Хүхэрт устөрөгч

Хүхэрт устөрөгч
Устөрөгчийн сульфидийн бөмбөлөг ба савх загвар	Устөрөгчийн сульфидийн огторгуйн загвар
Нэр
	Системчилсэн IUPAC нэр Hydrogen sulfide, Устөрөгчийн сульфид
	Өөр нэр Дигидроген моносульфид; Дигидроген сульфид; Хүхрийн хий; Хүхэрт устөрөгч; Сульфан; Хүхэржсэн устөрөгч; Хүхрийн гидрид; Hydrosulfuric acid; Hydrothionic acid
Ерөнхий
CAS бүртгэлийн дугаар	7783-06-4
3DMet	B01206
Байлштейны дугаар	3535004
ChEBI	CHEBI:16136
ChEMBL	ChEMBL1200739
ChemSpider	391
ЕХ дугаар	231-977-3
Gmelin	303
Jmol-3D зураг	Зураг
KEGG	C00283
MeSH	Hydrogen+sulfide
PubChem	402
RTECS дугаар	MX1225000
UNII	YY9FVM7NSN
UN дугаар	1053
	InChI InChI=1S/H2S/h1H2 ; Key: RWSOTUBLDIXVET-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1/H2S/h1H2; Key: RWSOTUBLDIXVET-UHFFFAOYAJ;
	SMILES S;
Шинж чанар
Химийн томъёо	H2S
Моль масс	34.08 g·mol−1
Гадаад байдал	Өнгөгүй хий
Үнэр	Муудсан өндөг
Нягт	1.363 g dm−3
Хайлах температур	−82 °C (−116 °F; 191 K)
Буцлах температур	−60 °C (−76 °F; 213 K)
Усанд уусдаг эсэх	4 g dm−3 (at 20 °C)
Ханасан уурын даралт	1740 kPa (at 21 °C)
Хүчиллэг (pKa)	7.0
Суурьлаг (pKb)	6.95
Хугалах илтгэгч (nD)	1.000644 (0 °C)
Бүтэц
Цэгийн бүлэг	C2v
Молекул бүтэц	Нугларсан
Диполь момент	0.97 D
Термохими
Хувийн; дулаан шингээлт(C)	1.003 J K−1 g−1
Ердийн моляр энтроп (So298)	206 J·mol−1·K−1
Үүсэлтийн ердийн энтальп (ΔfHo298)	−21 kJ·mol−1
Аюултай нөхцөл
Бодисийн аюулгүй байдлын хүснэгт	External MSDS
ЕХ ангилал	F+ T+ N
Р-фраз	R12, R26, R50
АБ-фраз	(S1/2), S9, S16, S36, S38, S45, S61
NFPA 704	4 4 0
Дөл авалцах температур	−82.4 °C (−116.3 °F; 190.8 K)
Өөрөө шатах температур	232 °C (450 °F; 505 K)
Дэлбэрэх хязгаар	4.3–46%
	Үхлийн тун эсвэл концентраци:
LC50 (Медиан концентраци)	713 ppm (харх, 1 цаг); 673 ppm (хулгана, 1 цаг); 634 ppm (хулгана, 1 цаг); 444 ppm (харх, 4 цаг)
LCLo (Хамгийн бага концентраци)	600 ppm (хүн, 30 минут); 800 ppm (хүн, 5 минут)
	АНУ-ын зөвшөөрөгдсөн дээд хэмжээ (NIOSH):
PEL (Зөвшөөрөгдөх)	C 20 ppm; 50 ppm [хамгийн дээд хэмжээ 10-минут]
REL (Зөвлөсөн)	C 10 ppm (15 mg/m3) [10-минут]
IDLH (Аюултай хэмжээ	100 ppm
Хамааралтай нэгдлүүд
Хамааралтай: устөрөгчийн халкогенүүд	Ус; Устөрөгчийн селенид; Устөрөгчийн теллурид; Устөрөгчийн полонид; Устөрөгчийн дисульфид; Сульфанил
Бусад	Фосфин
	Өөрөөр тодотгож заагаагүй бол бодисуудын хэвийн төлөв (25 °C [77 °F], 100 kPa) дахь үзүүлэлтүүд.
	шалгах (what is: /?)
	Мэдээлэлийн хайрцагны эх сурвалж

Хүхэрт устөрөгч буюу Устөрөгчийн сульфид (Англи: hydrogen sulfide) нь H
2S химийн томъёо бүхий нэгдэл. Устөрөгчийн сульфид нь өнгөгүй, муудсан өндөгнийхтэй төстэй эвгүй үнэртэй, агаараас 1.1905 дахин хүнд, маш хортой, идэмхий, шатамхай, тэсрэмтгий хий.

