Асгат сум (Сүхбаатар): Засвар хоорондын ялгаа

 

БНМАУ-ын Засгийн газрын тєлєєлєгч Дартад гэдэг хүн Их уулын энгэрт нутгийн ардуудыг цуглуулж хурал хийлгэн сум байгуулж тахилгат уулын нэрээр Их уул гэж нэрлэсэн байна.. 1931 онд Асгат уулын энгэрт тєвлєрч Асгат сум гэж нэрлэх болжээ. Анх байгуулагдсанаасаа хойш 8 удаа сумын тєвєє нүүлгэж 1959 онд одоогийн байгаа Улаан дэлд тєвлєрч суурьшсан байна. 582,3 мянган га нутаг дэвсгэртэй тал хээрийн бүсэд багтдаг. Далайн түвшнээс дээш 1234-1334 метр єндєр Авдарын уул, Баян уул, Асгат уултай. Євєр хүрэм, Мухар, Сэнжит, Авдарын гол, Цагаан булаг, Хавирга зэрэг гол, булагтай. Гянт болд, болор, хайлуур жонш, чулуун нүүрс, шохойн чулуу, боржин зэрэг ашигт малтмалын нєєцтэй. Тус сум нь 1,8 мянган хүн амтай, 80,2 мянган толгой малтай, Монгол улсын гавьяат нэгдэлчин Г. Намжил, гавьяат жүжигчин Ж. Дарьсүрэн, үндсэн хуулийн цэцийн дарга Н.Жанцан, Доктор Т.Пунцаг, Г.Чадраабал, Г.Сүхбаатар, Ц.Няндаг, хєгжмийн зохиолч, урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Ж.Шараа,монгол улсын анхны эмэгтэй холбооны инженер, анхны эмэгтэй онц холбоочин Д.Цэнджав нарын алдар цуутнуудаараа бахархдаг. Тус сум нь шинжлэх ухааны академич, доктор, эрдэмтдээрээ аймагтаа тэргүүлдэг. Нарийвтар ноост Тал нутгийн цагаан хониний єлгий нутаг 2001 оны 7-р сард 10 киловольтын єндєр хүчдэлийн шугамаар аймгийн тєвтэйгээ холбогдож гэрэл цахилгааны байнгын эх үүсвэртэй боллоо.