Япон Улсын Ерөнхий сайд

Япон Улсын Ерөнхий сайд (Япон: 内閣総理大臣, эсвэл 首相) - Японы Засгийн газрын тэргүүний албан тушаал. Японы Ерөнхий сайд гэдэг албан тушаал 1885 онд бий болж, 1947 оны Үндсэн хуулиар өнөөгийн хэлбэрээ олсон байна.

Японы Ерөнхий сайдын "Сүлд"

Одоогийн Ерөнхий сайд: Кишида Фүмио

Японы Ерөнхий сайдыг парламентад олонх болсон улс төрийн намын өргөн мэдүүлснээр Японы Эзэн хаан томилдог байна. Ерөнхий сайд сайд нарыг томилох болон огцруулах эрхтэй.

Япон Улсад 1885 онд Европын туршлагын үндсэн дээр (гол төлөв Германы) төрийн удирдлагын тогтолцооны цоо шинэ өөрчлөлт хийсэн. Үүний дагуу хуучин Төрийн үндсэн гүйцэтгэх засаглал болсон Дажоокан (яп. 太政官: Төрийн Зөвлөл)-ыг халж, оронд нь Сайд нарын Танхим, Төрийн буюу иргэний алба бий болсон байна. 1885 оны 12 дугаар сарын 22-нд Японы анхны Ерөнхий сайдаар Ито Хиробүми томилогдсон түүхтэй. Мөн шинэ тогтолцооны дагуу тэрбээр Ерөнхий сайдаас гадна Эзэн хааны ордны сайд, Үндсэн хуулийн комиссын даргын албыг давхар хашиж байжээ.

1885 оноос хойших хугацаанд 90 болон 96-98 дахь засгийн газрын тэргүүн Абэ Шинзоо Японы түүхэнд нийт 8 жил 9 сар тус албыг хашсан нь хамгийн удаан ажилласан дээд амжилт юм.

Ерөнхий сайдын томилгоо

Японы Ерөнхий сайдад нэр дэвшигчийг парламентын хоёр Танхим хоёулаа сонгодог хуультай. Хэрэв Төлөөлөгчдийн танхим болон Зөвлөхүүдийн танхим нэг хүнийг сонговол Японы эзэн хаан түүнийг шууд Ерөнхий сайдын албан тушаалд томилдог. Японы Үндсэн хуулийн дагуу Эзэн хаан санал болгож буй нэр дэвшигчийг томилохгүй байх ямар ч боломжгүй. Хэрэв Төлөөлөгчдийн танхим болон Зөвлөхүүдийн танхимаас Ерөнхий сайдад өөр өөр хүн нэр дэвшүүлсэн тохиолдолд эвлэрүүлэх журам явуулдаг. Хэрэв эвлэрэхгүй бол Төлөөлөгчдийн танхимын шийдвэрийг дагах ёстой ажээ. Иймд бодит байдал дээр Төлөөлөгчдийн танхимд олонх болсон нам, эвсэл Ерөнхий сайдад нэр дэвшигчээ ямагт гаргаж чаддаг байна.