Химийн тэнцвэрт байдал

Химийн тэнцвэрт байдал

Химийн урвалын үед химийн тэнцвэрт байдал нь урвалд орж буй бодисууд болон бүтээгдэхүүнүүд хоёулаа цаг хугацааны явцад өөрчлөгдөх хандлагагүй концентрацид агуулагдаж, системийн шинж чанарт ажиглагдахуйц өөрчлөлт гарахгүй байх төлөв юм. [1] Энэ төлөв нь урагшлах урвал нь урвуу урвалтай ижил хурдтай явагдах үед үүсдэг. Урагш ба ухрах урвалын урвалын хурд ерөнхийдөө тэг биш боловч тэнцүү байна. Тиймээс урвалд орох бодис ба бүтээгдэхүүний концентрацид цэвэр өөрчлөлт гарахгүй. Ийм төлөвийг динамик тэнцвэр гэж нэрлэдэг.[2][3] [1]

Түүхийн танилцуулга

Химийн тэнцвэрийн тухай ойлголтыг Berthollet зарим химийн урвалууд буцах боломжтой гэдгийг олж мэдсэний дараа 1803 онд боловсруулсан.[4] Аливаа урвалын холимог тэнцвэрт байдалд байхын тулд урагш болон хойш (урвуу) урвалын хурд тэнцүү байх ёстой. Доорх химийн тэгшитгэлд сумнууд тэнцвэрийг харуулах хоёр замыг зааж байна.[5] А ба В нь урвалд орох химийн төрөл, S ба T нь бүтээгдэхүүний төрөл,  α, β, σ, бас  τ нь тухайн урвал болон бүтээгдэхүүний стехиометрийн коэффициент юм.

α A + β B ⇌ σ S + τ T

  1. "Түлшээ үржүүлэн шатаах хурдан реакторын нейтроны тоог нэмэгдүүлэх боломжууд". Физик сэтгүүл. 34 (577): 66–73. 2023. doi:10.22353/physics.v34i577.5914. ISSN 2311-1097.