Аюулгүй ажиллагаа засварлах

Хүхэрт устөрөгч нь маш хортой ба шатамхай (шатах харьцаа нь 4,3-46%). Агаараас хүнд учир агааржуулалт муутай орчны ёроолд хуримтлагдах хандлагатай. Хэдийгээр, эхний үед маш их идэмхий мэт боловч, богино хугацаанд үнэрлэх мэдрэмжийг үгүй болгодог ба хохирогч түүний агууламжийг мэдрэхгүй байсаар хэтэрхий оройтсон байдаг. Аюулгүй харьцахын тулд, хүхэрт устөрөгчийн материалын аюулгүй байдлын мэдээллийн хуудас (МААМ)-тай танилцах шаардлагатай.^[10]

Эх сурвалж засварлах

↑ "Hydrogen Sulfide - PubChem Public Chemical Database". The PubChem Project. USA: National Center for Biotechnology Information.
↑ Perrin, D.D., Ionisation Constants of Inorganic Acids and Bases in Aqueous Solution, 2nd Ed., Pergamon Press: Oxford, 1982.
↑ Bruckenstein, S.; Kolthoff, I.M., in Kolthoff, I.M.; Elving, P.J. Treatise on Analytical Chemistry, Vol. 1, pt. 1; Wiley, NY, 1959, pp. 432-433.
↑ Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8
↑ ^5.0 ^5.1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A23. ISBN 0-618-94690-X.
↑ "Archive copy". Archived from the original on 2011-11-17. Retrieved 2015-11-09.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0337". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
↑ ^8.0 ^8.1 "Hydrogen sulfide". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
↑ "Hydrogen sulfide". npi.gov.au.
↑ Iowa State University, Department of Chemistry MSDS. "Hydrogen Sulfide Material Safety Data Sheet" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-27. Retrieved 2009-03-14. {{cite web}}: External link in |first= (help)

Нэмэлт эх сурвалж засварлах

"Hydrogen Sulfide", Committee on Medical and Biological Effects of Environmental Pollutants, University Park Press, 1979, Baltimore. ISBN 0-8391-0127-9
Загвар:Cite thesis

Гадаад холболт засварлах

Commons: Хүхэрт устөрөгч – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Загвар:Устөрөгчийн нэгдлүүд Загвар:Нейротрансмиттерууд Загвар:Хүхрийн нэгдлүүд

[1] "Hydrogen Sulfide - PubChem Public Chemical Database". The PubChem Project. USA: National Center for Biotechnology Information.

[2] Perrin, D.D., Ionisation Constants of Inorganic Acids and Bases in Aqueous Solution, 2nd Ed., Pergamon Press: Oxford, 1982.

[3] Bruckenstein, S.; Kolthoff, I.M., in Kolthoff, I.M.; Elving, P.J. Treatise on Analytical Chemistry, Vol. 1, pt. 1; Wiley, NY, 1959, pp. 432-433.

[4] Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8

[b1-5] 5.0 ^5.1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A23. ISBN 0-618-94690-X.

[6] "Archive copy". Archived from the original on 2011-11-17. Retrieved 2015-11-09.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)

[PGCH-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0337". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[IDLH-8] 8.0 ^8.1 "Hydrogen sulfide". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[9] "Hydrogen sulfide". npi.gov.au.

[10] Iowa State University, Department of Chemistry MSDS. "Hydrogen Sulfide Material Safety Data Sheet" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-27. Retrieved 2009-03-14. {{cite web}}: External link in |first= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[9]

[8]

[7]

[10]