Content deleted Content added
|
|
|
[[Файл:tsagaadai (1).jpg|200px|Image: 200 pixels|right|]]
[[Цагадай]] хан ([[Англи хэл]]: ''Chagatai Khan''; c. 1183–1241 or 1242) нь [[Чингис хаан]]ы хоёрдох [[Файл:tsagaadai (1).jpg|200px|Image: 200 pixels|right|]]хүү, анхны хан бөгөөд [[Цагадайн улс]], [[Цагадайн хэл]], [[Цагадайн Турк]]ыг байгуулагч хэмээн үздэг.[[Файл:Chagatai Khan.JPG|200px|Image: 200 pixels|right|]] Тэрээр эцгийнхээ өөд болсноос хойш [[төв ази]]йг насан эцэс болтлоо захирсан. Тэрээр ихэвчлэн Чингис хааны зарилгаар [[Их засагт]] хяналт тавих, гаргасан зарилгын бичээч байсан ч эцэстээ тэрээр зөвхөн Монголын эзэнт гүрний хан цолтон төдий л болсон. Харин Монголын эзэнт гүрний хойч үед түүний эзэнт гүрэн нилээд алдартай болж ирсэн. ▼[[Файл:Chagatai Khan.JPG|200px|Image: 200 pixels|right|]]
▲[['''Цагадай ]] хан ([[Англи хэл]]: '' Chagatai Khan' '; c.(1183 1183–1241оны orорчим–1241 1242эсвэл1242) нь [[Чингис хаан]]ы хоёрдоххоёр [[Файл:tsagaadaiдахь (1).jpg|200px|Image: 200 pixels|right|]]хүү , анхны хан бөгөөд [[Цагадайн улс]], [[Цагадайн хэл]], [[Цагадайн Турк]] ыгийг байгуулагч хэмээн үздэг. [[Файл:Chagatai Khan.JPG|200px|Image: 200 pixels|right|]] Тэрээр эцгийнхээ өөд болсноос хойш [[ төвТөв азиАзи]]йг насан эцэс болтлоо захирсан. Тэрээр ихэвчлэн Чингис хааны зарилгаарзарлигаар [[Их засагт]] хяналт тавихтавьж, гаргасан зарилгынзарлигийн бичээч байсан ч эцэстээ тэрээр зөвхөн Монголын эзэнт гүрний хан цолтон төдий л болсон. Харин Монголын эзэнт гүрний хойч үед түүний эзэнт гүрэн нилээд алдартай болж ирсэн.
Жинхэнэ үндэслэгч нь түүний ач хүү [[Alghu]] юм.
[[Хүлэгийн улс]]ын баруун урд зүгээр [[Ислам]]ын шашны нөлөө суларч харин тэр хэсгээр [[Муслам]]ын болон бусад шашныг шүтэж байсан. Гэсэн хэдий ч тэд хуучны нүүдэлчдийн онцлог шинж чанар дэндүү их байсан. Зарим түүх судлаачдын хэлснээр тэдний уналтанд орсон хамгийн гол шалтгаан нь хот байгуулалт, газар тариалан бий болсноос болж гэж үздэг.
Исламын шашныг дэлгэрүүлсэн анхны хүн нь [[Мубарак-шах]] (Араб нэр биш) юм. Энэ нь 1256 онд дэлгэрч ихэлсэн.
Гэсэн хэдий ч энд үнэхээр эргэлзээтэй зүйл олон байсан. Учир нь 30аас доош настай хүнийг бусад номлогч нар үл зөвшөөрч байсан ба үүнийг [[Тармарширин]] төрийн эрхийг авсныхаа дараагар өөрчилсөн. Үүнийг Дорнодын нүүдэлчид маш эсэргүүцэж ширүүн тэмцэл өрнүүлсний үндсэн дээр түүнийг 1334 онд алсан.
Түүний үхлээс болж Цагадайн гүрэн бутран унасан. Үүний дараагаар [[Төмөр]] тэдний гэр бүлээс эхнэр авсан. 16-р зууны эхэн үед одоогийн [[Үзбекстан]]д тэмцлээ өрнүүлж улмаар 18-р зуун гэхэд [[Үзбек]]ийн [[Шибан]]ы гэр хүртэл газар нутгаа тэлсэн.
[[Ангилал:Боржигин]]
|
