Каноо Жигороо: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1:
[[Image:Кано Жигороо.jpg|thumb|Кано Жигороо]]
 
[1860~1938] Коодоокан жүдог үндэсдэгч, "Жүдогийн Эцэг" хэмээн нэрлэгддэг. Сурган хүмүүжүүлэгч, Жүдочин. <br>
Каноо овгийнхон нь удмаараа элит гэр бүл юм. Тухайн үед өвөг эцэг Жисакү нь архи үйлдвэрлэл, бага оврын хөлөгөөр тээвэр эрхлэн, түүгээрээ маш нэртэй байсан. Тэдний том охинтой гэр бүл болсон нь Жигороогийн эцэг Жироосакү (治朗作希芝) байжээ. Жисакү нь Жироосакүд пүүсээ өвлүүлэх бодолтой байсан ч, Жироосакү нь Жисакүгийн хүү, өөрийнхөө хүргэн дүүдээ даатгаж, өөрөө худалдааны хөлөг онгоцны тээврийн пүүс байгуулан, [[Вадамисаки]] хэмээх усан боомт байгуулж, тухайн үеийн Самурайн засаглалын улс төрч [[Кацү Кайжюү]]гийн итгэлт түнш нь байжээ. [[Янаги Мүнэёши]]гийн хойд эх нь Жигороогийн эгч нь юм. Дашрамд дурьдахад одоогийн Кикүмасамүнэ болон Хакүхо архины үйлдвэрүүд нь адилхан Каноогийн овгийнх юм. <br>
Жигороо нь Жироосакүгийн 3 дахь хүү болон төрсөн. Багын авъяаслаг тэрийг 13 настай байхад нь эцэг Жироосакү нь Мэйжигийн засгийн газарт уригдан нийслэл руу оржээ. Тэнд уран бичиг, англи хэл сурч 14-тэйдээ тусгай дамжаа болон, Кайсэй сургуулиудаар дамжин 1877 онд Токио дахь Эзэн Хааны их сургуульд(Одоогийн Токиогийн Их Сургууль) элсэн орсон. Тусгай дамжаа, Кайсэй сургуульд байхдаа сул биетэй байсны улмаас том, хүчтэй хүүхдүүдэд ялагдагддаг байв. Тиймээс хүчгүй байсанч гэсэн хүчтэй хүнийг ялж болдог жүжицүд суралцмаар байсан ч аав нь эсэргүүцэн зөвшөөрдөггүй байжээ.<br>
Их сургуульд орсноор түүний хүсэл биеллээ олжээ. Гэвч тухайн үед соёлын хөдөлгөөн ид өрнөж, жүжицүгээр нэг их хүн хичээллэхгүй байсан тул, түүнд багш хайж олоход хэцүү байв. Арайхийн Тэнжиншинёо урсгалын жүжицүгийн багш Фүкүда Яносүкэг хайн олж шавь оржээ.
Тэр үед болсон яриа 'Багшдаа нэг сайн шидүүлж аваад, "Яаж ингэж шиддэг болох вэ?" хэмээн асуутал, "Тоог нь гүйцтэл хийвэл ойлгох болноо" гэж 'билээ. Аргагүй л хичээнгүй сурагчийн асуух асуулт даа. <br>
Фүкүда нь нас эцэслэж Тэнжиншинёо урсгалыг даан залгамжилсан Исо Тадатомо, түүнийг нас барсны дараа Китоо урсгалын жүжицүшийн Ийкүбо Цүнэтоши(飯久保恒年)-с суралцсан. <br>
1979 оны 7 сард [[Шибүсава ЭйичишийнЭйичи]]гийн хүсэлтээр Асукасанд байрлах Шибүсавагийн тусгай өргөөнд 7 сарын 3-наас Японд айлчлан ирээд байгаабайсан АНУ-ын 18 дахь Ерөнхийлөгч [[Улисс Симпсон Грант]]ын өмнө жүжицүгийн үзүүлэн тоглолт хийж байсан байна.<br>
Жүжицүгийн 2 урсгалаас төрөл бүрийн техникүүдийг боловсруулж, "Тэнцвэр алдагдуулах" чадварын онолтойгоо уялдуулан "жүдо"-г зохиосон байна. Их сургуулиа төгсөөд 1882 оны 5 сарын 5-нд, жүдогийн анхны дэвжээг Шитая дүүрэгт орших Эйшо сүмд босгож, [[Шоги]], [[Иго]]гийн зэрэг цолын системийг хэрэглэн, "Би, чи, бүгдээрээ сайн сайхан", "Бүх чадлаа сайн сайхны төлөө" зэрэг үгүүдийг уриа болгон Коодооканг байгуулсан байна. <br>
 
