit summary |
||
Мөр 1:
'''2 сарын 8''' нь [[Григорийн тоолол|Григорийн тооллын]] жилийн 39 дахь өдөр.
== Онцлох үйл явдал ==
* 421 - Баруун Ромын эзэнт гүрний хаанаар III Константинус өргөмжлөгджээ.
* 1238 - Монголын эзэнт гүрний цэргүүд Оросын Владимир хотыг уулгалан довтлов.
* 1575 - Нидерландын хамгийн алдартай, хамгийн хөгшин сургуулиудын нэг Лейдэний их сургууль байгуулагджээ.
* 1587 - Шотландын хатан Мериг төрийн эрхийг хууль бусаар авахыг санаархсан гэж үзэн цаазаар авав.
* 1601 - Эссэксийн хоёрдугаар гүн Роберт Девере хатан хаан I Элизабетийн эсрэг хувьсгал өрнүүлэв. Гэсэн ч удалгүй Деверегийн хүч ялагдал хүлээсэн юм.
* 1693 - АНУ-ын Виржиниа мужийн Уиллиамсбург хотод Английн хаан III Уиллиам, Хатан хаан II Мери нарын дурсгалд зориулж, Уиллиам болон Меригийн коллежийг байгуулжээ.
* 1817 - Сан Мартиний удирдлага дор цугларсан арми Андийн нурууг давж, Чили улсыг Испанийн дарлалаас чөлөөлөв.
* 1837 - АНУ-ын сенат хуралд АНУ-ын анхны дэд ерөнхийлөгчийн суудалд Ричард Жонсонг суулгасан байна.
* 1865 - Боолчлолыг халах, худалдаалах, наймаалцахыг бүрэн хориглосон АНУ-ын Үндсэн хуулийн 13-р нэмэлт өөрчлөлтөд нэгдэн орохоос Делавейр муж татгалзав. Тэд 1901 оныг хүртэл Үндсэн хуулийн 13 дахь нэмэлт өөрчлөлтийг хүлээн зөвшөөрөөгүй юм.
* 1879 - Хатан хааны дэргэдэх Канадын хүрээлэнгийн ээлжит хуралдааны үеэр Сендфорд Флеминг Олон улсын нэгдсэн цаг тооллын талаарх анхны санаагаа дэвшүүлжээ.
* 1887 - Уугуул америкчуудын өв соёл, газар нутгийг хотжилтоос хамгаалах тухай Дейвсийн хууль батлагдав.
* 1904 - Порт Артурын тулаан: Японы арми Порт Артурт гэнэтийн дайралт хийв. Ингэснээр Орос-Японы дайн эхэлжээ.
* 1910 - Уиллиам Д.Бойс АНУ-ын Хөвгүүдийн скаутын холбоог байгуулав.
* 1915 - Кино урлагийн түүхэнд домог болон мөнхөрсөн "Birth of Nation" кино Лос Анжелес хотноо анхлан дэлгэцэнд гарчээ.
* 1922 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Уоррен Г.Хардинг радиогоор үг хэлсэн анхны ерөнхийлөгч болов.
* 1942 - Дэлхийн II дайн: Японы арми Сингапурыг эзлэн түрэмгийлэв.
* 1945 - Дэлхийн II дайн: Райн мөрний баруун эрэгт Их Британи, Канадын хамтарсан арми "Үнэн" ажиллагааг эхлүүлжээ.
** Михайль Девятев болон ЗХУ-ын өөр бусад 9 хүн Уседом арал дээрх бөөнөөр хорих лагераас зугтаж чаджээ.
* 1949 - Унгарын кардинал Мидшентиг эх орноосоо урвасан гэх үндэслэлээр баривчилав.
* 1950 - Зүүн Германд нууц ажиллагаатай цагдаагийн газар болох Стаси байгуулагджээ.
* 1952 - Их Британи, Умард Ирландын нэгдсэн хаант улсын хаан ширээнд II Элизабет суужээ.
* 1962 - Шаронны халдлага: Парис хотод жагсаал зохион байгуулсан үйлдвэрчний эвлэлийн 9 гишүүн цагдаагийн гарт амиа алдав. Тэд Алжирын тусгаар тогтнолыг дэмжиж жагсаал зохион байгуулсан юм.
* 1963 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Жон Ф.Кеннеди Куба руу худалдаа, аялал, бизнесийн чиглэлээр америкчуудыг зорчихийг хуулиар хориглов.
* 1968 - Иргэний эрхийн төлөөх Америкийн хөдөлгөөн: Өмнөд Каролина мужийн Оранжбург хотод байрлах Өмнөд Каролинагын их сургуулийн оюутнууд хар арьстануудыг эсэргүүцэж, жагсаал зохион байгуулжээ. Жагсаалын улмаас 3-4 хүн амиа алдсан байна.
* 1971 - Америкийн хөрөнгийн биржид NACDAQ индекс анх удаагаа арилжаалагдаж эхлэв.
* 1974 - Скайлаб 4 хөлгийн баг 84 хоног задгай сансарт ажилласны дараа эх дэлхийдээ эрэв. Үүнээс хойш Скайлаб хөтөлбөр дахиж хэрэгжээгүй билээ.
* 1978 - АНУ-ын Сенатын танхимын хуралдааныг анх удаагаа радио, телевизээр шууд дамжуулав.
