Жаргалант сум (Төв)
Жаргалант (монгол бичгээр 
жиргалангту) нь Төв аймгийн сум юм. Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотоос 135 км зайтай оршдог.
 Монгол улсын  Төв аймгийн Жаргалант сум |
|
|---|---|
 |
|
 |
|
| Сумын | 2,100 км² газар нутагтай |
| 2011 онд | 6728 хүн амтай.[1] |
| Дотроо | Буурал, Өгөөмөр, Баянбулаг, Загдал гэх дөрвөн багтай. |
| 2011 оны | төсөвт 330 сая ₮ (5/27) оруулж, |
| мөн ондоо | 1,492 сая ₮ (3/27) заржээ.[2] |
| 2011 оны | 133,291 толгой мал (9/27) нь |
| нэг хүнд | ноогдвол 21.2 (__/27) болно.[2] |
| Өрхийн | 43.8% (809/1844) нь малтай.[2] |
| ____ онд | үүсэн байгуулагдсан |
| Эргэн тойрондоо | Төв аймгийн Борнуур, Баянцогт, Угтаалцайдам, Цээл, Сүмбэр, Сэлэнгэ аймгийн Орхонтуул, Орхон, Баянгол гэсэн найман сумаар хүрээлэгддэг. |
- Жаргалант сум холбоосыг дарж адил нэрт зүйлсээс ялган таниарай.
Түүх Засварлах
Жаргалант сумын нутаг нь Түшээт Хан аймгийн Баатар вангийн хошуунд харьяалагдаж байсан. Хожим 1927 онд Сангийн тариалан нэртэйгээр анх байгуулагдан улмаар Баян-Өлзийт сум гэж яваад, 1957 онд БНМАУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн тогтоолоор Жаргалант сум болон байгуулагдсан.
Газар зүй Засварлах
Засаг захиргааны анхан шатны нэгж 4 багтай. 186800 га нутаг дэвсгэртэй. Үүнээс: 99000 га талбай нь бэлчээр, 38000 га тариалангийн талбайтай, 33800 га талбай нь нарсан ойн зонхилсон ойн сан бүхий газартай. Сумын нутаг дэвсгэр далайн түвшнээс дээш 950-1050 метрт өргөгдсөн, жилд дунджаар 200-250 мм тунадас унадаг ой, хээр хосолсон байгалийн бүтэцтэй.
Хүн ам Засварлах
2022 оны жилийн эцсийн хүн амын тоогоор 6728 хүн, 1969 өрх тоологдсон. Нийт хүн амын 70%ыг 35 хүртэлх насны залуус эзэлдэг. Жаргалант сумын засаг Даргаар Нямаагийн Энхболд ИТХ-н даргаар Дашзэвэгийн Дашдаваа нар 2020 оноос хойш ажиллаж байна
Эдийн засаг Засварлах
Дэд бүтэц сайн хөгжсөн, Монгол улсын босоо тэнхлэгийн дагуух төв засмал зам дайран өнгөрдөг. Сумын төсөвт байгууллагууд болох ЗДТГ, сумын хүн эмнэлэг, соёлын төв, Ерөнхий боловсролын 12 жилийн бүрэн дунд сургууль, 2 бага сургууль, хүүхдийн 4 цэцэрлэг үйл ажиллагаа явуулж байна.
2022 оны жилийн эцсийн малын тооллогоор сумын хэмжээнд нийт 181,65 мянган толгой мал тоологдсоноос тэмээ-0,1 мянга, адуу-14,68 мянга, үхэр-18,82 мянга, хонь-93,21 мянга, ямаа-54,94 мянга тус тус тоологдсон байна. Сумын нийт өрхийн 22.3% буюу 440 малчин өрхтэй. Жилд дунджаар 35-40 мянган төл бойжуулан авч байна.
Одоогоор газар тариалан, мал аж ахуй, уул уурхай, аялал жуулчлалын чиглэлээр 98 аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаагаа явуулж байна. 2009 онд сумын хэмжээнд нийт 10025 га талбайд үр тариа, 1254 га-д төмс, 35 га-д хүнсний ногоо тариалаад байна.
Газар тариалангийн үйлдвэрлэлийн арвин их туршлагатай бүтээлч хөдөлмөрч ард түмний дундаас 14 хөдөлмөрийн баатар, 6 гавьяат төрөн гаржээ.
Эшлэл Засварлах
- ↑ Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн систем. [https://1212.mn/mn
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedстат2011