Циклин

Циклин молекул нь эсийн циклийн үед үүсч, устдаг уураг юм. Циклин молекул нь CDK-н молекултай холбоотой байдаг бөгөөд CDK-ийн үйл ажиллагааг хянаж, фосфорилизаци урвалд оролцох уургийг сонгодог. Циклин молекулын судалгаандаа усны амьтан болох Arbacia -г модель болгосон бол сүүлд эдгээр циклин молекулыг өөр бие организм, тэр дундаа хүний организмд одоогоор арваад циклин төрлийн молекул байгааг тогтоожээ.

Леланд Хартвелль, Тим Хант, Паул Нерс нар 1980-аад эхээр анхны циклин молекулыг нээжээ, үүнийхээ төлөө 2001 оны Биологи-анагаах ухааны нобелийн шагнал хүртсэн аж.

Нобельтнууд эсийн циклийг зохицуулдаг молекуляр механизмыг ийнхүү нээжээ. Эсийн амьдралын циклийн үед CDK молекулын тоо тогтмол байдаг, харин циклиний зохицуулалтаас хамаарч үйл ажиллагаа нь өөр өөр байдаг. CDK молекул болон циклин хоер нь нийлээд эсийг нэг үе шатаас нөгөө үе шат руу шилхих үйл явцыг зохицуулдаг.

Нээлтийн ач холбогдол

Энэхүү суурь нээлт нь биологи анагаах ухааны бусад олон салбарт асар их ач холбогдолтой нь ойлгомжтой. Ялангуяа хавдрын эсїїдэд хромосомын гажиг яагаад үүсдэг, охин эсїїдэд хромосом яагаад буруу хуваагдаж, эсвэл гээгддэг гэх мэт асуудалд чухал нээлт болжээ. Хромосомын гажиг нь эсийн циклийн зохицуулалт алдагдсанаас үүсдэг бололтой. CDK-н молекул болон циклиний ген нь хавдрын ген буюу онкогений үйл ажиллагаатай адил їйл явуулж болохыг баталжээ. Эсийн амьдралын циклийн явцад CDK молекул болон циклин нь хавдрын супрессор генийг (p53, Rb) хуулбарладаг аж.

Эдгээр нээлт нь хавдрын оношлогоонд єргєн хэрэглэгдэх юм. CDK молекул болон циклиний тївшин ихсэх явдал хүний хавдар нэн ялангуяа хєхний болон тархины хавдарт тохиолддог байна. Тэгэхээр эдгээр нээлт нь хавдрын эмчилгээний шинэ аргын үндэс болжээ. CDK молекулыг саатуулагч ингибиторыг ашиглан эмнэл зүйн туршилтууд одоо хийгдэж байна.