Википедиа

Гамлет: Засвар хоорондын ялгаа

Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлт
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Tag: 2017 source edit
No edit summary
 
Мөр 1:
[[File:Hamlet.jpg|thumb|upright]]
 
'''Данийн хунтайж Гамлетын эмгэнэлт жүжиг''' ([[Англи хэл|Англи]]: ''The Tragedy of Hamlet, Prince of Denmark''), товчоор '''Гамлет''' нь английн нэрт зохиолч [[Уильям Шекспир]]ийн зохиосон [[эмгэнэлт жүжиг]] юм.
Шекспир энэ зохиолдоо тухайн үеийн [[Англи]]йн нийгмийннийгэм дахь амьдралыг дүрсэлж энэ үеийн Английн хамаг бузар булхай болгоныг нэг дор үзүүлсэн. Энэ жүжигт гол дүр Гамлет, түүний авга ах Клауд, эх Гертруд, хайрт бүсгүй Офелиа болон ядуу оюутан Гораций, Лаэрт нарын үйл явдал гардаг.
 
Жүжигт гарах үйл яв­дал: Данийн хааны ордны ор­чим, өөд болоод удаагүй байгаа хаантай тун адил­хан нэгэн этгээд олон цэ­рэг­тэй учирсан тухай яриа хан хүү Гамлетийн чихэнд хүрнэ. Хан хүү эцгийнхээ сүнс гэмээр тэр этгээдтэй учирахыг хүснэ. Учиртал аав-сүнс нь байх бөгөөд хан хүүд “Өнөөгийн хан буюу Гамлетийн авга ахын гарт үрэгдсэнээ ярьж, өш хонзон ав” гэж даалгана. Үүнийг сонсоод мэгдэж, цо­чирдон хэрхэхээ мэдэх­гүй болсон Гамлет галзуу хүн болж хувирна. Ингэх зуураа авга Клавдийгийн гэмт явдлыг хөдөлшгүй нот­лох баримт хайж эхэл­нэ. Харин авга ах нь хар цо­хин, Гамлетийг ухаан самуурсанд үл итгэн, тур­шуул явуулна. Үүнийг мэд­сэн Гамлет асууж танд­сан яриа хөөрөөнд нь бүр ч солиотой хариулан цаг хожсоор байна. Энэ үед Эльсинор хотод нүүд­лийн театр ирэхэд Гамлет “Гонзагог хороосон нь” хэмээх жүжиг тоглож өгө­хийг хүснэ. Хүсээд зогсох­гүй зохиолд эцэг сүнсний ярьж өгсөнийг нэмж би­чиж өгнө
Мөр 26:
Жүжгийн зохиолын товч агуулга энгийн, бай­даг л нэг зүйл санагдаж бай­гаа тухай дээр миний нэгэнтээ хэлснийг уншигч Та санаж байгаа байх. Би тэр хэлснээсээ буцах гэж үүнийг хэлж байгаа юм биш. Ердөө л “агуу юм энгийн байдаг” гэдэг мэр­гэн үгийг л сануулах гэсэн юм.
 
== Гамлет Монголд ==
Манайд, энэ алдарт жүжиг Д.Нацагдоржийн нэрэмжит УДЭТ-ын тай­зан дээр 19801979 онд, өөрөөр хэлбэл өнгөрсөн зуунд тавигдаж урлагийн гавьяат зүтгэлтэн С.Галсанжав найруулан тавьж байжээ. Гамлетийн дүрд Ардын жүжигчин Г.Жамсранжав тоглож байжээ. Дан ганц сайн сай­хан үг ч сонсоогүй бо­лол­той. Тэгэх ч ёстой биз. Эргэж харахаас илүү урагш ширтэж, “хашир ха­ширт хашигдан” биеэ оторлохоос илүү хийж бү­тээхийг шаардаж буй цаг болохоор шинэ үеийн уран бүтээлчид хийх л ёстой.
 
Сонсоход шинээр тү­рэн гарч ирж байгаа най­руулагч Н.Наранбаатар, зураач Т.Ганхуяг, хөгж­мийн зохиолч С.Сансаргэ­рэл­тэх нар энэ жүжгийг урлах ажилд ханцуй шам­лан ороод, жүжигчдээ сон­гон сургуулилаад тун удахгүй үзэгч түмний мэл­мийд толилуулах гэж бай­на хэмээн сонсогдоно. Бас У.Шекспирийн “Гамлет” жүжгийнжүжгийг [[Борис Пастернак]]<nowiki/>ийн орчуулга дээр үндэслэж орос хэлээрхэлнээс дам­жуу­лан хийсэн[[Чойжилын Чимид|Чойжи­лын Чимид]] гуайн орчуул­гынгаар зэрэгцээхийж эх (англи) хэлнээс нь Хбайсан.Мэргэнээр орчуулуулсан тухай ч сон­сог­дож байна. Энэ бол шинэ цагийн бас л нэг боломж.
 
Харин сүүлд 2016 оны 3-р сард Х.Мэргэний англиас нь шууд орчуулахын зэрэгцээ оростой нь тулгасан. Өөрөөр хэлбэл, англи, орос, монгол хэл дээрх гурван “Гамлет” дотроос шигшсэн орчуулга гэж ойлгож байгаа. Тиймээс үндсэн эх зохиолд нэлээд ойртох гэж хичээсэн, өмнөх орчуулгаас цаг үетэйгээ болон монгол хэллэгтэй уяж өгсөн сайн болсон. Тиймээс Монголын театрын уран бүтээлчид, найруулагч, орчуулагчдын өнөө үеийг харуулсан уран бүтээл болсон юм. Энэ бол шинэ цагийн бас л нэг боломж.
 
Залуус минь хийхтүн. Цаг үеийн шаардлага ч, дууд­лага ч тэр. Харин “яа­рах­гүй л яарах”-аа бүү март! Бас энгийн нь дэн­дүү агууг, шудрага үнэний төлөөх тэмцлийн дэлгэр их санааг энэ цаг үеийн бу­ди­луу нийгэм, заримдаа ч бүр учраа мэдэхгүй болох­доо хүрээд байгаа монгол түмэнд хэрхэн тайлж зу­раг­лахыг тань л хүлээх үл­дэж. Энэ цаг үед “Монгол улс орон орших уу, эс орших уу?” гэсэн асуулт тулгамдаад байна хэмээх улс олон болж. Та бүгдийн бү­тээл нэгэн хариулт бай­га­асай хэмээн борог ор­чуу­лагч би хүсэж байгаа­гаа эцэст нь хэлье.
"https://mn.wikipedia.org/wiki/Гамлет"-с авсан