Уургийн нугаралт

Уургийн нугаралт гэж, уураг нь өөрийн үүргийг гүйцэтгэх болмжтой болох бүтцийн өөрчлөлтөд буюу конформацд орох процессийг хэлнэ. Уургийн нугаралт нь, полипептидүүд, санамсаргүй хэлхээ) (random coil) төлөвөөс, нугаран, өөрийн өвөрмөц ба үүрэг гүйцэтгэх 3-н хэмжээст хэлбэрт (3D) шилжих физик процесс юм.[1] Уураг болгон, мРНХ дараалалын дагуу хуулбарлагдан (трансляцлагдан) үүсмэгц, амин хүчлүүдийн шугаман хэлхээнээс тогтох, нугалраагүй полипептид эсвэл санамсаргүй хэлхээ гэж нэрлэгддэг хэлбэрт оршдог. Полипептид нь ямар наг тогтвортой 3-н хэмжээст бүтэцгүй байдаг (зургийн зүүн талын дүрс). Уургуудийн хувьд, амин хүчлүүд нь хоорондоо харилцан үйлчлэлцэж тогтвортой 3-н хэмжээст бүтцийг (нугалрасан уураг) үүсгэдэг ба түүнийг натив төлөв гэж нэрлэдэг (зургийн баруун талын дүрс). Үүсэх 3-н хэмжээст бүтэц нь тухайн уургийн амин хүчлийн дарааллаар (Анфинсений догма) тодорхойлогддог.[2] 1980-аад оны үеэс хийж эхлэгдсэн туршилтууд нь амин хүчлийн кодоныг илрүүлсэн ба тэр нь мөн уургийн бүтцэд нөлөөлдөг байх боломжтой.[3]

Уураг нугларахаас өмнө ба дараа.
Уургийн нугалралын үр дүн.

Эх сурвалж засварлах

  1. Alberts, Bruce; Alexander Johnson; Julian Lewis; Martin Raff; Keith Roberts; Peter Walters (2002). "The Shape and Structure of Proteins". Molecular Biology of the Cell; Fourth Edition. New York and London: Garland Science. ISBN 0-8153-3218-1. {{cite book}}: Unknown parameter |chapterurl= ignored (|chapter-url= suggested) (help)
  2. Anfinsen, C. (1972). "The formation and stabilization of protein structure". Biochem. J. 128 (4): 737–49. PMC 1173893. PMID 4565129.
  3. Robert Saunders, Charlotte M. Deane (2010). "Synonymous codon usage influences the local protein structure observed". Nucleic Acids Research. Oxford University Press. 38 (19): 6719–6728. doi:10.1093/nar/gkq495. PMC 2965230. PMID 20530529.