Хөрсний органик бодис

Хөрсний органик бодис (SOM) нь задралын янз бүрийн үе шатанд байгаа ургамал, амьтны үлдэгдэл, хөрсний бичил биетний эс, эд, хөрсний нянгийн нийлэгждэг бодисуудаас бүрддэг хөрсний органик бодисын бүрэлдэхүүн хэсэг юм. SOM нь хөрсний физик, химийн шинж чанар, зохицуулалтын экосистемийн үйлчилгээг үзүүлэх чадавхид олон тооны ашиг тусыг өгдөг. SOM нь хөрсний үйл ажиллагаа, чанарт онцгой ач холбогдолтой.

SOM-ийн ашиг тус нь хэд хэдэн цогц, интерактив, эдафик хүчин зүйлсийн үр дүнд бий болдог; Хөрсний үйл ажиллагаанд үзүүлэх эдгээр ашиг тусын бүрэн бус жагсаалтад хөрсний бүтэц, бөөгнөрөл, ус хадгалах, хөрсний биологийн төрөл зүйл, бохирдуулагч бодисыг шингээх, хадгалах чадвар, буферийн чадвар, ургамлын шим тэжээлийн эргэлт, хадгалалтыг сайжруулах зэрэг орно. SOM нь катион солилцооны цэгүүдийг бий болгож, ургамлын шим тэжээл, ялангуяа азот (N), фосфор (P), хүхэр (S) зэрэг микроэлементүүдийн нөөц болж, хөрсний үржил шимийг нэмэгдүүлдэг бөгөөд SOM-ийн эрдэсжилт аажмаар ялгардаг. Иймээс SOM-ийн хэмжээ болон хөрсний үржил шим нь ихээхэн хамааралтай байдаг.

SOM нь хөрсний нүүрстөрөгчийн (C) гол шингээгч, эх үүсвэр болдог. Хэдийгээр SOM-ийн C агууламж ихээхэн ялгаатай боловч SOM нь ихэвчлэн 58% C агуулдаг гэж тооцоолдог бөгөөд "хөрсний органик нүүрстөрөгч" (SOC) нь ихэвчлэн SOM-ийн ижил утгатай, хэмжсэн SOC-ийн агууламж нь ихэвчлэн SOM-ийн прокси үүрэг гүйцэтгэдэг. Хөрс нь дэлхий дээрх хамгийн том С шингээгчдийн нэг бөгөөд дэлхийн нүүрстөрөгчийн эргэлтэд чухал ач холбогдолтой бөгөөд ингэснээр уур амьсгалын өөрчлөлтийг бууруулахад чухал ач холбогдолтой юм. Тиймээс SOM/SOC-ийн динамик болон SOM менежментээр дамжуулан нүүрстөрөгчийн ялгаруулалтын экосистемийн үйлчилгээг үзүүлэх хөрсний чадавхи сүүлийн үед ихээхэн анхаарал татаж байна.