Хуяньди шаньюй: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Tags: Mobile edit Mobile web edit
No edit summary
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Мөр 1:
'''Хуяньди шаньюй''' ([[Хятад хэл|хятадаар]]: 壺衍鞮; [[Пиньинь галиг|пиньинь]]: Húyándī) болнь НТӨ 85-68 оны хоорондонд [[Хүннү улс|Хүннүг]] захирч байжээбайв. [[Хүлүгү шаньюй|Хүлүгү шаньюйн]]гийн хүү. Түүний ээж Жюаньчю овгийн хатан хүүгээ шаньюй болгохын тулд дагаар орсон [[Вэй Люй]] тэргүүтэй хятад жанжид, ноёдын нөлөөг ашиглажээ. Энэ нь Хуяньди бол хятад ноёдын утсан хүүхэлдэй байсан гэсэн үг юм. Хятад иргэдийн нөлөөнд хэт автсан нь Хүннүгийн хараат аймгийн ноёд жанжид, өөрийн дотоод ноёдын итгэлийг алдахад хүрсэн нь ''"...НТӨ 76 оны үест [[Ухуань|Ухуаньчууд]] [[Иншань уул|Иншань уулын]] орчимд байсан [[Түмэн шаньюй|Түмэнгээс]] өмнөх үеийн Хүннүгийн шаньюй нарын булш бунхныг малтан тоносон..."''<ref>Монгол улсын түүх. УБ., 2002. Нэгдүгээр боть. т.211.</ref> явдлаар гарч эхэлсэн. Хүннү нар машмашид хилэгнэж цэрэг хөдөлгөн Ухуаньчуудыг ширүүн дайралтаар бут цохиж, эргүүлж эзлэн авсан байна. Гэхдээ ган, зуд болж, мал сүрэг үхэж, тариа ургасангүй, өлсгөлөн тохиолджээ. Хүннүгийн хүн амын гуравны нэг нь дайн дажин, өлсгөлөн зовлонгийн улмаас амь үрэгдсэн нь НТӨ 71 онд Хүннүгийн эсрэг [[Үсүнь|Үсунь]] нар баруун талаас, [[Ухуань|Ухуаньчууд]]чууд зүүн талаас, [[Енисей мөрөн|Енисей]] хавийн [[Динлин]] нар хойд талаас холбоотон болгож бослого гаргажээ. Энэ нь ч их амжилтанд хүрсэн. НТӨ 68 онд Хуяньди шаньюй нас барсны дараа, түүнийг дүү [[Шюйлюйчюаньчюй шаньюй|Шюйлюйчюаньчюй]] залгамжилсаннь залгамжилжээ.
 
{{s-start}}