Хэнгэрэг нь Ардын буюу язгуур хэнгэрэг, Найрал хөгжмийн гэсэн үндсэн хоёр төрөл зүйлтэй байна. Модон хүрээ царанд амьтны арьс татаж янз бүрийн хэмжээтэйгээр хэнгэрэгийг хийх бөгөөд гогчлон бөөгийн шүтлэгтэй ард түмнүүдэд түгээмэл хэрэглэгдэнэ. Хэнгэрэгийн царанд шигшүүргэ хийж хослон дэлдэх нь элбэг. Эрт дээр үеэс Монголчууд хүрэл, зэс, гууль хэнгэрэг үйлдэж элдэв зан үйлд хэрэглэж байжээ.

Хэнгэрэг

Хэнгэрэг нь бөө хүнд амьд амьтан даль жигүүрт хүлэг нь билээ. Хэнгэрэг бөөгийн зан үйлийн хамгийн гол зэвсэг бөгөөд дугуй, зууван дугуй, гурвалжин, болон янз бүрийн хэлбэр дүрстэй, янз бүрийн билгэдэл агуулсан зураг чимэглэлтэй байдаг. Хэнгэрэгний дотор талд босоо бариул хөндлөвч байх агаад бөө хэнгэрэгээ дэлдэж хүлэг морио улам бүр дээш нисгэж дэлдэлтээ намсгаснаар хүлэг морио газарт аажмаар буулгаж ирнэ. Дээд болон доод ертөнц рүү хүлэг мориороо зорчих бөгөөд насан туршдаа зургаан хүлэг унасан гэх нь зургаан хэнгэрэг элээсэн гэсэн үг ажээ.

Үүнтэй төстэй хэрэгслүүд

засварлах

Хэнгэрэг (оросоор Бубен, украйнаар Бубон, словенээр boben, чехээр хэнгэрэг,[1] польшоор bemben) нь хэнгэрэгтэй төстэй цохиурын овгийн хөгжмийн зэмсэг юм. Хэнгэрэг нь модон эсвэл төмөр цагирагнаас бүрдэх бөгөөд түүний аль нэг талд нь өтгөн мембран сунадаг (зарим хэнгэрэгт огт мембран байдаггүй). Зарим төрлийн хэнгэрэг нь дуугарах металл цагираг, цан эсвэл жижиг хонх зэргээр тоноглогдсон байдаг.[2][3]

Дайерех

засварлах

Дайре (эсвэл дойра, дойра, дайре, дойра, дайре) нь Иран (Перс), Балкан болон Афганистан, Тажикистан, Узбекистан зэрэг Төв Азийн олон оронд алдартай, сонгодог хөгжмийг дагалдуулдаг жингэнэсэн дунд хэмжээний хүрээтэй бөмбөр юм.[4][5] Энэ бол бөмбөр, хэнгэрэг хоёрын хоорондох цохивор хөгжим юм.

Даф (دف) нь Иран, Азербайжан, Арабын ертөнц, Турк (түүнийг TEF гэж нэрлэдэг), Узбекистан (түүнийг кидирма гэж нэрлэдэг), Энэтхэг (хаана) зэрэг алдартай, сонгодог хөгжмийг дагалдуулдаг том хэнгэрэг буюу Перс-Араб бөмбөр юм. үүнийг дафли гэж нэрлэдэг) болон Туркменистан.[6] Даф нь ихэвчлэн тоглож буй хөгжмийн хэмнэл, хэмнэлийг заадаг тул монофоник дорнын хөгжимд удирдаачийн үүрэг гүйцэтгэдэг.

Тимпанум

засварлах

Тимпанум буюу табрет (эртний Еврейчүүдийн тоф, Исламын шашинтнууд, Испанийн Моорчуудын адюфе) нь орчин үеийн хэнгэрэгтэй төстэй израильчуудын гол цохиур хөгжим юм.[7]

Рабана (олон тооны рабан) нь Шри Ланкад хэрэглэгддэг нэг талт уламжлалт гар хэнгэрэг юм.[8][9]

Эх сурвалж

засварлах
  1. "Carmen: opéra comique en quatre actes". books.google.com. Татаж авсан: 2024-01-31.
  2. "Types of Tambourines". ourpastimes.com. Татаж авсан: 2024-01-31.
  3. "Традиционные русские музыкальные инструменты, о которых вы должны знать". yavitrina.ru. Татаж авсан: 2024-01-31.
  4. "Dayereh". www.indianidolacadmy.in. Archived from the original on 2024-01-24. Татаж авсан: 2024-01-31.
  5. "Doira - Uzbek National Musical Instrument". globalconnect.uz. Татаж авсан: 2024-01-31.
  6. "Daf". www.traditionalarabicmusic.com. Татаж авсан: 2024-01-31.[permanent dead link]
  7. "Tambourine Instrument". indianmusicschool.com. Archived from the original on 2024-01-27. Татаж авсан: 2024-01-31.
  8. "Musical instruments of Sri Lanka". asiainch.org. Татаж авсан: 2024-01-31.
  9. "11 Traditional Sri Lankan Drums". asian-recipe.com. Татаж авсан: 2024-01-31.