Ватерлоогийн дэргэдэх тулалдаан

Ватерлоогийн дэргэдэх тулалдаан нь одоогийн Бельгийн нутаг дэвсгэр дээр 1815 оны 7 сарын 15-ны өдөр болсон тулалдаан юм. Энэхүү тулалдаанд I Наполеоны удирдсан Францын Хаант Улс нь Долоодугаар эвсэлтэй тулгаран байлдаж, Англи ба түүний холбоотнууд Пруссийн армитай хамтран Наполеоныг ялжээ. Ватерлоогийн тулалдаан нь Наполеоны сүүлчийн тулалдаан гэдгээрээ түүхэнд үлдсэн билээ. Наполеоны ялагдал нь түүнийг хаан ширээнээсээ татгалзаж Гэгээн Елена арал руу цөлөгдөхөд хүргэсэн юм.

Ватерлоогийн дэргэдэх тулалдаан
Хамаарах дайн: Долоо дахь эвслийн дайн
"Ватерлоогийн тулалдаан", Виллиам Садлерын бүтээл
Огноо 1815 оны 7 сарын 18 Байршил Ватерлоо, одоогийн Валлон Брабант Үр дагавар Эвслийн шийдвэрлэх ялалт Наполеоны аян дайны төгсгөл, Парисын гэрээ Эзэн хаан I Наполеон Гэгээн Елена арал руу цөлөгдсөн
Байлдагч талууд
Францын Хаант Улс	Долоодугаар эвсэл: Нэгдсэн Хаант Улс Нидерланд Ханновер Брауншвайг Нассау
Командлагч болон удирдагчид
I Наполеон	Веллингтоны гүн Гебхард фон Блюхер
Хохирол
Нийт: 48,000 25,000 алагдсан эсвэл шархадсан 8,000 олзлогдсон 15,000 сураггүй алга болсон	Нийт:17,000 3,500 алагдсан; 10,200 шархадсан; 3,300 сураггүй алга болсон Прусс:Нийт: 7,000 1,200 алагдсан; 4,400 шархадсан; 1,400 сураггүй алга болсон.

Чөлөөлөх дайнуудын тулалдаан (1813–1815 он)

1813 оны хаврын давшилт
Люнебург – Мөккерн – Халле – Гроссгөршен – Герсдорф – Баутцен – Райхенбах – Неттелнбург – Хаинау – Луккау

---

1813 оны намрын давшилт
Гроссбээрен – Кацбах – Дресден – Хагелберг – Кулм – Денневиц – Гөөрдэ – Алтенбург – Виттенберг – Вартенбург – Лийбертволквиц – Лайпциг – Торгау – Ханау – Хоххайм – Данциг

---

1814 оны өвлийн давшилт
Эпинал – Коломбе – Бриенне – Ла Ротьере – Шампобер – Монмирай – Шато-Тьерри – Вошам – Морман – Монтро – Бар-сюр-Обе – Суасон – Краон – Лаон – Реймс – Арси-сюр-Обе – Фер-Шампенуаз – Сан-Дизье – Кле – Вилпариси – Парис

---

1815 оны зуны давшилт
Катр-Бра – Линьи – Ватерлоо – Вавр – Парис

1815 онд Наполеон Эльба арлаас оргож, дахин хаан ширээндээ суухад Долоодугаар эвсэл түүний эсрэг хөдөлсөн. Долоодугаар эвсэл хоёр салж, нэгийг нь Веллингтон, нөгөөг нь Блюхер удирдан хойд Францын нутгаас хөдөлж эхлэв. Наполеон тэр хоёрыг нэгдэхээс нь өмнө цохихоор яаравчлан Парисаас гарчээ. Ватерлоогийн аян дайны гол үйл явдал 1815 оны 6-р сарын 16-19-ний хооронд болсон бөгөөд Ватерлоогийн дэргэдэх тулаанаар өндөрлөсөн.

Наполеон байлдааны тушаалыг 1815 оны 6-р сарын 18-нд өгчээ. Веллингтоны арми Мон-Сен-Жаны налуу дээр Брюсселийн зам дагуу байрлав. Үд болж байхад Наполеоны арми Англи ба түүний холбоотнуудыг шахаж эхлээд удаагүй байхад Пруссчууд түүний баруун жигүүрийг бут цохиж, Английн арми сөрөг дайралтад орсноор Францын армийг бут цохижээ. Наполеоны арми бууж өгч, Наполеон хаан ширээнээсээ татгалзан Гэгээн Елена арал руу цөлөгдсөн. Түүнийг хаан ширээнээс татгалзсаны дараа XVIII Луи хаан ширээг авчээ.

Өнөөдөр уг тулааны талбар дээр Арслант өндөрлөг гээд том хөшөө сүндэрлэж байгаа.

Цахим холбоос

 Commons: Ватерлоогийн тулалдаан – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан