Антонио Вивальди: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
хөгжим
Мөр 1:
[[Файл:Antonio Vivaldi.jpg|thumb|Антонио Луцио Вивальди]]
[[Файл:Antonio Vivaldi signature.svg|200px|right]]
'''Антонио Луцио Вивальди ''' ({{lang-it|Antonio Lucio Vivaldi}}; [[Венец]]эд [[1678]] оны [[3 сарын 4]] — [[Вена]]д [[1741]] оны [[7 сарын 28]]) бол [[Венец]]ийн алдартай хөгжмийн зохиолч, хийлч-виртуоз, багш, удирдаач, католик шашны зүтгэлтэн. Тэрээр дуурь, оратори, дан хөгжмийн болон цөөхүүл хөгжимд зориулсан асар их бүтээл, туурвилыг хүн төрөлхтөнд үлдээсэн авьяаслаг хөгжмийн зохиолч ажээ. Түүнийг XVIII зууны италийн хийлийн урлагийн нэгэн томоохон төлөөлөгч мөн гэдгийг арга байхгүй хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй юм. Ид уран бүтээл туурвиж байсан тухайн цаг үедээ Европ дахинаа алдаршиж байсан цөөхөн уран бүтээлчдийн нэг бол Вивальди мөн. Түүний дан хөгжмийн бүтээлүүд, ялангуяа хийлд зориулсан концертууд нь хэдэн зуун жил дамжин эгшиглэсээр байна. Тэдгээрээс хамгийн алдартай нь “Harmony ба зохион бүтээлт” цувралын “Дөрвөн улирал” хэмээх хийлд зориулсан 4 концерт байдаг.  
'''Антонио Луцио Вивальди ''' ({{lang-it|Antonio Lucio Vivaldi}}; [[Венец]]эд [[1678]] оны [[3 сарын 4]] — [[Вена]]д [[1741]] оны [[7 сарын 28]]) бол [[Венец]]ийн алдарт [[хөгжмийн зохиолч]], [[хийлч]] хүн байлаа.
 
== Амьдрал ба урлагт орсон зам ==
Венецийн сүмийн хөгжимчин Жованни Батист өөрийн бяцхан хүүдээ хийл хөгжим зааж өгч байсан нь хүн төрөлхтний сонгодог хөгжмийн урын санд сонгодог хөгжмийн баялаг өв соёлыг бий болгох эхлэл байжээ. Антонио Вивальди 1691 онд анхныхаа зохиолыг бичиж байсан байна. 1703 онд Вивальди сүмийн санваартан болов. Вивальди тэр үедээ ихээхэн алдартай байсан Венецийн Оспедале Дела Пьета консерваторид хичээл заах болсноор түүний багшлах болон хөгжмийн зохиолч болох амьдралын эхлэл тавигджээ. Түүний үндсэн ажил бол шашны холбогдолтой болон төрөл бүрийн ордны хөгжим зохиох явдал байсан ч Вивальди захиалгат хөгжмийг хурдан, хөнгөн хийж гүйцэтгэдэг байв. Мөн тэр хэмжээгээрээ ивальди шинэлэг, өвөрмөц дуугаралттай зохиолуудыг бичиж байсан юм. Симфони найралд цэргийн найралд хэрэглэж байсан үлээвэр хөгжмийн зэмсгүүдийг шинээр оруулж байжээ. Түүний ажлын хурдыг 5 хоногт багтаан 3 бүлэгт дуурь бичиж байснаар тодорхойлж болох юм. 1705 онд “опус 1” гэж дугаарласан 12 сонатууд нь хэвлэгдэн гарав. 1706 онд Вивальди анх удаа Францын элчин сайдын ордны тоглолтод оролцжээ. 1709 онд хийл, чембалод зориулсан 12 сонатыг багтаасан 2 дахь опус нь хэвлэгдэв. 1713-1718 онд хөгжмийн 8 удаагийн амжилттай тоглолт болсон байна. Түүнээс гадна Антонио Вивальди Венецийн театр болон бусад баяр наадмаар өөрийнхөө дууриудыг тоглуулж, гадаад, дотоодын аялан тоглолтуудыг хийж амжуулав. 1740 оноос эхлэн хэсэг хугацаанд тэр Австрид ордны хөгжмийн зохиолчоор ажиллаж байгаад 1741 оны 6-р сарын 28-нд нас баржээ.
 
== Вивальдигийн уран бүтээл ==
 
Хэдийгээр Антонио Вивальди олон тооны бүтээл туурвисан хэдий боловч тэр өөрийнхөө бүтээлийг нэгтгэн хэвлүүлж байсангүй. Харин хожим, XX зуунд л дөнгөж эмхэтгэлүүд нь гарч эхэлсэн байдаг. Тэрээр 500 орчим концерт, 100-д сонат, мөн симфони, серенадуудыг зохиосон юм. Тэдгээрээс хамгийн алдартай нь хийл, найрал хөгжимд зориулсан “Дөрвөн улирал” концерт юм.
[[Ospedale della Pietà]]д ажиллаж байсан тэр үеээс Вивальди дуурийн хөгжим бичиж эхэлсэн бөгөөд 1713 онд анх тавигдсан [[Ottone in villa]]c хойш 1739 он гэхэд тавин дуурийг тэрээр туурьвисан байлаа.
Нэгэн маргааны улмаас тэрээр [[Венец]]ийг орхиж [[Мантова]], [[Ром]] д ажиллаж мөн [[Ромын Пап]]д хоёр ч удаа тоглон өгч, сүмийн хөгжим бичиж байгаад найман жилийн дараа [[Венец]]дээ эргэн ирсэн байна.
Вивальдигийн олон шүтэн бишрэгчид Венецийг зорих болсон хэдий ч [[Барокко]] урсгалаас [[Галант]] урсгалийг илүүтэй үзэх болсон Вивальдигийн хөгжим аажмаар хүмүүсийг сонирхолыг тэр бүр татахаа болив.
Тиймээс 1740 онд Вивальди [[Вена]]-г зорисон бөгөөд тэнд ирсэнээсээ хойш арван сарын дараа 1741 оны 7 сарын 28д тэрээр таалал төгсжээ. Олонд шүтэн бишрэгдэж явсан түүний оршуулга сүр дуулиангүй, их чимээгүй болж өнгөрсөн байна.
 
“Дөрвөн улирал”( Le quattro stagioni )-Антонио Вивальдийн хийл найрал хөгжимд зориулсан опус 8-ын 12 концертын эхний 4 цуврал концерт болох юм. Дээрх концертууд нь барокко хөгжмийн хамгийн тод томруун жишээ болно. Эдгээр концертууд нь 1723 онд зохиогдсон бол хоёр жилийн дараа олны хүртээл болж байжээ. Тухайн үедээ тоглолт бүрийнхээ хийлийн гоцлолыг Вивальди өөрөө хөгжимддөг байсан гэдэг. Концертууд нь 3 ангитай ба хоёр захын ангиуд нь хурдан темптэй байх бол дунд анги нь удаавтар, аядуу зөөлөн байдаг. Энэ цувралд багтсан 4 концертууд нь бүгд 3 ангитай байгаад тэдгээр нь нийлээд 12 болох ба энэ нь нэг жилийн 12 сар гэсэн утга санааг агуулаагүй юм. Вивальдийн дээрх концертуудаас хойш бусад хөгжмийн зохиолчид ихэнхдээ аливаа концертыг 3 ангитай бүтээх хандлага бий болжэ. Энэхүү 4 цуврал концерт тус бүрт Вивальди хөтөлбөр бичиж, тайлбар өгсөн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, концерт тус бүрт зориулан сонет бичиж буюу үнэн чанартаа хөтөлбөр зориулж өгсөн хэрэг.        
Вивальдигийн 500 гаруй концертийн 241 нь хийлийн гоцлол концерт бөгөөд 39 концерт нь [[Фагот]] мөн бусад [[үлээвэр хөгжим]], [[мандолин]] зэрэгт зориулагдсан концертууд багтдаг байна.
 
70 гаруй концертдоо тэрээр 2 болон түүнээс дээш гоцлолуудийг оролцуулж, мөн зэмсэг бүрээс 16 гоцлолоос бүрдсэн концерт, эсвэл огт гоцлолгүй концерт зэрэг нь түүний хэр шинийг ирэлхийлэгч байсныг илтгэж байгаа юм.
[[Ospedale della Pietà]]д ажиллаж байсан тэр үеээсүеэс Вивальди дуурийн хөгжим бичиж эхэлсэн бөгөөд 1713 онд анх тавигдсан [[Ottone in villa]]c хойш 1739 он гэхэд тавин дуурийг тэрээр туурьвисантуурвисан байлаа.
Вивальди нэгэн захианд 94 дуурь бичсэн гэж дурьдсан байдаг ч одоогоор түүнийх болох нь тогтоогдсон 49 дуурь байдаг байна. Эдгээрээс ихэнх нь 1970 оноос хойш олон орны тайзнаа тавигдаж эхэлсэн бөгөөд түүний бичиж хэрэглэж байсан [[нот]] уудын ихэнх нь одоо [[Турин]]ы [[Үндэсний Номын Сан|Biblioteca Nazionale]] д хадгалагдаж байгаа аж.
Нэгэн маргааны улмаас тэрээр [[Венец]]ийг орхиж [[Мантова]], [[Ром]] д ажиллаж мөн [[Ромын Пап|Ромын Папа]]д хоёр ч удаа тоглон өгч, сүмийн хөгжим бичиж байгаад найман жилийн дараа [[Венец]]дээ эргэн ирсэн байна.
ВивальдигийнВивальдийн олон шүтэн бишрэгчид Венецийг зорих болсон хэдий ч [[Барокко]] урсгалаас [[Галант]] урсгалийгурсгалыг илүүтэй үзэх болсон ВивальдигийнВивальдийн хөгжим аажмаар хүмүүсийгхүмүүсийн сонирхолыг тэр бүр татахаа болив.
Тиймээс 1740 онд Вивальди [[Вена]]-г зорисонзорьсон бөгөөд тэнд ирсэнээсээирснээсээ хойш арван сарын дараа 1741 оны 7 сарын 28д28-д тэрээр таалал төгсжээ. Олонд шүтэн бишрэгдэж явсан түүний оршуулга сүр дуулиангүй, их чимээгүй болж өнгөрсөн байна.
 
ВивальдигийнВивальдийн 500 гаруй концертийнконцертын 241 нь хийлийн гоцлол концерт бөгөөд 39 концерт нь [[Фагот]] мөн бусад [[үлээвэр хөгжим]], [[мандолин]] зэрэгт зориулагдсан концертууд багтдагбайдаг байна.
70 гаруй концертдоо тэрээр 2 болон түүнээс дээш гоцлолуудийггоцлолуудыг оролцуулж, мөн зэмсэг бүрээс 16 гоцлолоос бүрдсэн концерт, эсвэл огт гоцлолгүй концерт зэрэг нь түүний хэр шинийг ирэлхийлэгчэрэлхийлэгч байсныг илтгэж байгаа юм.
Вивальди нэгэн захиандзахиандаа 94 дуурь бичсэн гэж дурьдсан байдаг ч одоогоор түүнийх болох нь тогтоогдсон 49 дуурь байдаг байна. Эдгээрээс ихэнх нь 1970 оноос хойш олон орны тайзнаа тавигдаж эхэлсэн бөгөөд түүний бичиж хэрэглэж байсан [[нот]] <nowiki/>уудын ихэнх нь одоо [[Турин]]ы [[Үндэсний Номын Сан|Biblioteca Nazionale]] д хадгалагдаж байгаа аж.
 
== Ном хэвлэлүүд ==