* 1983 - Мельбурнын шороон шуурга: Австралийн хоёр дахь томоохон хот гэгдэх Мельбурн хотод ган гачигийн улмаас шороо шуурч нэг өдрийн дотор 320 метр шороон давхарлага үүсгэжээ.
* 1996 - АНУ-ын Конгресс Харилцааны соёлын тухай хуулийг баталжээ.
* 2005 - Шри-Ланкын иргэний дайн: Шри Ланкын Тамилийн хөдөлгөөний гишүүн, парламентын экс гишүүүн А.Чандранеруг отож байсан алуурчид амийг нь хороов.
* 2014 - Саудын Арабын Медина хот дахь нэгэн зочид буудалд гал гарсаны улмаар Египетын 15 сүсэгтэн амиа алдаж, 130 гаруй хүн бэртэж гэмтжээ.
== Мэндэлсэн алдартнууд ==
* 1291 - Португалийн хаан IV Альфонсо (1357 онд нас барсан)
* 1700 - Голланд, Швейцарийн алдарт математикч, физикч Даниел Бернулли (1782 онд нас барсан)
* 1798 - Хаант Оросын их гүн Михайль Павлович (1849 онд нас барсан)
* 1819 - Америкийн зохиолч, шүүмжлэгч Жон Раскин (1900 онд нас барсан)
* 1828 - Францын нэрт зохиолч Жюль Верн (1905 онд нас барсан)
* 1830 - Оттоманы эзэнт гүрний султан Абдулазиз (1876 онд нас барсан)
* 1834 - Оросын нэрт химич, Үелэх системийг зохиосон Дмитрий Менделеев (1907 онд нас барсан)
* 1883 - Америкийн нэрт эдийн засагч, улстөрийн шинжлэх ухаанч Йосеф Шумпитер (1950 онд нас барсан)
* 1893 - Бирмийн ерөнхий сайд Ба Мау (1977 онд нас барсан)
* 1894 - Оскарын шагналт нэрт найруулагч Кинг Видор (1982 онд нас барсан)
* 1895 - БНМАУ-ын Ерөнхий сайд, маршал Х.Чойбалсан (1953 онд нас барсан)
* 1914 - Бетмэнийг хамтран зохиогч Билл Фингер (1974 онд нас барсан)
* 1925 - Оскар болон Каннын наадмын шагналт, нэрт жүжигчин Жек Леммон (2001 онд нас барсан)
* 1931 - Америкийн нэрт жүжигчин Жеймс Дийн (1955 онд нас барсан)
* 1932 - Оскарын 5, Алтан Бөмбөрцгийн 4, Гремми хөгжийн наадмын 23 удаагийн шагналт нэрт хөгжмийн зохиолч Жон Уиллиамс
* 1959 - Аргентин улсын ерөнхийлөгч Морисио Макри
* 1960 - Филлиппиний 15 дахь ерөнхийлөгч III Бенинио Акүино
* 1966 - Германы нэрт хөлбөмбөгч Бруно Лаббадиа
** Болгарын хөлбөмбөгийн домог Христо Стойчков
* 1970 - NBA-н аварга, 7 удаагийн бүх одод тоглогч Алонзо Морнинг
* 1987 - Испанийн хөлбөмбөгч Хави Гарсиа
* 1992 - Голландын хөлбөмбөгч Бруно Мартинс Инди
** Олимпийн аварга, Азийн хошой аварга Японы бадминтонч Мацүмото Мисаки
* 1994 - Туркийн хөлбөмбөгч Хакан Чалханоглу
* 1995 - Германы хөлбөмбөгч Жошуа Киммич
== Нас барсан алдартнууд ==
* 1204 - Византийн эзэн хаан IV Алекс Ангелос (1182 онд төрсөн)
* 1265 - Монголын их хаан Хүлэгү (1217 онд төрсөн)
== Тэмдэглэлт баярууд ==▼
* 1640 - Оттоманы эзэнт гүрний султан IV Мурад (1612 онд төрсөн)
* 1676 - Хаант Оросын хаан Алексей (1629 онд төрсөн)
* 1725 - Оросын аугаа эзэн хаан "Их" Петр (1672 онд төрсөн)
* 1945 - Олимпийн мөнгөн медальт Италийн туялзуур сэлэмч Итало Сантелли (1866 онд төрсөн)
* 1957 - Нобелийн шагналт Германы физикч Вольтер Бот (1891 онд төрсөн)
* 1960 - Алдарт "улаан телефон танхим"-ыг зохион бүтээгч Гилес Гилберт Скотт (1880 онд төрсөн)
* 1975 - Нобелийн шагналт Английн химич Роберт Робинсон (1886 онд төрсөн)
* 1979 - Нобелийн шагналт Английн физикч Деннис Габор (1900 онд төрсөн)
* 1998 - Нобелийн шагналт Исландын зохиолч Халлдор Лазнесс (1902 онд төрсөн)
* 2002 - Сингапурын тав дахь ерөнхийлөгч Онг Тенг Чонг (1936 онд төрсөн)
* 2007 - Америкийн загвар өмсөгч Анна Николь Смит (1967 онд төрсөн)
* 2017 - Нобелийн шагналт Английн физикч Петер Мансфильд (1933 онд төрсөн)
* Паринирвана өдөр (Махайан Буддын уламжлалт баяр)
* Дурсан санах өдөр (Словени, Энэтхэг)
----
| |||