Нөгөө талаас Гакүшюүин сургуулийн эрхлэгч, Токиогийн багшийн мэргэжлийн ахлах сургууль(одоогийн Цүкүбагийн Их сургууль), Хуучин 5-р ахлах сургууль(одоогийн Күмамотошийн Их Сургууль)-н захирал, хуучны Нада дунд сургуулийг байгуулах зэрэг сурган хүмүүжүүлэгчийн үйл хэрэгтээ ч гэсэн бүх хүчээ зориулж байсан байна.
Фүкүда нь нас эцэслэж Тэнжиншинёо урсгалыг даан залгамжилсан Исо Тадатомо, түүнийг нас барсны дараа Китоо урсгалын жүжицүшийн Ийкүбо Цүнэтоши(飯久保恒年)-с суралцсан.
1909 онд Япон улсаас анхлан Олон улсын олимпын хорооны гишүүн болж, 1911 онд Японы биеийн тамирын холбоог байгуулж, тэргүүн нь болов. 1912 онд Японы багийг дасгалжуулан анх удаа Стокхолмын зуны олимпын наадамд оролцов.<br>
1979 оны 7 сард Шибүсава Эйичишийн хүсэлтээр Асукасанд байрлах Шибүсавагийн тусгай өргөөнд 7 сарын 3-наас Японд айлчлан ирээд байгаа
1936 оны Олон улсын олимпын хорооны хурлаар түүний оролцоотойгоор 1940 оны олимпын наадмыг Японд хийх болов.(Дайнаас болж болиулсан).1938 оны Олон улсын олимпын хорооны хурлаас харих замдаа (Ёкохама усан боомтод хүрэхээс 5 хоногийн өмнө) уушигны үрэвсэлээс болж энэ ертөнцийг орхижээ. <br>
 
77 настай байжээ. <br>
 
1978 оноос Кано Жигороо Цомын тэмцээн зохиогдох болж, 2006 хүртэл 12 удаа зохиогдсон байна.
福田の死後は天神真楊流の家元である磯正智に学ぶ。磯の死後、今度は起倒流柔術の飯久保恒年に学ぶようになる。明治12年(1879年)7月、渋沢栄一の依頼で渋沢の飛鳥山別荘にて、7月3日から来日中のユリシーズ・S・グラント前アメリカ合衆国大統領に柔術を演武した。
 
柔術二流派の技術を取捨選択し、崩しの理論などを確立して独自の「柔道」を作り上げ、大学卒業後の明治15年(1882年)5月5日、柔道場を下谷北稲荷町永昌寺書院に設け、囲碁、将棋から段位制を取り入れ「精力善用」「自他共栄」の言葉を掲げた講道館を設立した。
 
一方で、学習院教頭、東京高等師範学校(現筑波大学)校長、旧制第五高等学校(現熊本大学)校長などを務め(部下の教授に、夏目漱石、小泉八雲(ラフカディオ・ハーン)等がいた)、旧制灘中学校の設立にも関わるなど教育者としても尽力する。また、中国人留学生の受け入れにも努め、のちに文学革命の旗手となる魯迅も嘉納に師事した。
 
1909年には日本人初のIOC委員となり、1911年に大日本体育協会(現日本体育協会)を設立してその会長となる。1912年、ストックホルムオリンピックの日本オリンピック初参加に於いては監督として参加した。
 
1936年のIOC会議で1940年に東京へのオリンピック招致に成功し(戦争の激化により返上)した1938年のIOC会議からの帰国途上(横浜到着の2日前)、氷川丸の船内で肺炎により死去。享年77。遺体は氷詰にして持ち帰られた。
 
1978年より「嘉納治五郎杯国際大会」が開かれ、2006年までに12回行われている。
 
[[en:Jigoro Kano]]