Михаил Таль

Михаил Нехемьевич Таль (латви. Mihails Tāls, 1936 оны 11-р сарын 9-нд Латвийн Рига хотод төрсөн- 1992 оны 6-р сарын 27-нд Москва хотод нас барсан) — 1960–1961 оны хооронд 8 дахь дэлхийн шатарын аварга цолыг эзэмшсэн латви гаралтай ЗХУ-ын шатарчин.

Михаил Таль

тамирчны тухай
Бүтэн нэр	орос. Михаил Нехемьевич Таль
Төрсөн өдөр	1936 оны 11 сарын 9
Төрсөн газар	Зөвлөлт, Латви, Рига
Нас барсан өдөр	1992 оны 6 сарын 28 (55 наслав)
Нас барсан газар	Орос, Москва
Улс, орон	Зөвлөлт (ЗХУ)
Тамир, спорт	шатар
Цол, зэрэг	их мастер (1957)
Дэлхийн аварга	1960–1961 он (VIII, 24 насандаа) Ботвинникоос Ботвинникт
Оргил чансаа	2705 оноо (1980 оны I сар)

Намтар

Михаил Нехемьевич Таль 1936 оны 11-р сарын 9-нд Латвийн Рига хотод еврей гэр бүлд төржээ. Түүний эцэг Нехемия Мозусович, эх Ида Григорьевна Таль нар үеэлүүд байсан байна. Эцэг Нехемия Мозусович (Мозесович) Таль (1896-1957) нь Латвийн алдартай мэдрэлийн ерөнхий эмч байв.

Төрсөн цагаасаа эхлэн Михаил баруун гартаа гурван хуруутай байв. Зургаан сартайдаа тэр хүнд хэлбэртэй менингитээр өвчилж байжээ.

Тэрээр гурван настайгаасаа уншиж сурсан бөгөөд 4 настайдаа математикт сайн болж 5 настайдаа толгойдоо гурван оронтой тоог үржүүлдэг байжээ.

1941 онд Талийн гэр бүлийг Юрла тосгонд (одоо Пермийн хязгаарын Коми-Пермяк дүүрэг) нүүсэн байна. Тэд 1945 он хүртэл Юрла хотод амьдарч байжээ. Михаил долоон настай байхад аав нь түүнд шатар тоглохыг анх заажээ.

Михаил Таль Рига хотын 22-р дунд сургуульд суралцаж, 1944 оноос эхлэн Рига хотын Пионерийн ордны шатрын дугуйланд дасгалжуулагч мастер Янис Крузкопс байжээ. Тал 10 настайдаа Рига хотын залуучуудын клубт түрүүлж, 13 настайдаа Латвийн ЗХУ-ын залуучуудын шигшээ багийн гишүүн, 17 настайдаа Бүгд найрамдах Латви улсын аварга болж, мастер цол хүртжээ. ЗХУ-ын багийн аварга шалгаруулах тэмцээнд (1953) тэрээр 2-р самбарт 1, 2-р байрыг хувааж, ЗХУ-ын спортын мастер цолны төлөө тоглох эрхийг авч, Беларусийн олон удаагийн аварга Владимир Сайгинтай (1954) тоглож ялсан.

23 настай Тал 1960 онд хамгийн залуу дэлхийн аварга болсон бол зөвхөн 1985 онд түүний амжилтыг Гарри Каспаров 22 настайдаа 13 дахь аварга болж эвдсэн байна. Шинэ аваргыг Ригад олон хүн хүндэтгэлтэйгээр угтаж авсан. Талийн амжилтыг тэрээр Ботвинникт тохиромжгүй тоглолт тулгасантай холбон тайлбарлаж байв.

Таль аваргын хувьд Лейпцигийн 14-р олимпиадад (1960) Фишертэй тоглож, Стокгольмд болсон олон улсын тэмцээнд түрүүлсэн (1961). Хариу тоглолтонд Тал шилдэг тоглогч М.М.Ботвинникт хожигдсон - түүнд 10 хожигдож, ердөө 5 хожиж, 6 тоглолт тэнцээгээр өндөрлөсөн. Ийнхүү Таль ганцхан жил дэлхийн аварга байсан. Удалгүй титэм авсан Ботвинник 1963 онд Т.Петросянтай хийсэн тоглолтод хожигдож титмээ өгчээ.

• 
  1961 он
• 
  1968 он

Гадаад холбоос

• hiimori.mn – Дэлхийн шатрын Найм дахь аварга МИХИАЛ ТАЛЬ