Баруунтуруун сум: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
Баруунтуруун сумын товч түүх |
No edit summary Tag: 2017 source edit |
||
Мөр 1:
{{Нутаг
'''Баруунтуруун''' нь [[Увс]] [[Аймаг|аймгийн]] [[сум]] юм. МАХН-ын Төв Хороо, сайд нарын зөвлөлийн 1943 оны 6 дугаар сарын 23-ны өдрийн 30/36 тоот тогтоолоор тус аж ахуйг үр тариа, мал аж ахуй эрхлэх чиглэлээр Баруунтурууны САА нэртэйгээр байгуулж, 1959 онд БНМАУ-ын АИХ-ын тэргүүлэгчдийн зарлигаар Баруунтуруун сум болгон өөрчлөн байгуулсан. Тус сум нь Туруун, Шанд, Баян-Айраг, Зүүнтуруун гэсэн 4 багтай. Газар нутгийн хэмжээгээр Увс аймгийн 19 сумаас 11-т ордог. 2009 онд Засгийн газрын шийдвэрээр баруун 5 аймгийн тариалангийн тулгуур төв болгосон. Эргэлтийн 43 мянган [[га]] талбайтай бөгөөд усалгаатай 2000 га талбайд тариалалт хийдэг.▼
|нэр = Баруунтуруун сум<br>{{юникодмонгол|ᠪᠠᠷᠠᠭᠤᠨᠲᠤᠷᠦᠭᠤᠨ ᠰᠤᠮᠤ|h}}
|ямар_янзын_нутаг = [[Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн хуваарь|сум]]
|анхаарах_нэр = Baruunturuun sum <br> baraɣunturuɣun sumu <br> барагунтуругун суму
|улс_эсвэл = [[Улс орнуудын жагсаалт|Улс, орон]]
|аль_улс_эсвэл = {{MGL2}}
|нэгдүгээр_зэргийн_нэгж = [[Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн хуваарь|Дээд нутаг]]
|нэгдүгээр_зэргийн_нутаг = {{Flag|Увс аймаг|coa}}
|хоёрдугаар_зэргийн_нэгж = Нутгийн хуваарь<br>(4 багтай)
|хоёрдугаар_зэргийн_нутаг = 1. Туруун<br>2. Шанд<br>3. Баян-Айраг<br>4. Зүүнтуруун
|нутгийн_төвийг_юу_гэх = Сумын төв
|нутгийн_төв = Баруунтуруун <ref>МУИС-МХСС. «Монгол хэлний хадмал толь». Улаанбаатар 2011.</ref><br>{{юникодмонгол|ᠪᠠᠷᠠᠭᠤᠨᠲᠤᠷᠦᠭᠤᠨ|h}}
|газар_нутаг = 3.3 мянган км² <ref name="увс2012"/>
|газрын_байц =
|хүн_ам = 2,474 хүн <ref name="увс2012"/>
|хүн_ам_он = (2012)
|image_map2 =
|mapsize2 = 230px
|шуудангийн_томъёо = 85020
|хаяа_залгаа_нутаг = ↑ [[Эрзин хошуу|Эрзин]] <br> ↖ [[Зүүнговь сум|Зүүнговь]] <br> → [[Баянтэс сум|Баянтэс]]<br> ← [[Хяргас сум|Хяргас]] <br> → [[Тэс сум (Завхан)|Тэс]] <br> ↘ [[Зүүнхангай сум|Зүүнхангай]] <br> ↙ [[Цагаанхайрхан сум (Увс)|Цагаанхайрхан]] <br> ↓ [[Өндөрхангай сум|Өндөрхангай]]
|газар_дайдын_урт = ← [[Улаангом]] (193 км) <br> → [[Улаанбаатар]] (1224 км) <ref name="увс2012"> Увс аймгийн Статистикийн хэлтэс. [http://web.nso.mn/portal/content_files/comppmedia/cpdf0x5847.pdf «2012 оны жилийн эмхтгэл»].</ref>
}}
▲'''Баруунтуруун''' нь [[Увс]] [[Аймаг|аймгийн]] [[сум]] юм. МАХН-ын Төв Хороо, сайд нарын зөвлөлийн 1943 оны 6 дугаар сарын 23-ны өдрийн 30/36 тоот тогтоолоор тус аж ахуйг үр тариа, мал аж ахуй эрхлэх чиглэлээр Баруунтурууны
Ардын засгийн үед /1923-1930 он/ Хантайшир уулын аймгийн Ханхөхий уулын хошуу, мөн Чандмань уулын аймгийн Баянмандал уулын хошуунд тус сумын нутаг багтаж байсан. Баруунтуруун сум нь 1933 оны үед Туруунгол нэртэй байсан.<ref>Монгол улсын аймаг, хошуу, сумын товчоон. УБ: 2014 он, 132 хуудас</ref>
Line 9 ⟶ 31:
Мөн Хилийн цэргийн 0311-р анги оршино.
==Газар зүй==
Тус сум нь хойд өргөргийн 49039I зүүн уртрагийн 94024I солбицолд далайн түвшнээс дээш 1232 метр өндөрт байрладаг. Газар хөдлөлийн дундаж мужид багтдаг бөгөөд 4 баллын хүчтэй бүсэд хамрагдана. Тус сумын нутаг нь Тост Агиртаг, Уянга, Соёо, Нисэх зэрэг уул 148.2 мян.га талбай бүхий Алтан элсний дархан цаазат газар, Харцагаан усны байгалийн цогцолборт газар, Дөрөө нуур, Баруунтуруун, Зүүнтуруун, Хангилцаг,
Баруунтуруун сум нь Увс аймгийн зүүн урд хэсэгт оршдог, 329.2 мянган га газар нутагтай. Хойд талаараа ОХУ-
Хуурайдуу сэрүүн зунтай, хахир өвөлтэй. 1 дүгээр сарын дундаж температур –34.
==Хүмүүс==
Баруунтуруун сумаас нийт 7 хөдөлмөрийн баатар төрсөн. Монгол улсын үндэсний бөхийн
==Зүүлт, тайлбар==
|